ΜμΕ: Ποιοι κλάδοι θα λάβουν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης

Αγώνα δρόμου ξεκινά η ελληνική κυβέρνηση, ούτως ώστε να υπογράψει μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου συμβάσεις με τις ελληνικές εμπορικές τράπεζες, την ΕΤΕπ, την EBRD και να δημιουργήσει τα δύο κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (startup και καινοτόμες επιχειρήσεις), προκεμένου να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το «Ελλάδα 2 .0».

Λόγω του ότι το συγκεκριμένο σχέδιο αφορά κυρίως μεγάλα έργα, είναι σημαντικό να «τρέξει» και το σκέλος, το οποίο αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η πρώτη εκταμίευση θα γίνει με τη μορφή προκαταβολής του 13%, περίπου 4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 2,3 δισ. επιχορηγήσεις και 1,7 δισ. δάνεια. Στις Βρυξέλλες ελπίζουν ότι η απαιτούμενη έγκριση από το Ecofin θα δοθεί στη σύνοδό του στις 13 Ιουλίου, ώστε να εκταμιευθεί το ποσόν έως το τέλος Ιουλίου.

Εφόσον ικανοποιηθεί η πρώτη δέσμη ελληνικών μεταρρυθμίσεων, του τρίτου τριμήνου του 2021, θα εκταμιευθούν άλλα 3,5 δισ. ευρώ έως το τέλος του χρόνου. Η Επιτροπή θα έχει δύο μήνες κάθε φορά για να αξιολογεί την ικανοποίηση των οροσήμων.

Στη συνέχεια προβλέπεται να εκταμιεύονται κάθε 6 μήνες 1,7 δισ. ευρώ με τη μορφή επιχορηγήσεων και κάθε χρόνο 1,8 δισ. ευρώ για δανεισμό.

Τα δάνεια θα δίνονται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για επενδύσεις και θα εκταμιεύονται από την Κομισιόν ανάλογα με την απορρόφηση των προηγούμενων δόσεων. Ετσι, προβλέπεται να έχουν χορηγηθεί 586,4 εκατ. ευρώ το 4ο τρίμηνο του 2022, 3,5 δισ. ευρώ το 4ο τρίμηνο του 2023, 5,8 δισ. ευρώ το 4ο τρίμηνο του 2024, 9,3 δισ. ευρώ το 4ο τρίμηνο του 2025 και 11,8 δισ. ευρώ το 2ο τρίμηνο του 2026.

Τα 175 μέτρα του και οι 67 μεταρρυθμίσεις του, όπως τις κατέγραψε η Κομισιόν, αφορούν σε ποσοστό 37,5% την κλιματική αλλαγή και 23,3% την ψηφιακή μετάβαση της χώρας.

Κονδύλια για ΜμΕ

Κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ ανέρχεται η ενίσχυση των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρξει εκσυγχρονισμός και μεγέθυνση τους στα μέτρα αντιστοίχου μεγέθους επιχειρήσεων της υπόλοιπης Ευρώπης.

Τα προγράμματα είναι προσαρμοσμένα στις κατευθυντήριες γραμμές που έχει δώσει η ΕΕ για τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου.

Αφορούν πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, τον εκσυγχρονισμό του αγροτοδιατροφικού τομέα και την διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος. Μαζί βέβαια, θα τρέξει και το “εξοικονομώ και αυτονομώ” ειδικά για εμπορικά ακίνητα.

Με βάση τη νέα φιλοσοφία που διέπει το Ταμείο Ανάκαμψης, τα προγράμματα θα ξεκινήσουν μέχρι το φθινόπωρο και θα παραμείνουν ανοιχτά μέχρι και την εξάντληση του προϋπολογισμού τους.

Πάντως, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν πολλούς λόγους να «τρέξουν» τα κονδύλια του Ταμείου, προκειμένου να ενισχυθούν

Οι τομείς ενίσχυση για τις ΜμΕ είναι οι εξής:

Εξοικονομώ

Ενίσχυση των ενεργειών βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με στόχο εξοικονόμηση κατ’ ελάχιστον 30%. Περιλαμβάνονται ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λπ. Το έργο θα βοηθήσει στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα δημιουργήσει τόνωση δραστηριότητας και θέσεων εργασίας για τους παρόχους των εργασιών και τις σχετικές βιομηχανίες.

Ηλεκτροκίνηση Συγκοινωνιών

Αφορά το να υπάρχουν φορτιστές παντού για ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία, ηλεκτρικά ταξί κλπ. Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση αποτελεί στρατηγική επιλογή για την Ευρώπη και την χώρα μας για λόγους περιβάλλοντος, ανταγωνιστικότητας, μείωσης της εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα και του υψηλού κόστους συντήρησης των αστικών λεωφορείων. Επιδοτείται με το πρόγραμμα αυτό η δημιουργία σταθμών φόρτισης για ηλεκτροκίνητα οχήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα (αεροδρόμια, εθνικές οδοί, σταθμοί εξυπηρέτησης οχημάτων, πρατήρια καυσίμων κ.λπ.). Προωθείται η αντικατάσταση μέρους του στόλου των αστικών συγκοινωνιών στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη με ηλεκτρικά λεωφορεία και επιδοτείται η αντικατάσταση των παλαιών ρυπογόνων ταξί με ηλεκτρικά.

Ψηφιακός μετασχηματισμός

Ενισχύεται με επιδοτήσεις ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να βελτιώσουν την λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητα τους ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου (διαχείριση εγγράφων, έργων κ.λπ.), digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. με κριτήρια διασποράς της ενίσχυσης και έμφαση στην κάλυψη και των μικρότερων επιχειρήσεων.

Μεταποίηση

Επένδυση στη δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων μεταποιητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, που αποτελούν οργανικά ολοκληρωμένα σύνολα δομών υπηρεσιών και υποδομών. Το έργο θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση και θα προωθήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την κυκλική οικονομία του μεταποιητικού και επιχειρηματικού τομέα.

Ακόμη πτοβλέπεται η επιτάχυνση της αναβάθμισης του παραγωγικού εξοπλισμού και των υποδομών των μεταποιητικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων με οικονομική ενίσχυση των σχετικών επενδύσεων σε συστήματα έξυπνης μεταποίησης και τεχνητής νοημοσύνης. Στόχος η βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της μεταποίησης και η ενίσχυση ποιοτικών θέσεων εργασίας. Προβλέπεται συγχρηματοδότηση μέχρι 50%.

Δομές για έρευνα

Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων χρηματοδότηση της βασικής έρευνας με οριζόντια υποστήριξη για όλες τις επιστήμες,  βιοϊατρική έρευνα σε διεθνώς ανταγωνιστικά επίπεδα, εφαρμοσμένη έρευνα για ιατρική ακριβείας, εφαρμοσμένη έρευνα για την ανάπτυξη Drones με χρηματοδότηση για Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης Μη Επανδρωμένων Συστημάτων, ίδρυση Ινστιτούτου Ε & Α για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, επεξεργασίας δεδομένων και ανάπτυξης αλγορίθμων και μεταφραστική Έρευνα σε τεχνολογίες βιώσιμων υλικών (σε συνεργασία με το MIT).

Θα χρηματοδοτεί προτάσεις συνεργατικών έργων Ε&Α μεταξύ επιχειρήσεων και Ερευνητικών Φορέων που αξιολογήθηκαν με πολύ υψηλή βαθμολογία στο κριτήριο «αριστείας». Οι επιλέξιμοι τομείς χρηματοδότησης της RIS3 είναι οι ακόλουθοι:  ΤΠΕ, περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη, ενέργεια, προηγμένα Υλικά-Κατασκευές, Αγροδιατροφικός Τομέας, υγεία και φαρμακευτικά προϊόντα, μεταφορές και Εφοδιαστική, Τουρισμός, Πολιτισμός και Δημιουργικές Βιομηχανίες .

Έργα για το νερό

Κατασκευή και εκσυγχρονισμός των υποδομών υδροδότησης και διαχείρισης πόσιμου νερού ώστε να βελτιωθεί η ποιότητά του και να γίνει η καλύτερη εξοικονόμηση των διαθέσιμων αποθεμάτων. Περιλαμβάνονται εδώ και εγκαταστάσεις αφαλάτωσης με συνεργασία δημόσιου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων Τηλεμετρίας – Τηλεχειρισμού και τοποθέτηση έξυπνων υδρομέτρων με σκοπό την ορθολογική διαχείριση του πόσιμου ύδατος και την ανίχνευση των διαρροών, ώστε να αποφευχθεί η μη πληρωμή–ατιμολόγητο νερό-σε επίπεδο δικτύου και σε επίπεδο τελικού καταναλωτή. Πρόγραμμα «εξοικονόμησης ύδατος» για την καλύτερη διαχείριση του πόσιμου νερού.

Υδατοκαλλιέργειες

Ενίσχυση του εκσυγχρονισμού της παραγωγής των υδατοκαλλιεργειών και της διαφοροποίησης της παραγωγής. Οι ενισχύσεις αφορούν μεταξύ άλλων τις καινοτόμες λύσεις εξοπλισμού, την έρευνα, την μεταφορά τεχνογνωσίας και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία τράπεζας γενετικού υλικού για απειλούμενα είδη και εμπορικά είδη ψαριών γλυκού νερού. Στόχος η αύξηση της παραγωγικότητας, η μείωση του κόστους παραγωγής, η αύξηση των εξαγωγών των προϊόντων του κλάδου και των θέσεων εργασίας που δημιουργεί .

Γεωργία

Δημιουργία μιας τεχνολογικής πλατφόρμας και υποδομής για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού της γεωργίας που θα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα για την εφαρμογή πολιτικών (εθνικών και ευρωπαϊκών) για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα.

Περιλαμβάνεται  η υποστήριξη των εξαγωγικών δραστηριοτήτων (πλατφόρμα που διευκολύνει την έκδοση πιστοποιητικών αναγκαίων για εξαγωγές, σύστημα Business Intelligence για εισαγωγές και εξαγωγές, πύλη για την προώθηση ελληνικών αγροτικών προϊόντων), η αγορά και ανάπτυξη τεχνολογικού εξοπλισμού χρήσιμου για την υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα (Xband Meteorological Radar, Telemetry & Remote-Control Stations, Unmanned Aerial Vehicle Systems, υψηλής ανάλυσης δορυφορικές εικόνες και υποδομές για την ανάλυσή τους κ.λπ.) και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων (για τη νέα ΚΑΠ, για την ασφάλιση αγροτικών προϊόντων, Management Information System για θέματα άρδευσης κ.λπ.).

Παράλληλα, προωθούνται προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης του αγροτοδιατροφικού τομέα  για την πραγματοποίηση επενδύσεων με προσανατολισμό την πράσινη γεωργία και την γεωργία ακριβείας, έμφαση στην συγχρηματοδότηση (μέσος όρος συγχρηματοδότησης 50%) και πρόταξη των συνεργασιών τόσο οριζόντιων (σε επίπεδο πρωτογενούς τομέα), όσο και κάθετων που αφορούν cluster που μπορούν να συνδυάζουν επιχειρήσεις και συνεργατικά σχήματα του πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα με στόχο την καινοτομία και την εξωστρέφεια.

Περιλαμβάνεται εδώ και η συμβολαιακή γεωργία. Τα προγράμματα αφορούν μεταξύ άλλων την καινοτομία και την οικολογική επεξεργασία γεωργικών προϊόντων, τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα, την αναδιάρθρωση καλλιεργειών και την γενετική βελτίωση ζώων.

Η επένδυση στοχεύει στην αύξηση της ποιότητας και της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων, στην αύξηση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής και στην αύξηση των εξαγωγών.

HORIZON 2020

Χρηματοδότηση έργων του HORIZON 2020 με τη «Σφραγίδα Αριστείας» με στόχο να ενισχυθούν κορυφαίες καινοτόμες εταιρείες για την παραγωγή εξαιρετικά προηγμένων προϊόντων ή/και υπηρεσιών .

Εξαγωγές

Τέλος, επίκειται επένδυση από το Enterprise Greece για δράσεις κατάρτισης εξαγωγικών επιχειρήσεων , αλλά ειδικές ενισχύσεις για την προσέλκυση εμβληματικών επενδύσεων από διακεκριμένες οντότητες που ενισχύουν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο.

Νοσοκομεία

Ανακαινίσεις και εκσυγχρονισμός νοσοκομείων σε όλη την Ελλάδα. Ολοκληρωμένη παρέμβαση εκσυγχρονισμού των υλικοτεχνικών υποδομών των νοσοκομείων σε ολόκληρη την Ελλάδα με ανακαίνιση κτιρίων και προμήθεια νέου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Παρέχονται έτσι στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Εθνικού Συστήματος Υγείας τα κρίσιμα εργαλεία για την βελτίωση της ποιότητας και θεραπευτικής αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Τουρισμός

Επένδυση στην ανάπτυξη και στην διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος με παρεμβάσεις για τον Ορεινό τουρισμό, τον Τουρισμό Υγείας και Ευεξίας (αξιοποίηση Ιαματικών πηγών), τον Αγροτουρισμό και την Γαστρονομία, την αναβάθμιση των τουριστικών λιμανιών, τον Καταδυτικό τουρισμό, την προσβασιμότητα στις παραλίες. Στόχοι η βελτίωση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος, η βελτίωση της απόδοσης των υφιστάμενων τουριστικών επενδύσεων και η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου.