Επενδύσεις ΑΠΕ: «Κλειδί» οι σχέσεις εμπιστοσύνης με τις τοπικές κοινωνίες

H επίτευξη των νέων αυξημένων στόχων που έχουν τεθεί από την κυβέρνηση για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι ρεαλιστική, αλλά απαιτεί πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια από όλους: την Πολιτεία, τον επιστημονικό κόσμο, τις επιχειρήσεις. Αυτό ανέφερε χθες, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Γενικός διευθυντής της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) κ. Παναγιώτης Παπασταματίου, επισημαίνοντας ότι απαιτείται επιτάχυνση, καθώς ως χώρα η Ελλάδα έχει καθυστερήσει.

Για τις γενικευμένες αντιδράσεις κατά της χωροθέτησης αιολικών πάρκων, οι οποίες έχουν πάρει διαστάσεις… χιονοστιβάδας, οι εκπρόσωποι της ΕΛΕΤΑΕΝ κράτησαν αποστάσεις για το αιολικό πάρκο της EDPR στην περιοχή του Νυμφαίου, το οποίο έχει ξεσηκώσει περιβαλλοντικές οργανώσεις και τους κατοίκους. Ωστόσο, όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Παναγιώτης Λαδακάκος, απαντώντας στις σχετικές ερωτήσεις, οι επενδυτές αιολικών πάρκων θα πρέπει να ξαναχτίσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με τις τοπικές κοινωνίες, ενώ τάχθηκε κατά της πρακτικής κατάτμησης έργων που ακολουθούν ορισμένοι επενδυτές προκειμένου να επωφεληθούν από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις για τα μικρά έργα.

Ένα μέρος των αντιδράσεων, σύμφωνα με τον ίδιο, αποδίδεται και στην μακρόχρονη αδειοδοτική διαδικασία η οποία εμφανίζει ως ενεργά έργα που πλέον δεν υπάρχουν και για αυτό, όπως υπογράμμισε, πρέπει οι διαδικασίες να «τρέχουν» γρήγορα ώστε σε ένα εύλογο διάστημα τριών ετών να γίνεται η αξιολόγηση. Δεν είναι τυχαίο ότι, στις εκκρεμείς αιτήσεις για χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού, περίπου 136 MW βρίσκονται στην αναμονή για 15 ή και περισσότερα χρόνια, ενώ έργα συνολικής ισχύος μεγαλύτερης των 6 GW για περισσότερα από 10 χρόνια (στοιχεία Μαΐου).

Γενικότερα, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΕΛΕΤΑΕΝ, το πρόβλημα – συνολικά για όλες τις επενδύσεις της χώρας – εντοπίζεται στο βαθύ κράτος, καθώς, όπως είπε χαρακτηριστικά, όταν μπλέκουν με τις δημόσιες υπηρεσίες ή τον στρατό, εκεί ξεκινούν οι σκληρές αντιστάσεις, με τα έργα να γίνονται… όνειρο θερινής νυχτός. Γι’ αυτό, σημείωσε, το ΥΠΕΝ πρέπει να επιταχύνει τις προσπάθειες για να ξεκαθαρίσει γρήγορα το τοπίο. Πολλά προβλήματα αναμένεται να επιλύσει η αναθεώρηση του παρωχημένου πλέον Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ του 2008, η οποία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2022.

Επίσης, οι εκπρόσωποι της ΕΛΕΤΑΕΝ τάχθηκαν κατά των εξαιρέσεων όσον αφορά στα μικρά έργα φωτοβολταϊκών (κάτω των 500kW) τα οποία έχουν εξασφαλισμένες ταρίφες (εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών) οδηγώντας σε αυξημένο κόστος που μεταφέρεται στους καταναλωτές, ενώ περνούν και κάτω από το «ραντάρ» των ελεγκτικών μηχανισμών. Ακόμη, δημιουργείται πρόβλημα και με τη δέσμευση χώρου στα δίκτυα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από έναν όγκο αιτήσεων για έργα συνολικής ισχύος 4 GW – 5 GW που έχουν κατατεθεί στον ΑΔΜΗΕ, τα 3 GW, δηλαδή περίπου 3.000 αιτήσεις, αφορούν μικρά έργα, η αξιολόγηση των οποίων για όρους σύνδεσης, βάσει του ρυθμιστικού πλαισίου, έχει προτεραιότητα.

Όσον αφορά στα αριθμητικά δεδομένα για τις επενδύσεις σε αιολικά πάρκα, σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ, δεν απεικονίζουν τη μελλοντική πραγματικότητα. Συνολικά, 40 GW αιολικών έργων βρίσκονται υπό ανάπτυξη, ωστόσο, λανθασμένα θεωρείται ότι θα υλοποιηθούν όλα. Έτσι, αν ο στόχος του υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) για το 2030 αυξηθεί ακόμη και κατά 50%, ο πρόσθετος όγκος αιολικής ισχύος αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 10% των υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων, ποσοστό αισιόδοξο σε σχέση με εκείνο που έχει μετρηθεί, πριν από μερικά χρόνια, που ήταν στο 3,14%.

Η ΕΛΕΤΑΕΝ κωδικοποίησε τους επτά άξονες πολιτικής που πρέπει να υιοθετηθούν για την προώθηση της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο νέος σχεδιασμός για το 2030 βάσει των νέων ευρωπαϊκών στόχων για το κλίμα, η συμμετοχή των Α.Π.Ε. στην αγορά, νέοι διαγωνισμοί ανά τεχνολογία και όχι κοινοί, περαιτέρω απλοποίηση του αδειοδοτικού πλαισίου, ολοκλήρωση των διασυνδέσεων, οι επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας και σε θαλάσσια αιολικά πάρκα, η ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού και η προώθηση των μικρών ανεμογεννητριών.