Αλτσχάιμερ: Η νέα θεραπεία φέρνει ξανά στο προσκήνιο το κόστος των φαρμάκων 

Πώς πρέπει να τιμολογούνται σημαντικά φάρμακα και εμβόλια που μπορούν να προσφέρουν βοήθεια σε σημαντικό μέρος πληθυσμού με σοβαρές ασθένειες ή σε περίοδο πανδημιών;

Το ερώτημα αυτό έγινε πολύ έντονο με το ξέσπασμα του Covid-19 και την έναρξη της παραγωγής εμβολίων. Τώρα, έρχεται ξανά στο προσκήνιο για έναν ακόμη λόγο. Η φαρμακευτική εταιρεία Biogen παρουσίασε νέο φάρμακο για το Αλτσχάιμερ, το πρώτο από τον κλάδο μετά από πολλά χρόνια –και έσπευσε να τιμολογήσει τη σχετική θεραπεία ενός έτους ούτε λίγο ούτε πολύ στα 56.000 δολάρια, αντί για 10.000 με 24.000 δολάρια που περίμενε η αγορά.

Πρόκειται για κίνηση που προκαλεί νέο γύρο συζητήσεων για το κόστος των φαρμάκων πρώτα στις ΗΠΑ, που είναι η μεγαλύτερη και πιο κερδοφόρος τέτοια αγορά στον κόσμο, κι έπειτα στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο πλανήτη. Με το άκουσα της είδησης για το νέο φάρμακο η τιμή της μετοχής της εταιρείας σημείωσε στην πρώτη συνεδρίαση της εβδομάδος ράλι 38% φτάνοντας στα 395 δολάρια η μία.

Στελέχη της φαρμακευτικής ανέφεραν ότι η συνολική τιμή του φαρμάκου με την ονομασία Aducanumab είναι «δικαιολογημένη», όπως τη χαρακτήρισαν, λόγω της αξίας που αναμένεται να προσφέρει στους ασθενείς και στην κοινωνία. Παράγοντες της αγοράς, όμως, και αναλυτές φαίνεται ότι έχουν διαφορετική γνώμη.

Καταρχάς, αναφέρουν πως δεν έχει διαπιστωθεί ακόμη πλήρως το πόσο ωφελεί το φάρμακο και εάν είναι χρήσιμο μόνο στα πρώτα στάδια της ασθένειας ή και στα επόμενα.

Επίσης, σε τηλεδιάσκεψη της εταιρείας με στελέχη της Γουόλ Στριτ τέθηκαν πολλά σκληρά ερωτήματα όπως το πώς δικαιολογείται η τιμή, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι το φάρμακο απευθύνεται σε άτομα μεγάλης ηλικίας.

Αναλυτές της JPMorgan έθεσαν ακόμη ερωτήματα για το ποσοστό του κόστους του φαρμάκου που θα καλύπτει το αμερικανικό εθνικό σύστημα υγείας Medicare, το οποίο δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο. Όλοι επίσης εξέφρασαν την εκτίμηση ότι με την τιμολόγηση αυτή το θέμα του κόστους των φαρμάκων για τα εθνικά συστήματα υγείας και τους ασθενείς θα μπει για τα καλά στο μικροσκόπιο των αρχών.

Η εταιρεία έχει δεσμευτεί να μην αυξήσει άλλο το κόστος για τα επόμενα τέσσερα χρόνια αν και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να επεναξετάσει την τιμολόγηση μέσα στο επόμενο διάστημα με βάση τη ζήτηση. Ο διευθύνων σύμβουλος της Biogen Μισέλ Βουνάτσος ανέφερε στο CNBC ότι η τιμή του φαρμάκου θα επιτρέψει στην εταιρεία να κάνει επιπλέον επενδύσεις σε φάρμακα και για άλλες ασθένειες και πως συνεργάζεται με τις ασφαλιστικές εταιρείες και το εθνικό σύστημα υγείας της χώρας.

Οι εκτιμήσεις της αγοράς

Η εταιρεία συμβούλων επενδύσεων Evercore ISI περίμενε την τιμή να διαμορφωθεί στα 10.000 δολ. ετησίως, ενώ η ελβετική επενδυτική τράπεζα UBS ήταν η πιο αισιόδοξη προβλέποντας την τιμή του φαρμάκου έως τα 24.000 δολάρια. Οι εταιρείες αυτές κάνουν αναλύσεις και προβλέψεις για τον κλάδο, ώστε να συστήνουν μετοχές φαρμακευτικών και άλλων εταιρειών στους πελάτες τους.

Η κριτική

Οργανώσεις που κάνουν εκστρατεία για πιο προσιτά φάρμακα επέκριναν έντονα τη Biogen για την τιμή που όρισε στο φάρμακο. Πρόκειται για κριτική που ασκείται εδώ και χρόνια στην εταιρεία και για άλλα φάρμακα που παράγει όπως αυτά για τη σκλήρυνση κατά πλάκας και την ατροφία της σπονδυλικής στήλης, όπως σημείωσαν οι Φαινάνσιαλ Τάιμς.

Κριτική ασκήθηκε επίσης στην Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων που έδωσε έγκριση στο Aducanumab, με τους επικριτές να πιστεύουν ότι δεν έχει αποδειχτεί ακόμη πλήρως η αποτελεσματικότητά του.