Διεθνές brand name για την ελληνική φύση

Με νέα ταυτότητα και διεθνές «διαβατήριο» η ελληνική φύση φιλοδοξεί να… προσεγγίσει τους απανταχού φυσιοδίφες, οι οποίοι αναζητούν έναν ταξιδιωτικό προορισμό που τα έχει όλα: ξεχωριστό περιβάλλον, εναλλακτικές δραστηριότητες, ξεναγήσεις, καταλύματα, τοπικά προϊόντα. Ολα με τη «σφραγίδα» πιστοποίησης μιας ενιαίας «εταιρικής» ταυτότητας για την ελληνική φύση με διακριτικό τίτλο «Φύση Ελλάδα / Nature Greece».

Η ιδέα της παρουσίασης της ελληνικής φύσης υπό ένα «brand name», με έμφαση στην πολυμορφία της, στις προστατευόμενες περιοχές, σε σύνδεση με τοπικούς προορισμούς, υπηρεσίες και τον πρωτογενή τομέα, γίνεται πράξη από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), με κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Μόνο το 40% των περιοχών Natura 2000 της χώρας καταλαμβάνει συνολικά το 27,59% της χερσαίας έκτασης της χώρας και το 19,6% της θαλάσσιας επιφάνειας – αν αναδεικνύονταν και αξιοποιούνταν, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να εξασφαλίσει επιπλέον έσοδα 2 δισ. ευρώ ετησίως, δηλαδή περίπου το 1% του ΑΕΠ, και 15.000 θέσεις εργασίας, όπως έχει καταδείξει μελέτη της διαΝΕΟσις.

Το φυσικό κεφάλαιο

Στα σχέδια του ΟΦΥΠΕΚΑ, ο οποίος αποτελεί την κεντρική δομή της πολιτείας για τον συντονισμό και την υλοποίηση δράσεων προστασίας και διατήρησης των προστατευόμενων περιοχών, είναι και η αξιοποίηση του φυσικού κεφαλαίου ώστε να προσφέρει προοπτική στις τοπικές κοινωνίες – με νέες θέσεις εργασίας, προστιθέμενη αξία σε τοπικά προϊόντα και ευκαιρίες στον τουρισμό όλον τον χρόνο – συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξή τους.

«Η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών μιας προστατευόμενης περιοχής και η έμφαση σε προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να αναπτυχθούν σε αυτές αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για την τοπική οικονομία. Η οργανωμένη παρουσίαση αυτών των χαρακτηριστικών ως “Nature Greece” – προϊόντα και υπηρεσίες – θα συμβάλει στην αναγνώριση των περιοχών αυτών ως περιοχών ιδιαίτερου φυσικού ενδιαφέροντος με σημαντικά οφέλη για την τοπική κοινωνία» αναφέρει στο «Βήμα» η πρόεδρος του ΟΦΥΠΕΚΑ και καθηγήτρια στο ΕΜΠ κυρία Μαρία Παπαδοπούλου.

Η Ευρώπη άλλωστε έχει δείξει τον… δρόμο. Συντηρητικές εκτιμήσεις του Ινστιτούτου για την Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική Πολιτική (Institute for European Environmental Policy), που έγιναν για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αφορούν την απασχόληση στους παραγωγικούς τομείς στην ΕΕ, υπολογίζουν ότι 1,3 εκατ. από 9,6 εκατ. εργαζομένους στη γεωργία συνδέονται με τις προστατευόμενες περιοχές.

Ηλεκτρονική πύλη

Κεντρικό εργαλείο, σύμφωνα με την πρόταση που έχει υποβληθεί προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης, θα είναι μια ηλεκτρονική πύλη, μέσω της οποίας ξένοι αλλά και έλληνες επισκέπτες θα έχουν πρόσβαση σε ξεναγήσεις, εναλλακτικές δραστηριότητες στην ελληνική φύση, καταλύματα κ.λπ. «To “Nature Greece” είναι μια νέα ιδέα που προτείναμε στον ΟΦΥΠΕΚΑ, η οποία αντλεί έμπνευση από παραδείγματα και πρακτικές άλλων χωρών, αλλά επιδιώκει την προσαρμογή και εξέλιξή τους στις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας» αναφέρει η κυρία Ιόλη Χριστοπούλου, διευθύντρια πολιτικής στο GreenTank.

Πληροφορίες στον επισκέπτη

Για παράδειγμα, στην Αυστρία, όπως επισημαίνει η ίδια, μέσα από την πλατφόρμα «National Park Austria» ο Οργανισμός Εθνικών Πάρκων της χώρας παρέχει στον επισκέπτη πληροφορίες για το κάθε πάρκο και ενημερώνει για τις βασικές παροχές και για δραστηριότητες, π.χ. μονοπάτια, περιήγηση με βάρκα κ.λπ. «Αλλά παρέχονται και πιο ειδικές πληροφορίες, όπως συγκεκριμένες διαδρομές ή δυνατότητες για εξατομικευμένη ξενάγηση όταν επιλέξει κανείς το πάρκο που θέλει να επισκεφθεί. Παρόμοια προσέγγιση έχει και η πλατφόρμα “Nature Parks of Slovenia”, η οποία επιπρόσθετα δίνει πληροφορίες για καταλύματα και εστιατόρια» σημειώνει η κυρία Χριστοπούλου.

Εκδοση εισιτηρίων

Μια άλλη καλά παγιωμένη πρακτική που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες είναι η δυνατότητα έκδοσης εισιτηρίου καθώς και κράτησης επιπλέον δραστηριοτήτων μέσα από μια ενιαία πλατφόρμα που καλύπτει τις διαφορετικές προστατευόμενες περιοχές της κάθε χώρας. Υπάρχουν και μη ευρωπαϊκά πρότυπα, με την πρωτοκαθεδρία να κατέχουν η Αμερικανική Υπηρεσία Πάρκων και η αντίστοιχη της Αυστραλίας, αλλά και χώρες όπως η Κένυα ή η Νότια Αφρική οι οποίες έχουν επενδύσει στην ανάπτυξη του οικοτουρισμού τις τελευταίες δεκαετίες.

Σήμανση προϊόντων

«Οι δυνατότητες δεν εξαντλούνται στον τουρισμό. Υπό την ταυτότητα “Nature Greece” μπορεί να δημιουργηθεί νέα σήμανση τοπικών προϊόντων, η οποία θα τους προσδώσει προστιθέμενη αξία. Σε αυτή την περίπτωση η σήμανση μπορεί να αναδείξει ότι ένα προϊόν προέρχεται από μια προστατευόμενη περιοχή ή να εξελιχθεί σε ένα σύστημα πιστοποίησης των πρακτικών που ακολουθούνται κατά την παραγωγή του προϊόντος, με βάση τον βαθμό συμβολής τους στη διαχείριση της κάθε περιοχής. Και στις δύο περιπτώσεις, πόροι για την ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος μπορούν να αντληθούν από δράσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει το 2023» σημειώνει η κυρία Χριστοπούλου. Ετσι, θα δοθεί η δυνατότητα να αναδειχθούν παραδοσιακά προϊόντα με βάση το brand «Nature Greece», όπως για παράδειγμα «Nature Greece προϊόν Βιστωνίδας» ή «Nature Greece βουβαλίσιο τυρί Κερκίνης» κ.λπ.

Βιώσιμη ανάπτυξη και προοπτικές

Η υιοθέτηση μιας ενιαίας ταυτότητας μπορεί να αναδείξει τις βιώσιμες αναπτυξιακές προοπτικές που έχουν οι προστατευόμενες περιοχές, οι οποίες διαφέρουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της καθεμίας. Στην ψηφιακή πύλη του «Nature Greece», εκτός από την παρουσίαση του… χαρτοφυλακίου των προστατευόμενων περιοχών της χώρας, σε διασύνδεση και με τις περιφερειακές μονάδες διαχείρισης, θα δίνονται εκτός από τις βασικές πληροφορίες και προτάσεις για εναλλακτικές δραστηριότητες ανά περιοχή (π.χ. πεζοπορικές, ορειβατικές, καταδυτικές διαδρομές, ορειβασία, βαρκάδα, rafting, ιππασία, καταδύσεις κ.λπ.) καθώς και δυνατότητα κράτησης θέσης για ξενάγηση ή έκδοση εισιτηρίου. Παράλληλα θα προβάλλονται «πιστοποιημένες» τοπικές επιχειρήσεις (καταλύματα, εστίαση κ.λπ.), αλλά και εταιρείες υπηρεσιών εθνικής εμβέλειας που δραστηριοποιούνται στον τομέα του οικο-τουρισμού. Επίσης, θα είναι δυνατόν να «υιοθετούν» δράσεις εθελοντισμού (π.χ. για φοιτητές στις προστατευόμενες περιοχές).