Η Μεσόγειος φλέγεται…

-« Η Μεσόγειος φλέγεται (!)»

-Καταπληκτική ταινία. Την έχω δει άπειρες φορές. Πρέκας Θεός…

«Ποια ταινία, για τη Μεσόγειο, τη θάλασσα σου μιλάω, η οποία … μετατρέπεται σε Νεκρά Θάλασσα…»

-Γιατί;

«Διότι με θερμοκρασίες που αυξάνονται κατά 20% πιο γρήγορα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, και με τη στάθμη της θάλασσας να αναμένεται να ανέβει πάνω από ένα μέτρο έως το 2100, η Μεσόγειος γίνεται η ταχύτερα θερμαινόμενη και η πιο αλμυρή θάλασσα στον πλανήτη μας…»

Η συζήτηση με τον υπεύθυνο κλίματος και Ενέργειας της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς Δημήτρη Ιμπραήμ έχει πάντα ενδιαφέρον.

Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών χθες. Άλλη μια γιορτή θα μου πείτε. Ναι, μια γιορτή που ήρθε καπάκι με μια νέα έρευνα του WWF με τίτλο « Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο: ιστορίες από μια θάλασσα που υπερθερμαίνεται».

Άλλη μια έρευνα που μιλάει για κλιματική αλλαγή. Ναι, αλλά κλιματική αλλαγή και πάλι κλιματική αλλαγή; Μήπως, λέω, μήπως ( κάνοντας το δικηγόρο του Διαβόλου) όλοι πλέον μιλούν για αυτή, επειδή είναι το νέο trend της εποχής; Ή μήπως πρόκειται για έναν εύκολο χαρακτηρισμό που αποδίδουμε κάθε φορά που τα πράγματα δεν πάνε όπως τα περιμένουμε;

Η ζημιά έχει ήδη γίνει…

-«Όχι», μού λέει ο Δημήτρης Ιμπραήμ. « Αυτή η έρευνα δείχνει ξεκάθαρα πως η κλιματική κρίση έχει επηρεάσει –σε κάποιες περιπτώσεις ανεπανόρθωτα- μερικά από τα πιο σημαντικά θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου».

-Τι δείχνει ακριβώς;

-«Την επικίνδυνη σχέση μεταξύ των επιπτώσεων που οφείλονται στο κλίμα και των πιέσεων που ασκεί ο άνθρωπος στη θαλάσσια ζωή, όπως η υπεραλίευση, η ρύπανση, η παράκτια ανάπτυξη οι οποίες έχουν ήδη πλήξει σοβαρά την ανθεκτικότητα των θαλασσών μας».

Πάει πουθενά το μυαλό σας; Δεν θέλει και πολύ σκέψη. Το δικό μου πάντως πάει στη βλέννα του φυτοπλαγκτού που έχει καλύψει τη θάλασσα του Μαρμαρά. Και τώρα τρέχουν και δεν φτάνουν…

« Η κλιματική κρίση μεταμορφώνει τα θαλάσσια οικοσυστήματα, γεγονός που έχει συνέπειες και σε οικονομικούς τομείς, όπως η αλιεία και ο τουρισμός, ενώ

παράλληλα επηρεάζει και τις συνήθειές μας στην κατανάλωση ψαριών», συνεχίζει ο Δημήτρης Ιμπραήμ.

Οι αλλαγές είναι πλέον εμφανείς…

Όπως αναφέρεται στην έρευνα, οι αλλαγές στους οικοτόπους και στους πληθυσμούς των ψαριών είναι εμφανείς. Στα ισραηλινά ύδατα, τα εγχώρια μαλάκια έχουν μειωθεί κατά σχεδόν 90%, ενώ ξενικά είδη, όπως αγριόσαλπα, αποτελούν το 80% των αλιευμάτων στην Τουρκία. Την ίδια ώρα, είδη από νοτιότερες περιοχές, όπως τα μπαρακούντα και οι ροφοί, συναντώνται πλέον συχνά στα νερά της Λιγυρίας στη βόρεια Ιταλία.

Προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα

Οι παράκτιες κοινότητες έχουν αρχίσει να προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα: μαθαίνουν να μαγειρεύουν για παράδειγμα αγριόσαλπες, μέδουσες κι άλλα ξενικά είδη ως λιχουδιές ή εγκαθιστούν δίχτυα γύρω από παραλίες για να κρατήσουν μακριά τις μέδουσες.

Εδώ, να σημειώσω εγώ, και φαντάζομαι θα συμφωνήσετε μαζί μου πως το τσίμπημα της τσούχτρας είναι ο εφιάλτης κάθε κολυμβητή. Η παρουσία κοπαδιών από μέδουσες σημαίνει, ότι το περιβάλλον εκπέμπει σήμα κινδύνου. Κι όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο αρχίζουν τα προβλήματα που αγγίζουν, μεταξύ άλλων, και την τουριστική βιομηχανία.

Θυμάμαι από ρεπορτάζ της εποχής, πως το 2017 η πτώση του τζίρου των τουριστικών επιχειρήσεων έφτασε το 40% επειδή ο κόσμος απέφευγε εξαιτίας των μεδουσών να κάνει διακοπές στον Πατραϊκό και Κορινθιακό κόλπο… Και οι περισσότεροι από εμάς θυμόμαστε τις εικόνες με τα πλωτά δίχτυα που τοποθετούσαν οι καταστηματάρχες μπας και πάει κανένας τουρίστας να κάνει μπάνιο χωρίς να φοβάται τις τσούχτρες…

Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καταιγίδες

Στο μεταξύ, οι πιο υψηλές θερμοκρασίες και οι καταιγίδες μεταμορφώνουν επίσης το βυθό της θάλασσας οδηγώντας σε μείωση των λιβαδιών ποσειδωνίας, των γοργόνιων κοραλλιών και της πίνας.

Κατά τους ειδικούς, η ορθή και αποτελεσματική διαχείριση των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών κρίνεται αναγκαία. Σήμερα, οι προστατευόμενες περιοχές καλύπτουν μόνο το 9,68% της Μεσογείου και μόνο το 1,27% διαθέτει μέτρα για την αποτελεσματική διαχείριση και προστασία των ευαίσθητων οικοσυστημάτων.

Όλα πλέον δείχνουν ξεκάθαρα την ισχυρή σύνδεση που υπάρχει μεταξύ κλίματος και ωκεανών. Γι’ αυτό σας λέω: τη θάλασσα και τα μάτια σας…