Κομισιόν: Σε δύο «μέτωπα» προχωρά το Σχέδιο Ανάκαμψης

Με ταχύτατους ρυθμούς προχωρεί η έγκριση των Εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Παράλληλα, προωθείται και το σχέδιο των ευρωπαϊκών ομολόγων μετά την επιτυχή έκδοση της περασμένης Τρίτης κατά την οποία αντλήθηκαν 20 δισ. ευρώ. Στόχος είναι να συγκεντρωθούν 80 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους για να χρηματοδοτήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης.

Η έγκριση των εθνικών σχεδίων γίνεται με πανηγυρικό τρόπο, από την ίδια την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ξεκίνησε ήδη την περιοδεία της στις διάφορες χώρες.

Η αρχή έγινε με την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Δανία και το Λουξεμβούργο.

Και συνεχίζεται την επόμενη εβδομάδα σε άλλες επτά ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, προκειμένου να ανακοινώσει το «πράσινο φως» της Κομισιόν στα εθνικά σχέδια ανθεκτικότητας και ανάκαμψης από την κρίση της πανδημίας.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Επιτροπής, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα μεταβεί τη Δευτέρα 21 Ιουνίου, στην Αυστρία και τη Σλοβακία, την Τρίτη 22 Ιουνίου θα επισκεφθεί τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Λετονία και την Τετάρτη 23 Ιουνίου, τη Γαλλία και το Βέλγιο.

Είκοσι τέσσερα από τα 27 κράτη-μέλη έχουν υποβάλει μέχρι στιγμής το εθνικό τους σχέδιο ανάκαμψης στην Επιτροπή. Οι χώρες που δεν έχουν υποβάλει ακόμα σχέδιο είναι η Βουλγαρία, η Μάλτα και η Ολλανδία.

Για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης (NextGenerationEU), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ, ξεκίνησε στις 15 Ιουνίου για πρώτη φορά την έκδοση κοινού χρέους, συγκεντρώνοντας 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνολικά η Επιτροπή θα πρέπει να δανειστεί στις κεφαλαιαγορές έως 800 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2026.

Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας RRF, που βρίσκεται στο επίκεντρο του NextGenerationEU, θα διαθέσει έως και 672,5 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων σε ολόκληρη την ΕΕ (407,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 386 δισ. ευρώ δάνεια).

Η Ισπανία και η Ιταλία είναι οι κύριοι δικαιούχοι του Ταμείου Ανάκαμψης, με περίπου 70 δισ. ευρώ η κάθε μία.

Επισήμως, το τελικό πράσινο φως για τα διάφορα εθνικά σχέδια θα δοθεί από το Συμβούλιο, το οποίο εκπροσωπεί τα κράτη-μέλη. Οι πρώτες θετικές γνωμοδοτήσεις αναμένονται στο Συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της ΕΕ (Ecofin) στις 13 Ιουλίου.

Στια αρχές της εβδομάδας, στην πρώτη συναλλαγή NextGenerationEU, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκέντρωσε 20 δισ. ευρώ μέσω δεκαετούς ομολόγου που λήγει στις 4 Ιουλίου 2031 για να χρηματοδοτήσει την ανάκαμψη της Ευρώπης από την κρίση του κορονοϊού και τις συνέπειές της.

Το ομόλογο προσέλκυσε πολύ έντονο ενδιαφέρον από τους επενδυτές στην Ευρώπη και παγκοσμίως, χάρη στο οποίο η Επιτροπή πέτυχε ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους τιμολόγησης, όπως και με τις επανειλημμένες επιτυχείς εκδόσεις στο πλαίσιο του προγράμματος SURE.

Τα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν τώρα για τις πρώτες πληρωμές στο πλαίσιο του NextGenerationEU, του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και διαφόρων προγραμμάτων του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Έως το τέλος του 2021, η Επιτροπή αναμένει να συγκεντρώσει περίπου 80 δισ. ευρώ σε ομόλογα, τα οποία θα συμπληρωθούν με βραχυπρόθεσμα γραμμάτια της ΕΕ, σύμφωνα με το σχέδιο χρηματοδότησης που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2021.

Το ακριβές ποσό των ομολόγων της ΕΕ και των γραμματίων της ΕΕ θα εξαρτηθεί από τις ακριβείς ανάγκες χρηματοδότησης και η αρχική αξιολόγηση της Επιτροπής θα αναθεωρηθεί το φθινόπωρο. Με τον τρόπο αυτό, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να χρηματοδοτεί, κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, όλες τις προγραμματισμένες επιχορηγήσεις και τα δάνεια προς τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, καθώς και να καλύπτει τις ανάγκες των πολιτικών της ΕΕ που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του NextGenerationEU.

Το NextGenerationEU είναι ένα προσωρινό μέσο ανάκαμψης ύψους περίπου 800 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές που αποσκοπεί να στηρίξει την ανάκαμψη της Ευρώπης από την πανδημία του κορονοϊού και να συμβάλει στην οικοδόμηση μιας πιο πράσινης, ψηφιακής και ανθεκτικής Ευρώπης.

Για τη χρηματοδότηση του NextGenerationEU, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ, θα δανειστεί στις κεφαλαιαγορές έως 800 δισ. ευρώ περίπου από σήμερα μέχρι το τέλος του 2026. Από αυτά, τα 407,5 δισ. ευρώ θα είναι διαθέσιμα για επιχορηγήσεις (στο πλαίσιο του RRF και άλλων προγραμμάτων του προϋπολογισμού της ΕΕ) και τα 386 δισ. ευρώ για δάνεια. Αυτό συνεπάγεται όγκους δανειοληψίας ύψους, κατά μέσο όρο, περίπου 150 δισ. ευρώ ετησίως.

Δεδομένων των όγκων, της συχνότητας και της πολυπλοκότητας των μελλοντικών δανειοληψιών, η Επιτροπή θα ακολουθήσει τις βέλτιστες πρακτικές που χρησιμοποιούνται από μεγάλους και συχνούς εκδότες και θα εφαρμόσει διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης.

Στη στρατηγική αυτή περιλαμβάνεται ποικίλο φάσμα μέσων και τεχνικών, πέραν της προσέγγισης συνακόλουθων πράξεων «back-to-back» που έχει χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής η Επιτροπή για να δανείζεται από τις αγορές, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο του προγράμματος SURE. Κατά τα τελευταία 40 έτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εφαρμόζει διάφορα δανειοδοτικά προγράμματα για τη στήριξη κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών. Όλες αυτές οι δανειοδοτικές πράξεις χρηματοδοτήθηκαν στη βάση συνακόλουθων πράξεων «back-to-back», κυρίως μέσω κοινοπρακτικών εκδόσεων ομολόγων.