Φορολογικές δηλώσεις 2021: Οι ασφυκτικές προθεσμίες απαιτούν μεγάλη προσοχή

Έως τώρα η υποβολή των δηλώσεων πάει με αργούς ρυθμούς εάν το δούμε σε σχέση με την περυσινή χρονιά. Έχουν υποβληθεί έως 8/6/2021 221.459 δηλώσεις, ενώ το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι περίπου 2.000.000 δηλώσεις.  Αυτό βέβαια οφείλεται στο ότι είχαν ξεκινήσει νωρίτερα οι περυσινές δηλώσεις. Οι πρώτοι που έχουν υποβάλει δηλώσεις είναι συνήθως μισθωτοί ή συνταξιούχοι και οι περισσότερες δηλώσεις είναι μηδενικές.

Έχουν ανέβει όλα τα στοιχεία στο taxis;

Ποια στοιχεία έως τώρα δεν έχουν ανέβει, στο σύστημα:

• Τα ποσά που εισέπραξαν χιλιάδες εργαζόμενοι που ήταν σε αναστολή του Δεκεμβρίου 2020 και δόθηκαν ή εκκαθαρίστηκαν μέσα στο 2021 και σύμφωνα με το δελτίο τύπου του Υπουργείου Οικονομικών στις 7/6/2021 θα ανέβουν εντός της εβδομάδας, και θα έχουν προσυμπληρωθεί κατά περίπτωση στους κωδικούς 781-782 του εντύπου Ε1.
• Δεν έχουν βγει ακόμα οι βεβαιώσεις από τα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΦΚΑ -πρώην ΟΑΕΕ κλπ), για τους ελεύθερους επαγγελματίες για τις εισφορές που καταβλήθηκαν το 2020.
• Για τα μειωμένα ενοίκια που εισέπραξαν οι μισθωτές, θα υπάρξει η σχετική ταλαιπωρία των φορολογούμενων και των λογιστών για το πως τελικά θα δηλωθούν σωστά, (θα επανέλθουμε για το θέμα αυτό).

Ευτυχώς που εισακούστηκαν οι παραινέσεις μας και δεν έγιναν από φέτος προσυμπληρωμένα τα ποσά στο σχετικό έντυπο Ε2.

Γκρίνια διαμαρτυρίες και μεγάλη δυσαρέσκεια υπάρχει για την ασφυκτική προθεσμία της υποβολής του εντύπου Ε3 έως 17/6/2021, από τους δικαιούχους της επιδότησης παγίων δαπανών  καθώς ακόμα δεν έχει ανοίξει η υποβολή του εντύπου Ν για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες.

Ας ξαναδούν οι υπεύθυνοι τα ασφυκτικά αυτά όρια, καθώς αυτό δεν πρέπει να γίνει η αιτία  αποκλεισμού για τους δικαιούχους, που θέλουν να ενταχθούν στην επιδότηση αυτή. Το λιγότερο που χρειάζονται αυτή την στιγμή οι λογιστές είναι υποδείξεις για το πως θα πρέπει να τα προλάβουν και αυτά εντός της προθεσμίας.

Φορολογική αντιμετώπιση εισοδημάτων από μια δικαστική απόφαση

Η αποζημίωση που καταβάλλεται σε φορολογούμενο ύστερα από δικαστική απόφαση ή που μπορεί να συμφωνηθεί εξωδικαστικά από μια ασφαλιστική εταιρεία έχει πολλές ιδιαιτερότητες και κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά για το πως θα πρέπει να δηλωθεί στο Ε1. Το σημαντικότερο είναι ότι πρέπει να ζητάμε ανάλυση από την ασφαλιστική εταιρεία ή να μελετάμε προσεκτικά τις δικαστικές αποφάσεις  για τα ποσά που καταβάλλονται, γιατί υπάρχουν πολλά διαφορετικά ποσά συνδεδεμένα και από διάφορες αιτίες.

Η αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης από οποιαδήποτε αιτία που συχνά επιδικάζεται από τα δικαστήρια κατά πάγια διοικητική ή δικαστηριακή νομολογία, δεν αποτελεί εισόδημα και κατά συνέπεια δεν φορολογείται. Στα ποσά αυτά δεν υπολογίζεται ούτε εισφορά αλληλεγγύης ενώ αναγράφονται στους κωδικούς 781-782 ως ποσά που συμβάλλουν στην κάλυψη τεκμηρίων.

Περαιτέρω για τις ιατρικές δαπάνες (συνδεδεμένες με το συμβάν -ατύχημα) ενώ και η απώλεια ή φθορά προσωπικών ειδών, ή κάλυψη υλικών ζημιών, κατά το ατύχημα εφόσον συμπεριλαμβάνονται και κατατέθηκαν στο δικαστήριο δεν φορολογούνται αλλά δεν πρέπει να αναγραφούν και στη δήλωση.

Το ποσό που καταβάλλεται σαν αποζημίωση σε φυσικό πρόσωπο λόγω ανικανότητας προς εργασία, ή τα χρηματικά ποσά που επιδικάζονται με δικαστικές αποφάσεις ή τα ποσά που καταβάλλει η ασφαλιστική εταιρεία σε μηνιαία βάση ή εφάπαξ και σχετίζονται με τραυματισμό από τροχαίο ατύχημα φορολογούνται σαν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες με βάσει τις γενικές διατάξεις του Κ.Φ.Ε όπως προκύπτουν και από τις σχετικές αποφάσεις που ξέδωσε η διοίκηση.

Ας δούμε με παράδειγμα πώς θα εμφανιστούν στην δήλωση τα ποσά στο έντυπο Ε1 που έλαβε φορολογούμενος που δικαιώθηκε στο δικαστήριο και του δόθηκαν με δικαστική απόφαση:

Ας δούμε με παράδειγμα πώς θα εμφανιστούν στην δήλωση τα ποσά στο έντυπο Ε1 που έλαβε φορολογούμενος που δικαιώθηκε στο δικαστήριο και του δόθηκαν με δικαστική απόφαση:

• 15.000 ευρώ για απώλεια εισοδήματος,
• 25.000 ευρώ για τις βλάβες που προκλήθηκαν στο όχημα,
• 20.000 ευρώ για ηθική αποζημίωση,
• 3.250 ευρώ για τόκους υπερημερίας.
• 1500 ευρώ για δικαστική δαπάνη

Το κάθε ένα από τα προαναφερόμενα ποσά έχει την δική του αντιμετώπιση τόσο φορολογικά όσο και ως προς την εμφάνιση του στην φορολογική δήλωση.

1. Τα 15.000 ευρώ για απώλεια εισοδήματος, φορολογούνται ως έσοδα από μισθούς ή επιχειρηματική δραστηριότητα, ανάλογα εάν είναι μισθωτός ή ελεύθερος επαγγελματίας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ( ΣτΕ 1121/1994 και 1002651/81/Α0012/ΠΟΛ.1054/11.2.2000).

«Επιπρόσθετα σε περίπτωση που η εν λόγω αποζημίωση αφορά  αποζημίωση καταβαλλομένη μηνιαίως, κατόπιν δικαστικής απόφασης ή και εφάπαξ από ασφαλιστική εταιρεία σε μισθωτό που κατέστη ανίκανος προς εργασία λόγω τροχαίου ατυχήματος, τότε η αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική, μιας και η εν λόγω αποζημίωση χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες σύμφωνα και με το  1093948/1782/Α0012/7.11.2008 έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών και δηλώνεται στους κωδικούς 301-302.)»

2. Τα 25.000 ευρώ δεν αποτελούν εισόδημα διότι έχουν δοθεί για την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη το όχημα (κάλυψη δαπανών που έχει κάνει ο φορολογούμενος). Το ποσό αυτό δεν εμφανίζεται στην φορολογική δήλωση και δεν καλύπτει τεκμήρια, (σχετ. 10044995/4.5.1999 και 1095688/6.11.2000).
3. Το ποσό των 20.000 ευρώ θα αναγραφεί στους κωδικούς 781-782 του εντύπου Ε1. Επί του ποσού αυτού δεν υπολογίζεται εισφορά αλληλεγγύης.

Γενικά: Στην περίπτωση που οι συγκεκριμένες αποζημιώσεις αφορούν κάλυψη ζημιών, κάλυψη ιατρικών εξόδων, ηθική βλάβη κτλ, τότε σύμφωνα με τις 1008989/121/Α0012/6.2.1995 και 1092921/1790/ Α0012/23.10.2000 διαταγές, οι  αποζημιώσεις που καταβάλλονται για κάλυψη υλικών ζημιών και σωματικών βλαβών,  κατά πάγια διοικητική και δικαστική νομολογία δεν αποτελούν εισόδημα και συνεπώς δεν φορολογούνται και ούτε υπολογίζονται για την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος στους κωδικούς 781-782 (τα ποσά που αποτελούν ηθική βλάβη), συνεπώς αναγράφονται ως ποσά που συμβάλουν στην κάλυψη τεκμηρίων.

4. Στον αντίστοιχο κωδικό στο Ε1 διαχωρίζεται το ποσό των τόκων που δεν είναι τραπεζικοί αλλά τόκοι που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση και πρέπει να γίνει επιλογή αντίστοιχα από τον προτεινόμενο πίνακα που ανοίγει στο σύστημα από τον φορολογούμενο . Το ποσό των 3.250 ευρώ θα αποδοθεί στον φορολογούμενο μετά την παρακράτηση από τον καταβάλλοντα του 15% (ως φόρο τόκων) και θα αναγραφεί στο κωδικό 667-668 το μικτό ποσό (3.250) ενώ στον κωδικό 675-676 οι τόκοι (487,50). Το ποσό αυτό που θα λάβει ο φορολογούμενος θα επιβαρυνθεί επιπλέον με εισφορά αλληλεγγύης.

(Σχετικά έγγραφα 1008989/121/Α0012/6.2.1995, 1092921/1790/Α0012/23.10.2000 και 1093948/1782/Α0012/7.11.2008)

5. Η επιδικασθείσα δικαστική δαπάνη δεν αναγράφεται πουθενά στη φορολογική δήλωση γιατί δεν συνιστά εισόδημα και κατά συνέπεια δεν φορολογείται.

Προσοχή: Η αποζημίωση λόγω θανάτου δηλώνεται στους κωδικούς 781-782.

Οι δηλώσεις φέτος θέλουν προσοχή, καθώς οι προθεσμίες που ανακοινώθηκαν είναι ασφυκτικές, εμπρόθεσμη υποβολή έως 27 Αυγούστου 2021, αλλά η πανδημία είναι εδώ και η  εξ αποστάσεως συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων είναι σίγουρα δύσκολη.

Ευστρατιάδης Δαμιανός

Λογιστής- φοροτεχνικός

Γ.Γ. Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ),

Σύμβουλος επιχειρήσεων