Η επιχείρηση είναι οι άνθρωποί της

Από την εποχή που γεννήθηκε η αμειβόμενη εργασία σε ένα δομημένο επιχειρηματικό περιβάλλον, δημιουργήθηκε και μια διαρκής διελκυστίνδα. Πολλοί εργαζόμενοι θεωρούν την επιχείρηση και τον επιχειρηματία ως τον εκμεταλλευτή τους. Αντίστοιχα, ένας μεγάλος αριθμός επιχειρηματιών και επιχειρήσεων πιστεύουν ότι οι εργαζόμενοι σ’ αυτές είναι φυγόπονοι, ενδιαφέρονται μόνο για τον μισθό τους και η επιχείρηση πρέπει να θωρακιστεί απέναντί τους. Και έτσι δημιουργούν κανόνες, όρους και συστήματα παρακολούθησης, με διαρκή την απειλή της απόλυσης για όσους δεν προσαρμόζονται. Και όλα αυτά, από τη φύση τους γίνονται αυτοεπιβεβαιούμενη προφητεία, δεδομένου ότι αν πιστεύεις ότι κάτι είναι έτσι, θα γίνει έτσι, ή θα αποδώσεις την τυχαία εμφάνισή του στη δοξασία σου.

Η επιχείρηση είστε εσείς

Άκουγα πρόσφατα το φίλο μου τον Γιάννη να μιλά για την επιχείρηση όπου εργάζεται. Είναι μια μεσαίου μεγέθους εταιρεία για τα Ελληνικά δεδομένα. Δραστηριοποιείται στο χώρο της βιομηχανίας, έχοντας να δείξει μια ενδιαφέρουσα πορεία ιδιαίτερα μέσα στα χρόνια της κρίσης, γεγονός σημαντικό από μόνο του. Παρ’ ότι ο Γιάννης έχει μια θέση ευθύνης, μιλούσε ως αυτή να είναι ο κατ’ εξοχήν αντίπαλός του. Εν ολίγοις είναι ο “εκμεταλλευτής” του, κερδίζει από τις δικές του προσπάθειες, και αισθάνεται ότι θα ήταν καλύτερα να είχε τη δική του επιχείρηση.

Ο Γιάννης δεν είναι ο μόνος. Συχνά ακούγονται φράσεις όπως οι εξής:

● “Εγώ απλώς εργάζομαι εκεί”. Ναι, αλλά με αυτή τη στάση, ίσως σύντομα να μη συμβαίνει αυτό.
● “Ας παίρνω τον μισθό μου, και ποσώς με ενδιαφέρει η επιχείρηση”. Πώς όμως θα συμβεί να παίρνει κανείς τον μισθό του από μια άρρωστη επιχείρηση;
● “Όσοι έχουν τα γένια να έχουν και τα χτένια”. Σίγουρα. Όμως, χωρίς γένια, δε θα χρειάζονται χτένια, ούτε και ανθρώπους να τα φροντίζουν.
● “Εγώ έχω ένα απλό μισθό. Άλλοι παίρνουν τα κέρδη”. Για να πάρουν όμως τα κέρδη, παίρνουν και το ρίσκο να χάσουν ό,τι έβαλαν στην επιχείρηση και ακόμη περισσότερα.
● “Εγώ για την επιχείρηση είμαι αναλώσιμος”. Όσο κάποιος είναι απαραίτητος σίγουρα δεν είναι αναλώσιμος (εκτός και αν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες). Φροντίστε λοιπόν να είστε χρήσιμοι, και άρα απαραίτητοι.

Η επιχείρηση είναι οι εργαζόμενοί σας

Βρισκόμουν σε ένα Συνέδριο στην προ-πανδημίας εποχή. Σε ένα διάλειμμα για καφέ, άκουσα μια στιχομυθία μεταξύ δύο επιχειρηματιών. Μιλούσαν για τους εργαζομένους τους. Με ανάλογο ύφος θα μπορούσαν να μιλούν για τους εχθρούς τους. Εν ολίγοις όλοι αυτοί είναι άβουλοι, χωρίς δημιουργικότητα απέναντι στα προβλήματα, το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι ο μισθός τους, και πόσο ευχαριστημένοι θα ήταν αν τους αντικαθιστούσαν εν μια νυκτί κατά ένα μαγικό τρόπο με μηχανές…

Και εδώ είναι μερικές εκφράσεις ορισμένων επιχειρηματιών:

● “Οι εργαζόμενοι είναι αναλώσιμοι”. Εάν αυτή είναι πεποίθησή σας, πιθανόν σύντομα να γίνει το ίδιο και η επιχείρησή σας.
● “Το μοναστήρι να είναι καλά, και από καλογέρους, να!”. Στο ίδιο μήκος κύματος με την προηγούμενη φράση. Ναι, μπορείτε να βρείτε άλλους “καλογέρους” να αντικαταστήσετε εκείνους που διώξατε ή απεχώρησαν. Έχετε όμως σκεφτεί το κόστος της αναζήτησης, εκπαίδευσης, συντονισμού των νέων ανθρώπων που θα φέρετε; Τον αντίκτυπο στους πελάτες που κάθε λίγο θα βλέπουν κάποιο καινούργιο πρόσωπο; Τη συνοχή της ομάδας; Αν δε σας ενδιαφέρουν αυτά, τότε “ας είναι καλά το μοναστήρι”, αλλά μόνο με τη βοήθεια του Θεού…
● “Εγώ βάζω τα χρήματά μου και μπορώ να κάνω ό,τι θέλω”. Σίγουρα είναι τα χρήματά σας. Και βεβαίως έχετε την ευχέρεια να τα χάσετε αν θέλετε. Θέλετε όμως;
● “Εγώ έχω την ευθύνη της καλής λειτουργίας και της ανάπτυξης της επιχείρησής μου”. Και ο προπονητής έχει αυτή την ευθύνη για την ομάδα του. Όμως χωρίς τη “ψυχή” των παικτών του, θα του μείνει απλώς η ευθύνη!
● “Θα αυτοματοποιήσω όσο το δυνατόν περισσότερες λειτουργίες στην επιχείρηση, για να μην εξαρτώμαι από τους εργαζομένους”. Μπορείτε να το κάνετε. Το ίδιο όμως μπορεί και ο ανταγωνισμός σας. Εκείνο που δεν μπορεί να κάνει, είναι να αντιγράψει την προστιθέμενη αξία των ανθρώπων σας. Αυτών που εσείς θα τους κάνετε να αισθάνονται την επιχείρηση δική τους, και να εργάζονται όχι μόνο με το σώμα, αλλά και το μυαλό και την καρδιά τους γι’ αυτήν.

Τα συμπεράσματα και προς τις δυο κατευθύνσεις είναι τα εξής:

● Η επιχείρηση είναι οι άνθρωποί της. Δηλαδή εσείς!
● Η επιχείρηση είναι οι άνθρωποί της. Δηλαδή οι εργαζόμενοί σας!

Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων