Το lockdown έφυγε, το ενεργειακό κόστος έρχεται…

Ο κύκλος των lockdown κλείνει σιγά-σιγά και μετά από ένα χρόνο πρωτόγνωρων επιπτώσεων και στις αγορές των υγρών καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας, έχει ξεκινήσει εκείνος της ανάκαμψής τους.

Και συγκεκριμένα, σε επίπεδο τιμών. Η περσινή χρονιά σημαδεύτηκε από την κατρακύλα του αργού πετρελαίου, με το Μπρεντ να καταγράφει έστω και για λίγες ώρες ακόμη και αρνητικό πρόσημο, ενώ η μεγάλη αποκλιμάκωση και των τιμών του φυσικού αερίου είχε σαν αποτέλεσμα οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας να επιδοθούν σε ένα μπαράζ προσφορών και εκπτώσεων προς τους τελικούς καταναλωτές. Η ζήτηση ενέργειας εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων είχε υποχωρήσει σε πρωτοφανή επίπεδα ζημιώνοντας τον κλάδο των πετρελαιοειδών αλλά και τις εταιρίες παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο νέος κύκλος έχει ξεκινήσει, όμως. Ήδη εδώ κι ένα εξάμηνο, από την αρχή του χρόνου η αμόλυβδη βενζίνη έχει ακριβύνει κατά 0,175 ευρώ το λίτρο (17,5 λεπτά του ευρώ), ήτοι περίπου 12% έχοντας ανέβει στα 1,612 ευρώ το λίτρο έναντι 1,437 ευρώ που ήταν την πρωτοχρονιά του 2021.

Σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο η αύξηση της μέσης τιμής λιανικής πώλησης της βενζίνης είναι 18%, οπότε και το συγκεκριμένο προϊόν πωλούταν προς 1,367 ευρώ ανά λίτρο.

Η κούρσα ανόδου της βενζίνης έχει φρενάρει το τελευταίο τρίμηνο, και συγκεκριμένα από την 1η Μαρτίου, οπότε και η μέση τιμή της κυμαίνεται στα επίπεδα των 1,6 με 1,612 ευρώ το λίτρο. Το προηγούμενο ράλι των τιμών αποδίδεται στην ανάκαμψη των τιμών του αργού πετρελαίου. Το Μπρεντ είχε κατρακυλήσει πέρυσι τέτοια εποχή στα επίπεδα στα επίπεδα των 38 δολαρίων και χθες κινούταν πάνω από τα 71 δολάρια το βαρέλι, έχοντας σχεδόν διπλασιάσει την τιμή του.

Οι αυξήσεις αποδίδονται στην σταδιακή ανάκαμψη της ζήτησης των υγρών καυσίμων που έφερε η άνοδος των μετακινήσεων μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων. Το αποτέλεσμα είναι οι μεγάλες αυξήσεις στις τιμές λιανικής και φυσικά και η άνοδος του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων και των βιομηχανιών. Οι επιχειρήσεις μάλιστα με δεδομένη την πρωτοφανή πτώση των εσόδων που γνώρισαν το προηγούμενο διάστημα εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις, έχουν βρεθεί τώρα με υψηλά λειτουργικά κόστη.

Τα δικαιώματα των ρύπων

Οι μεταβολές στο ενεργειακό μίγμα που επιβάλλουν οι στόχοι για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η αύξηση των δικαιωμάτων εκπομπών αέριων ρύπων έχουν σαν αποτέλεσμα να ενισχύσουν τις ανοδικές τάσεις του ενεργειακού κόστους. Και συγκεκριμένα τις τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ε.Ε. Αξίζει δε, να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μερίδιο καταλαμβάνουν ακόμη το φυσικό αέριο και τα ορυκτά καύσιμα. Για το λόγο αυτό οι επιβαρύνσεις επηρεάζουν άμεσα τις τιμές ρεύματος.

Έτσι, καταγράφονται ανατιμήσεις και στις αγορές λιανικής της ηλεκτρικής ενέργειας. Στην εγχώρια μάλιστα αγορά η ημιτελής εκκίνηση του νέου μοντέλου της χονδρεμπορικής αγοράς (target model) είχε σαν αποτέλεσμα την μεταβλητότητα των τιμών. Σε συνδυασμό και με την έκρηξη των τιμών των ρύπων που έχουν εκτιναχθεί στα 50 και 55 ευρώ τον τόνο από τα περίπου 25 με 30 ευρώ προ εξαμήνου είχε σαν αποτέλεσμα τη μετακύλιση του κόστους στην προμήθεια.

Μάλιστα, η ιστοσελίδα allazorevma.gr, που εξειδικεύεται στις συγκρίσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας έχει υπολογίσει πως στο εξάμηνο οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν επιβαρυνθεί κατά περίπου 14%.

Οι προμηθευτές, για την ακρίβεια, ενεργοποίησαν τις ρήτρες Οριακής Τιμής Συστήματος μετακυλίοντας με τον τρόπο αυτό το ακριβό κόστος που επωμίστηκαν από την χονδρεμπορική αγορά.

Στο μεταξύ, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας υπέδειξε στη ΔΕΗ την κατάργηση της Ρήτρας CO2 που χρέωνε στα τιμολόγια όταν τα δικαιώματα ξεπερνούσαν ένα συγκεκριμένο ύψος ζητώντας της την προσαρμογή στις νέου τύπου Ρήτρες Αναπροσαρμογής Χρέωσης Προμήθειας. Η δημόσια εταιρία από τις 5 Αυγούστου θα εφαρμόζει την τελευταία και προκειμένου να περιοριστούν οι επιβαρύνσεις προχωρά και σε εκπτώσεις 30% στις χρεώσεις ενέργειας.

Πάντως, η πλειονότητα των παρόχων, συνεχίζουν την πολιτική των εκπτώσεων και των προσφορών αλλά και των προϊόντων με σταθερά τιμολόγια ρεύματος στοχεύοντας στην αντιστάθμιση του κόστους που αναγκαστικά επωμίζονται οι καταναλωτές.