Τώρα μπορούμε να γκρινιάζουμε

Μέρα γιορτής η προχθεσινή για τους απανταχού ευρωπαϊστές. Η αναμονή τελείωσε. Η ΕΕ πυροδότησε το όπλο της έκδοσης πολυετών ομολόγων για να χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης από την πανδημία, ύψους 750 δισ. ευρώ. Μέρα γιορτής γι’ αυτούς που φαντάζονταν – και φαντάζονται – μια ένωση χωρών που «τρέχουν» στον ίδιο δρόμο. Αλλος πιο γρήγορα και στην αριστερή λωρίδα. Ενδεχομένως να έχει και καλύτερο αυτοκίνητο. Και άλλος πιο αργά, στη μεσαία ή ακόμα και σε κάποιες περιπτώσεις στη δεξιά λωρίδα. Ολοι αυτοί όμως στον ίδιο δρόμο. Ούτε προσπάθειες παρακάμψεων, ούτε «πειραγμένα» αυτοκίνητα, ούτε εξόδους σε… επαρχιακές οδούς. Τίποτα από αυτά. Ολοι στον ίδιο δρόμο και με στόχο να φτάσουμε στον ίδιο προορισμό. Προφανώς η γιορτή δεν αφορά αυτούς που ονειρεύονται μια Ευρωπαϊκή Ενωση «αγελάδα» για να την αρμέγουν στο όνομα της δήθεν ισότητας και των ανάλογα με τα εθνικά συμφέροντα δήθεν «κοινών ιδανικών». Τα οφέλη είναι τεράστια από τη συμμετοχή μας στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, αλλά υπάρχουν και υποχρεώσεις.

Η προχθεσινή πρώτη έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους είναι ίσως το μεγαλύτερο βήμα μετά την ΟΝΕ. Δεν δανείστηκε κάποιος μηχανισμός διάσωσης, όπως ο ESM. Αυτός που μας κράτησε όρθιους ως χώρα ώστε να συμμετέχουμε στο σημερινό «πάρτι». Αλλά η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δεν είναι κίνηση προσωρινή, να «μπαλώσουμε» ένα πρόβλημα. Αλλά μια μη αναστρέψιμη – και αυτό είναι το καλό – κεντρική πολιτική απόφαση έκδοσης κοινού χρέους.

Τα ομόλογα που εκδόθηκαν έχουν πιστοληπτική ικανότητα AAA από τη Moody’s, οπότε είναι άριστα εξασφαλισμένα. Σημαίνει όμως ότι τα χρήματα που θα λάβουν η Γερμανία και η Ελλάδα μέσω αυτού του μηχανισμού, τυγχάνουν της ίδιας αντιμετώπισης των αγορών. Ναι, η Ελλάδα που βρίσκεται δύο βαθμίδες κάτω από την επενδυτική και μόλις έχει εξέλθει από την κατηγορία «σκουπίδια» θα λάβει χρήματα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης με την ίδια αξιολόγηση με τα χρήματα που θα λάβει η πανίσχυρη Γερμανία.

Και το πετύχαμε με το σπαθί μας. Κάναμε τις αναγκαίες αλλαγές. «Πονέσαμε» και ακόμα «πονάμε» από την υψηλή φορολόγηση. Αλλά οι ενδείξεις που υπάρχουν οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι τελικά άξιζε τον κόπο. Θα ανταμειφθούμε και με το παραπάνω. Η πανδημία άλλαξε τη νοοτροπία στο εσωτερικό της Ενωσης σχετικά με τα φορολογικά κίνητρα. Αλλαξε νωρίτερα η στάση των πλουσιότερων βόρειων χωρών της ΕΕ προς τους νότιους γείτονές τους. Πλέον δέχονται όχι μόνο την αμοιβαιοποίηση μέρους του χρέους, αλλά θεωρείται φυσιολογικό ότι αυτό το νέο χρέος δεν θα φέρει νέα λιτότητα. Αντίθετα η ανάκαμψη θα έρθει στην Ευρώπη μέσω της μείωσης των φόρων και της αύξησης της ρευστότητας.

Ολα αυτά δεν μπορούσαν να γίνουν μονομερώς… Πριν από ακριβώς 6 χρόνια η χώρα ζούσε σε μια παραζάλη και κινδύνεψε μέσω του λαϊκισμού να βρεθεί στο περιθώριο, μέσω του πιο ανόητου στην παγκόσμια ιστορία δημοψηφίσματος. Απλά φανταστείτε τη χώρα εκτός ευρώ, στο παλιό εθνικό της νόμισμα, με μια οικονομία δηλαδή χειρότερη από αυτή των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Μόνοι μας και φτωχοί, να καλούμασταν να αντιμετωπίσουμε και την πανδημία. Φανταστείτε απλά πόση πολυτέλεια θα μας φαινόταν τότε, αν θα έπρεπε να γκρινιάξουμε για το εάν θα κάνουμε το ένα ή το άλλο εμβόλιο. Θα είχαμε βέβαια την περηφάνια μας… και μετά θα κάναμε υποχρεωτικά ό,τι εμβόλιο μας δώριζαν ως μέρος ανθρωπιστικής βοήθειας οι μεγαλύτερες χώρες…