Οικονομία: Θετικά σημάδια από την κατανάλωση, στάση αναμονής για τον τουρισμό

Εκπέμπουν θετικά μηνύματα τα στοιχεία της κατανάλωσης του Μαΐου για τα κρατικά έσοδα και την ανάκαμψη, όπου τα πρώτα στοιχεία των συναλλαγών δείχνουν πως ο προηγούμενος μήνας θα είναι καλύτερος από τον Απρίλιο και από τον περσινό Μάιο. Όμως το βλέμμα του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται στο πεδίο του τουρισμού, ο οποίος κλάδος μπορεί να έχει ανοίξει τις πύλες του, αλλά η αύξηση των ροών φαίνεται πως πάει για τα τέλη Ιουνίου.

Από την κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο δεν έχουν κρύψει ότι το μεγάλο στοίχημα για την φετινή ανάκαμψη (εκτιμήσεις για ρυθμό από 3,6%-6%), αλλά και για την πορεία των εσόδων είναι ο τουρισμός και οι καταναλωτικές δαπάνες, πέραν φυσικά την ώθησης που τα δώσουν τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης. Η ιδιωτική κατανάλωση αντιπροσωπεύει περίπου το 70% του ΑΕΠ, ενώ το υπουργείο Οικονομικών έχει προβλέψει πως τα τουριστικά έσοδα φέτος μπορεί να φτάσουν στο 45-50% των εσόδων του 2019.

Για τον τομέα του τουρισμού ο Ιούνιος αποτελούσε δείκτη για το σύνολο της σεζόν και πλέον η καθυστέρηση από τη βρετανική αγορά έχει κάνει τους επαγγελματίες, αλλά και την αγορά να κρατούν μικρό καλάθι έως τον Ιούλιο, καθώς το βάρος φαίνεται να σηκώνουν κυρίως οι Γερμανοί, ενώ και οι Ολλανδοί πάτησαν φρένο. Μέχρι πριν την ανακοίνωση των νέων κυβερνητικών μέτρων στήριξης του τουρισμού ύψους μέχρι 420 εκατ. ευρώ είχαν ανοίξει περίπου το 20% των ξενοδοχείων, αν και είχαν ελάχιστες κρατήσεις.

Έτσι, παρά τη φόρα της κατανάλωσης τον Μάιο, ο τουρισμός αποτελεί την μεγάλη πρόκληση για φέτος. Βέβαια, μετά τα καλύτερα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο – κατά το οποίο καταγράφηκε ύφεση μικρότερη των εκτιμήσεων (-2,3%) – ενισχύεται η αισιοδοξία ότι η οικονομία θα εισέλθει σε ανάκαμψη από το δεύτερο τρίμηνο. Οι προβλέψεις των αναλυτών κάνουν λόγο για ενίσχυση της θετικής τάσης τον Μάιο που προοιωνίζει άνοδο του ΑΕΠ ακόμα και στο 10-11% ετησίως.

Τον Μάιο ο τουρισμός, λοιπόν, δεν είχε μεγάλη συμβολή στο ΑΕΠ, αλλά έπαιξαν σημαντικό ρόλο άλλες δραστηριότητες όπως οι κατασκευές και οι εξαγωγές, οι οποίες σημείωσαν κατακόρυφη αύξηση 49,7% καθώς τον Απρίλιο ανήλθαν σε 3,172,1 δισ.ευρώ. έναντι 2,119,3 δισ. τον Απρίλιο του 2020. Παράλληλα οι συναλλαγές -μετά την άρση του lockdown – δίνουν θετικές ενδείξεις για την πορεία των κρατικών εσόδων κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους με σημαντικό μήνα τον Ιούνιο, όπου θα φανούν τα στοιχεία του τουρισμού.

Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αυξήθηκαν το πρώτο τρίμηνο κατά 15% σε σύγκριση με το 2020 και επίσης ο Μάιος δείχνει ανοδική τάση στέλνοντας θετικά μηνύματα για την πορεία των εσόδων. Σημειώνεται ότι κατά τους τρεις πρώτους μήνες του έτους η υστέρηση στα φορολογικά έσοδα ήταν στο 3,3%, τα οποία ήταν μειωμένα κατά 359 εκατ. ευρώ φτάνοντας τα 10.509 εκ ευρώ έναντι στόχου του προϋπολογισμού για έσοδα 10.868 εκ ευρώ. Τον φετινό Ιανουάριο και Φεβρουάριο, η ετήσια πτώση των εσόδων ΦΠΑ ήταν ηπιότερη (-10%, κατά μέσο όρο, έναντι -24%, αντίστοιχα, την περίοδο Μαρτίου-Δεκεμβρίου 2020), ενώ, τον Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 31%, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2020. Τον Απρίλιο τα έσοδα από φόρους ήταν στα 3,464 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 215 εκατ. ευρώ ή 6,6% έναντι του στόχου.

Ο μηνιαίος δείκτης της Εθνικής Τράπεζας – που συνδυάζει πληροφορίες από δείκτες υψηλής συχνότητας και οικονομικής συγκυρίας με δημοσιονομικά και χρηματοοικονομικά στοιχεία – υποδηλώνει ετήσια αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας 9,7% τον Απρίλιο. Η θετική τάση φαίνεται να ενδυναμώνεται περαιτέρω τον Μάιο με τον εν λόγω δείκτη να προοιωνίζει άνοδο του ΑΕΠ περίπου 11% ετησίως και 2,4% σε μηνιαία βάση, καθώς επαναλειτουργούν περισσότεροι τομείς της οικονομίας και υποχωρεί η αβεβαιότητα. Στο σύνολο του 2021 υπάρχουν πλέον ισχυρές πιθανότητες η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ που προβλέπει το βασικό σενάριο για το σύνολο του 2021 να υπερβεί το 4,7%. Η εκτίμηση αυτή ενσωματώνει πρόβλεψη για ετήσια αύξηση των τουριστικών εσόδων της τάξης του 80% – με τα έσοδα, ωστόσο, να παραμένουν κατά 55% χαμηλότερα από το 2019 – η οποία εξακολουθεί να είναι εύλογη, βάσει πρώιμων ενδείξεων για υπερδιπλασιασμό της τουριστικής κίνησης από το 3ο τρίμηνο του 2021 και μετά.