Το πράσινο όνειρο του Αντριου Φόρεστ στο Κονγκό

Ο Αυστραλός μεγιστάνας ορυχείων Αντριου Φόρεστ φέρνει τον νέο-ανακαλυφθέντα ζήλο του για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στη Δημοκρατία του Κονγκό. Ο ιδρυτής και πρόεδρος της Fortescue Metals (αξίας 54 δις δολαρίων) έπεισε τον Πρόεδρο Φέλιξ Τσισεκέντι να επιτρέψει στην εταιρεία του να ηγηθεί στην ανάπτυξη υδροηλεκτρικών σταθμών ενέργειας που θα παράγουν έως 40 γίγαβατ ενέργειας, υπερδιπλάσιο της παραγωγής του συγκροτήματος των Τριών Φαραγγιών στην Κίνα. Είναι μέρος της προσπάθειάς του να μετατρέψει το υδρογόνο σε μια παγκόσμια αγορά αξίας 12 τρις δολαρίων μέχρι το 2050. Αυτό το αφρικανικό σχέδιο, ωστόσο, βρίσκεται στα όρια της πράσινης μεγαλομανίας.

Το όνειρο της μετατροπής του υδάτινου δρόμου σε ένα τεράστιο ενεργειακό κέντρο, γνωστό ως Grand Inga, είναι πολύ παλιό. Εταιρείες όπως οι BHP, Actividades de Construccion y Servicios προσπάθησαν ανεπιτυχώς στο παρελθόν. Το πολιτικό ρίσκο είναι ένας μεγάλος παράγοντας και το project μπορεί να κοστίσει 80 δις δολάρια, σύμφωνα με εκτιμήσεις του παρελθόντος. Η αρχική ιδέα της μεταφοράς ενέργειας μέσω καλωδίων στη Νότια Αφρική και αλλού στην αφρικανική ήπειρο είναι επίσης ανεπαρκής.

Τα μεγάλα φράγματα είναι γενικά προβληματικά, προκαλώντας καταστροφή στην άγρια ζωή, το νερό και την ποιότητα του εδάφους, επηρεάζοντας τις αγροτικές καλλιέργειες. Οι ταμιευτήρες νερού επίσης αυξάνουν τους υδρατμούς, παρότι το σχέδιο στο Κονγκό θα εκμεταλλευθεί τη μεγάλη κάθετη πτώση του καταρράκτη Inga Falls και γιαυτό θα χρειαστεί λιγότερη αποθήκευση νερού. Τέτοια σχέδια είναι επίσης διαβόητα για τις δυσκολίες στον έλεγχό τους. Σε μέσο όρο, τα κόστη ξεπερνούν τις αρχικές εκτιμήσεις κατά 96%, σύμφωνα με έκθεση του πανεπιστημίου της Οξφόρδης το 2014.

Ακόμη κι αν υποθέσει κανείς ότι ο Φόρεστ, γνωστός ως Twiggy, μπορεί να τα καταφέρει, το σχέδιό του για την μετατροπή ηλεκτρικής ενέργειας σε υδρογόνο που θα μεταφέρεται στην Ευρώπη και αλλού εγείρει δύο πρόσθετα προβλήματα. Πρώτον, η μεταφορά ενέργειας από την Αφρική, που έχει έλλειμα ηλεκτρικής ενέργειας, αγγίζει τα όρια του νέο-αποικισμού. Δεύτερον, ίσως δεν βγει οικονομικά.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση εκτιμά ότι θα έχει παραγωγικό δυναμικό 300 γίγαβατ υπεράκτιων αιολογικών πάρκων μέχρι το 2050, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων στη Βόρεια Θάλασσα είναι αφιερωμένο στην παραγωγή υδρογόνου, το οποίο μπορεί να μεταφερθεί μέσω της υπάρχουσας υποδομής αγωγών. Οι μονάδες επεξεργασίας αερίου στο Inga θα πρέπει να κατασκευαστούν από το μηδέν. Και στην Αφρική, η αιολική και ηλιακή ενέργεια είναι φθηνότερη και χτίζεται πιο γρήγορα.

Ο πράσινος ενθουσιασμός του Φόρεστ είναι κάτι που πρέπει να επαινεθεί, ακόμη κι αν η εταιρεία του Fortescue αναπτύσσει εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας με χρήση γαιάνθρακα στην Αυστραλία. Δεν θα πρέπει όμως να αγνοεί λιγότερο ηχηρές εναλλακτικές.

REUTERS BREAKINGVIEWS