Τουρκική λίρα: Ο Ερντογάν μιλάει και το νόμισμα καταρρέει

Η σημαντική υποχώρηση της ισοτιμίας της λίρας Τουρκίας εξακολουθεί να απειλεί την οικονομία της χώρας, με το εθνικό νόμισμα να βρίσκεται ξανά πολύ κοντά σε ιστορικά χαμηλά του δολαρίου. Η επιθετική γεωπολιτική και οικονομική στρατηγική του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν σε συνδυασμό με τα διφορούμενα μηνύματα που λαμβάνουν οι αγορές από το μέτωπο της κεντρικής τράπεζας της χώρας, έχουν προκαλέσει βουτιά στο εθνικό νόμισμα απειλώντας να εκτοξεύσουν στα ύψη τον ήδη πολύ υψηλό πληθωρισμό.

Στις αρχές του μήνα η λίρα Τουρκίας βούλιαξε στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών με την ισοτιμία να φτάνει το 8,78 έναντι του αμερικανικού νομίσματος. Ήταν τότε, στις 2 Ιουνίου, που ο Ερντογάν είχε επαναλάβει την αντισυμβατική για της αγορές προσέγγισή του ότι χρειάζονται χαμηλότερα και όχι υψηλότερα επιτόκια για να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός. Οι αυξήσεις στις τιμές στη γειτονική χώρα τρέχουν ήδη με 17%.

Οι ελπίδες που δημιουργήθηκαν στη συνέχεια για επαναπροσέγγιση της Άγκυρας με την Ουάσιγκτον ιδιαίτερα μετά τη συνάντηση Ερντογάν με τον Τζο Μπάιντεν έφεραν ανάσα στο νόμισμα, η οποία όμως αποδείχτηκε πρόσκαιρη. Όμως η έλλειψη χειροπιαστών αποτελεσμάτων από τις συνομιλίες αυτές έφεραν νέα βουτιά με την ισοτιμία να διαμορφώνεται πλέον στο 8,55, ή περίπου 15% πιο χαμηλά απέναντι στο δολάριο από τις αρχές του τρέχοντος έτους. Την ίδια στιγμή σημαντική άνοδο σημείωσαν και τα επιτόκια δανεισμού της χώρας με αυτά των 10ετών κρατικών ομολόγων να ξεπερνούν το 18,2% καταγράφοντας αύξηση 20 μονάδων βάσης.

Γιατί είναι κρίσιμο το επόμενο διάστημα

Το αμέσως επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο για την πορεία του νομίσματος με τα μάτια να είναι πλέον στραμμένα στις αποφάσεις της κεντρικής τράπεζας της χώρας, η διοίκηση της οποίας βρίσκεται σταθερά εδώ και χρόνια μεταξύ σφύρας και άκμονος. Οι ανησυχίες των αγορών έγκεινται στις παρεμβάσεις που θεωρούν ότι κάνει ο πρόεδρος της χώρας στις αποφάσεις της κεντρικής τράπεζας. Στις αρχές του Ιουνίου ο Ερντογάν επανέλαβε ανοικτά τις εκκλήσεις για χαμηλότερα επιτόκια στη χώρα, κάνοντας μάλιστα και αναφορά στους καλοκαιρινούς μήνες ως ημερομηνία στόχου.

«Είναι επιτακτική ανάγκη να μειώσουμε τα επιτόκια. Γι’ αυτό, θα φτάσουμε περίπου τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, έτσι ώστε τα επιτόκια να αρχίσουν να πέφτουν », είχε πει ξεκάθαρα ο ηγέτης της Τουρκίας σε συνέντευξη που παραχώρησε στο κρατικό ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό TRT. Η απαίτηση του προέδρου της χώρας για χαμηλότερα επιτόκια αυξάνει αναμφισβήτητα την πίεση στο νέο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Σαχάπ Καβτσιόγλου για πιο χαλαρή νομισματική πολιτική. Ο Καβτσιόγλου ανέλαβε καθήκοντα όταν ο προκάτοχός του υποχρεώθηκε σε αποχώρηση από το τιμόνι της κεντρικής τράπεζας κατηγορούμενος από την Άγκυρα για υπερβολικά αυστηρότερη πολιτική.

Τα νέα σχόλια του Ερντογάν αποτελούν μέρος της αντισυμβατικής σύμφωνα με οικονομολόγους θεωρίας του ότι το χαμηλότερο κόστος δανεισμού θα βοηθήσει στην επιβράδυνση του πληθωρισμού. Καμία άλλη κεντρική τράπεζα στον κόσμο δεν έχει τέτοια προσέγγιση και όλες στο παρελθόν έχουν αυξήσει το κόστος δανεισμού προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυξήσεις στις τιμές. Αυτό το διάστημα για παράδειγμα η Ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ εξετάζει την πολιτική άπλετης παροχής ρευστότητας υπό το πρίσμα της μεγάλης αύξησης του πληθωρισμού στις ΗΠΑ. Ο Ερντογάν από την πλευρά του πιστεύει ότι μια μείωση επιτοκίων θα μειώσει το κόστος παραγωγής και τελικά θα οδηγήσει σε βραδύτερες αυξήσεις στις τιμές καταναλωτή.