Ηλεκτροκίνηση: Έρχεται «πακέτο» χρηματοδότησης 520 εκατ. ευρώ και μεταρρυθμίσεων

Γκάζι… στη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης των Ι.Χ., ταξί και δημοσίων συγκοινωνιών καθώς και της ανάπτυξης δικτύου με 8.656 υποδομές φόρτισης πατάει η κυβέρνηση, με ώθηση από πόρους συνολικού ύψους 520 εκατ. ευρώ του Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Πρόκειται για ένα «πακέτο» χρηματοδοτικής στήριξης καθώς και εκπόνησης θεσμικού πλαισίου για τις υπηρεσίες φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων που πρότεινε η κυβέρνηση και ενέκριναν οι Βρυξέλλες.

Σημεία φόρτισης

Με 80 εκ. ευρώ αναμένεται να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις που αφορούν στην ανάπτυξη και εγκατάσταση 8.656 δημόσια διαθέσιμων σημείων φόρτισης σε βασικές αστικές και περιαστικές τοποθεσίες και σημεία ενδιαφέροντος (όπως αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομους, λιμένες και σε χώρους στάθμευσης).

Μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2022 θα πρέπει, σύμφωνα με τη δέσμευση στο σχέδιο ανάκαμψης να ξεκινήσει το πρόγραμμα για την επιλογή περισσότερων από 8 000 δημόσια προσβάσιμων σημείων φόρτισης ηλεκτρικών. Έως τότε θα πρέπει να  ισχύσουν οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις οποίες καθορίζονται τα εξής:

·       Η διαδικασία επιλογής,

·       Ο μηχανισμός υλοποίησης που ορίζεται,

·       Ο μηχανισμός πιστοποίησης για την επικύρωση της επίτευξης του στόχου σχετικά με την κλιματική αλλαγή (συμπεριλαμβανομένων λεπτομερειών για πιθανά διορθωτικά μέτρα, εάν χρειάζεται) και

·       το χρονοδιάγραμμα.

Έως το τέταρτο τρίμηνο του 2023, με βάση το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης θα πρέπει να γίνει κοινοποίηση της ανάθεσης από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις εγκεκριμένες αιτήσεις που υποβλήθηκαν για την εγκατάσταση 8 656 δημόσια προσβάσιμων σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Έως το τέταρτο τρίμηνο του 2025 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση τους.

Νωρίτερα, όμως, από το 2025 και συγκεκριμένα φέτος μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2021 θα πρέπει οι συναρμόδιοι υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, Εσωτερικών και Οικονομικών να έχουν εκδώσει όλες τις αποφάσεις που προβλέπονται από τον περσινό νόμο για την ηλεκτροκίνηση και αφορούν στην οργάνωση της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων, με έμφαση στην αγορά υπηρεσιών φόρτισης και την παροχή φορολογικών κινήτρων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και την εγκατάσταση υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Ηλεκτρικά λεωφορεία και ταξί

Το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητα προβλέπει επίσης 100 εκ. ευρώ χρηματοδότηση για την αντικατάσταση παλαιότερων λεωφορείων με 220 νέα ηλεκτρικά και 40 εκ. ευρώ για τη χορήγηση κινήτρων προκειμένου να αντικατασταθούν 2.000 παλαιότερα ταξί με ισάριθμα ηλεκτρικά. Το τέταρτο τρίμηνο του 2024 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το σχετικό καθεστώς ενίσχυσης.

Παράλληλα, όμως το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα πρέπει να έχει προχωρήσει στη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για:

·       τις υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας όσον αφορά τις εταιρείες εκμετάλλευσης λεωφορείων (ΚΤΕΛ) σύμφωνα με το τρέχον κεκτημένο της ΕΕ, η οποία θα δώσει σε ΚΤΕΛ εκτός της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης τη δυνατότητα να επενδύσουν με ασφάλεια σε ηλεκτρικά οχήματα δημόσιων συγκοινωνιών· και

·       Την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας για την ίδρυση οργανισμού για τις ηλεκτρικές μεταφορές, ο οποίος θα διασφαλίσει τον κατάλληλο σχεδιασμό και συντονισμό μεταξύ των υποδομών μεταφορών και ενέργειας, των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων ενδιαφερόμενων μερών στον τομέα της έρευνας και τον ιδιωτικό τομέα.

Μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2021 θα πρέπει να ξεκινήσει η εφαρμογή του αναθεωρημένου νομοθετικού πλαισίου για τις δημόσιες υπηρεσίες αστικών και περιφερειακών επιβατικών μεταφορών

Το αναθεωρημένο πλαίσιο:

·       διασφαλίζει τη συνεχή προσφορά δημόσιων αστικών και περιφερειακών οδικών επιβατικών μεταφορών (προγραμματισμένων και με σταθερό δρομολόγιο)·

·       επιβλέπει τον σχεδιασμό, την οργάνωση και τη λειτουργία των συναφών δικτύων μεταφορών·

·       διασφαλίζει δημόσιες οδικές μεταφορές υψηλής ποιότητας με το χαμηλότερο δυνατό κόστος·

·       ρυθμίζει τη διαδικασία χορήγησης αποκλειστικών δικαιωμάτων εκμετάλλευσης δημόσιων περιφερειακών και αστικών γραμμών (προγραμματισμένων και με σταθερό δρομολόγιο)· και

·       ρυθμίζει το ύψος της αποζημίωσης για την παροχή των προαναφερόμενων υπηρεσιών.

Επιπρόσθετα, ο νόμος καθορίζει τα πρωταρχικά κριτήρια για τις μελλοντικές δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών. Οι αντίστοιχες περιφέρειες και περιφερειακές ενότητες θεσπίζουν λεπτομερή ειδικά κριτήρια ανά περιφέρεια, τα οποία λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις ειδικές ανάγκες συγκοινωνιών κάθε περιφέρειας και προσαρμόζουν αναλόγως τη διαδικασία σύναψης δημόσιων συμβάσεων

Δέκα βιομηχανίες και μία επένδυση δέσμευσης CO2

Παράλληλα, ανάμεσα στα έργα που θα χρηματοδοτηθούν και περιλαμβάνονται στο πακέτο της «ηλεκτροκίνησης»,  ξεχωρίζουν και δύο συνολικού ύψους 300 εκ. ευρώ υπό τον τίτλο «Παραγωγή E-Green» και αφορούν:

1.       Στη στήριξη για την ανάπτυξη πάνω από 10 εγκαταστάσεων (βιομηχανικές μονάδες) με τμήματα έρευνας και ανάπτυξης για καινοτόμα προϊόντα ή υπηρεσίες, όπως την ανακύκλωση συσσωρευτών ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέσω της επαναχρησιμοποίησης πρώτων υλών, όπως του λιθίου και του κοβαλτίου, ή τον σχεδιασμό ηλεκτρικών οχημάτων και σημείων φόρτισης κανονικής ή υψηλής ισχύος.

Μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2022 θα πρέπει να έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα για την επιλογή των βιομηχανικών μονάδων με την ισχύ σχετικών υπουργικών αποφάσεων.

2.       Στη στήριξη για την ανάπτυξη της πρώτης εγκατάστασης αποθήκευσης CO2 στην Ελλάδα. Η εγκατάσταση δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα σχεδιάζεται να παρέχει μακροπρόθεσμη αποθήκευση του CO2 που δεσμεύεται από τοπικές πηγές εκπομπών (σε απόσταση έως 150 km) και οδηγείται στην εγκατάσταση μέσω αγωγού, ενώ το CO2 που δεσμεύεται σε απομακρυσμένες τοποθεσίες μεταφέρεται με πλοίο και εισέρχεται σε εγκατάσταση ενδιάμεσης αποθήκευσης. Η εγκατάσταση δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα θα έχει αρχικά δυναμικότητα που αντιστοιχεί σε ρυθμό έγχυσης CO2 της τάξης ενός εκατομμυρίου τόνων/έτος και θα παρέχει δυναμικότητα για τουλάχιστον 25 έτη

Μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2024 θα πρέπει  να έχει εκδοθεί η άδεια αποθήκευσης από το υπουργείο που είναι αρμόδιο για τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα υπουργείο σε επιβεβαιωμένο φορέα εκμετάλλευσης. Επίσης να έχει γίνει η υποβολή πλήρους αίτησης στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τον αιτούντα, η οποία θα περιλαμβάνει όλες τις σχετικές μελέτες, καθώς και μελέτη εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Έως τότε θα πρέπει να έχει καθιερωθεί σύστημα υποβολής εκθέσεων για την ετήσια υποβολή εκθέσεων σχετικά με το αποθηκευμένο CO2 και επιβεβαίωση της μη εξόρυξης πετρελαίου, εκτός από την εξόρυξη που περιορίζεται στην κάλυψη των επιτακτικών αναγκών διαχείρισης της πίεσης και κατοχύρωσης της ασφάλειας των χώρων αποθήκευσης, καθώς και ότι κάθε CO2 διεργασιών που συνδέεται με την απαραίτητη εξόρυξη θα διαχωρίζεται και θα επιστρέφεται για μόνιμη αποθήκευση