Κάθε δεκαετία θερμότερη από την προηγούμενη…

«Παρά τις παγκόσμιες προσπάθειες για αναχαίτιση της Κλιματικής Αλλαγής, η θερμοκρασία του πλανήτη συνεχίζει να αυξάνει με γρήγορους ρυθμούς, με κάθε δεκαετία να είναι θερμότερη από την προηγούμενη…».

Αυτό αναφέρει, η Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Δρ. Δήμητρα Φουντά, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο τελευταίο newsletter του Εθνικού Δικτυού για την Κλιματική Αλλαγή –Climpact.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη απειλεί άμεσα την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια με ποικίλους τρόπους, όπως η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες, παρατεταμένες ξηρασίες, ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες, πυρκαγιές), αλλά και διαμόρφωση ευνοϊκότερων συνθηκών για μετάδοση διαφόρων ασθενειών…

Αλλά ας σταθούμε (σήμερα) σε μια απ’ όλες τις προαναφερόμενες απειλές: τον θερμικό κίνδυνο.

420 εκατομμύρια άνθρωποι…

-«Ο περιορισμός της παγκόσμιας ανόδου της θερμοκρασίας στον ενάμιση βαθμό Κελσίου αντί για τους δυο βαθμούς εκτιμάται πως θα μπορούσε να μειώσει κατά 420 εκατομμύρια τον πληθυσμό που θα εκτίθεται συχνά σε ακραία κύματα ζέστης (καύσωνες), γεγονός που καταδεικνύει τη μεγάλη σημασία αυτού του στόχου», μου λέει η Δρ. Δήμητρα Φουντά.

Ένας καύσωνας δεν είναι απλώς μερικές μέρες παραπάνω ζέστης. Είναι ένας πολύ μεγάλος κίνδυνος για την υγεία των ανθρώπων. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ.

-«Ήδη στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα, η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί τα ολέθρια αποτελέσματα του φονικότερου καύσωνα όλων των εποχών, το 2003, που κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 70.000 ευρωπαίους», συμπληρώνει η Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Αύξηση κατά 50%

Όπως λέει, μελέτες έδειξαν πως η παγκόσμια θέρμανση αύξησε κατά 50% την πιθανότητα ενός τέτοιου συμβάντος που ανέδειξε για πρώτη φορά το μέγεθος του θερμικού κινδύνου και των καταστροφικών επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής στην υγεία των πολιτών που μέχρι τότε είχαν μάλλον υποτιμηθεί.

Η Κλιματική Αλλαγή δεν κάνει εκπτώσεις σε αναπτυγμένες και λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως την τελευταία δεκαετία, πρωτοφανείς καύσωνες πλήττουν ολοένα και περισσότερο χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης ….

Hot spot

-«Η περιοχή της Μεσογείου έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις πιο ευάλωτες περιοχές (hot spot) παγκοσμίως ως προς τον θερμικό κίνδυνο, ενώ μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα και η Λευκωσία αναφέρονται ως από τις πλέον ευάλωτες σε μελλοντικό θερμικό κίνδυνο ανάμεσα σε περισσότερες από 500 ευρωπαϊκές πόλεις», μου εξηγεί.

Οι πρώιμοι καύσωνες έχει αποδειχτεί πως συνδέονται με μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας/νοσηρότητας παγκοσμίως κυρίως λόγω μειωμένου εγκλιματισμού, καθυστερημένης προετοιμασίας των αρχών αλλά και για ψυχολογικούς λόγους.

Αλλά ας δούμε τα του οίκου μας. Όπως διαβάζω στη δημοσίευση που έκανε η Δρ. Δήμητρα Φουντά , το 2007 εμφανίζεται για πρώτη φορά καύσωνας τον μήνα Ιούλιο στην Ελλάδα, με το φαινόμενο να επαναλαμβάνεται τα επόμενα χρόνια, ενώ κατά το διήμερο 16-17 Μαΐου 2020 κάνει την εμφάνισή του ο πιο πρώιμος «μίνι» καύσωνας όλων των εποχών ( τουλάχιστον από τα μέσα του 19ου αιώνα σύμφωνα με το ιστορικό αρχείο του ΕΑΑ), με θερμοκρασίες που έφτασαν τους 37 βαθμούς στην Αθήνα.

Αστικές περιοχές και θερμικός κίνδυνος…

Για εμάς που ζούμε στις σύγχρονες τσιμεντουπόλεις τα πράγματα θα δυσκολέψουν κι άλλο.

-«Οι αστικές περιοχές είναι πιο ευάλωτες στο θερμικό κίνδυνο, λόγω της πυκνότητας του πληθυσμού και των ιδιαίτερων θερμικών συνθηκών του αστικού περιβάλλοντος», επισημαίνει η Δήμητρα Φουντά.

Σήμερα , το 57% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε πόλεις (με την τάση να είναι αυξητική) ενώ το ποσοστό για τις χώρες της ΕΕ αγγίζει το 74%. Στην Ελλάδα σχεδόν ο μισός πληθυσμός είναι συγκεντρωμένος γύρω από δυο μεγάλες πόλεις.

-«Οι θερμικές συνθήκες στις πόλεις διαμορφώνονται και από το φαινόμενο της Αστικής Θερμικής Νησίδας που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τα αποτελέσματα της παγκόσμιας (ή περιοχικής) θέρμανσης.

»Ο διαφορετικός τρόπος που απορροφούν και εκπέμπουν την ηλιακή ακτινοβολία τα υλικά του δομημένου περιβάλλοντος, η κάλυψη/ χρήση της γης και η έλλειψη πρασίνου που μειώνουν το ψυκτικό αποτέλεσμα μέσω της εξατμισοδιαπνοής, αλλά και η ανθρωπογενής θερμότητα είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που καθιστούν τις πόλεις θερμότερες από τις γύρω μη αστικές περιοχές συμπληρώνει.

Από ό,τι καταλαβαίνω τα πράγματα γίνονται όλο και χειρότερα. Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη το θέμα της Κλιματικής Αλλαγής να αντιμετωπιστεί σοβαρά από την παγκόσμια κοινότητα. Επιπλέον, είναι αναγκαία και η προετοιμασία (και η εγρήγορση ) των αρχών για την αντιμετώπιση του θερμικού κινδύνου κυρίως στα αστικά κέντρα και σε ευάλωτες περιοχές.

Κοινώς προσαρμοζόμαστε στη νέα πραγματικότητα ή… χανόμαστε.