Φορολογική δήλωση: Πώς δηλώνονται κρατικές ενισχύσεις, αποζημιώσεις και επιστρεπτέες προκαταβολές στο έντυπο Ε3

«Ακτινογραφία» των οικονομικών ενισχύσεων, επιδοτήσεων αλλά και των επιστρεπτέων προκαταβολών που έλαβαν το 2020 οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις προκειμένου να κρατηθούν στη ζωή μετά το ξέσπασμα της πανδημίας αποτελεί το έντυπο Ε3 που συνοδεύει τη φετινή φορολογική δήλωση. Με το χρόνο υποβολής των δηλώσεων να “τρέχει” η ΑΑΔΕ ξεκαθαρίζει το τοπίο για τον τρόπο αποτύπωσης των κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν σε ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις που έχουν «χτυπηθεί» από την πανδημία. Οι διευκρινίσεις δίνονται υπό μορφή νέων ερωτήσεων – απαντήσεων στο εγχειρίδιο συνηθέστερων ερωτημάτων συμπλήρωσης του εντύπου Ε3.

Ειδικότερα:

1. Με ποιο τρόπο δηλώνονται στο έντυπο Ε3 οι επιδοτήσεις, ενισχύσεις ή αποζημιώσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης των επιχειρήσεων λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19;

Επιδοτήσεις, ενισχύσεις ή αποζημιώσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης των επιχειρήσεων λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, καθώς και σε φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον αυτά καταχωρούνται στα βιβλία τους ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που περιήλθαν προσωρινά ή μόνιμα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξαιτίας φυσικών καταστροφών καταχωρούνται στον πίνακα Ζ3 στους κωδικούς 196, 296, 396 ή 496 κατά περίπτωση και μεταφέρονται στον πίνακα Ζ1 στα «Ασυνήθη έσοδα και κέρδη» στους κωδικούς 170, 270, 370 και 470 αντίστοιχα. Στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα τα πιο πάνω ποσά αναγράφονται επίσης σε αντίστοιχη επιλογή, του εσωτερικού υποπίνακα των κωδικών 144, 244, 344, 444 του πίνακα ΣΤ κατά περίπτωση ενώ περαιτέρω καταχωρούνται και σε αντίστοιχους κωδικούς του Εντύπου Ε1 σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Α.1118/2021. Στα νομικά πρόσωπα/νομικές οντότητες, τα ποσά αυτά αναγράφονται στους κωδικούς 482, 483, 484, 485, 486, 487, 489, 490, 491, 492 και 493 του εντύπου Ν, κατά περίπτωση.

2. Με ποιο τρόπο δηλώνεται η επιστρεπτέα προκαταβολή στο έντυπο Ε3;

Στο νέο κωδικό 999 του υποπίνακα Ζ3 προσυμπληρώνεται για πληροφοριακούς σκοπούς το συνολικό ποσό της εισπραχθείσας επιστρεπτέας προκαταβολής σύμφωνα με τα οριζόμενα στο εκάστοτε ισχύον νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο. Στα νομικά πρόσωπα/ νομικές οντότητες το ποσό της ενίσχυσης το οποίο δεν επιστρέφεται αναγράφεται στον πίνακα Ζ1 στα «Ασυνήθη έσοδα και κέρδη» στους κωδικούς 170, 270, 370 και 470 αντίστοιχα και μεταφέρεται στον κωδικό 481 του εντύπου Ν. Στα φυσικά πρόσωπα ασκώντες επιχειρηματική δραστηριότητα, ποσά που καταβλήθηκαν εντός του έτους 2020 ως προσωρινό μέτρο ενίσχυσης με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορονοιού COVID-19, αναγράφονται στους κωδικούς 781-872 του εντύπου Ε1. Τέλος, ως προς το λογιστικό χειρισμό η επιστρεπτέα προκαταβολή αντιμετωπίζεται ως κρατικό δάνειο σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με τη ΣΛΟΤ 957/2020. Στον ίδιο χρηστικό οδηγό περιλαμβάνονται και νέες ερωτήσεις- απαντήσεις σχετικά με τις ατομικές πλοιοκτήτριες εταιρείες , τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις , τους αλιείς αλλά και τις μη κερδοσκοπικές εταιρείες.

3. Οι ατομικές πλοιοκτήτριες εταιρείες έχουν υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3;

Οι ατομικές πλοιοκτήτριες επιχειρήσεις που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) και φορολογούνται με τις διατάξεις του ν. 27/1975 και του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 υποβάλλουν το έντυπο Ε3 καταχωρώντας τα έσοδα και τις κατά περίπτωση δαπάνες τους με ανάλογο μηδενισμό του αποτελέσματος από τη δραστηριότητα αυτή μέσω φορολογικής αναμόρφωσης, καθόσον φορολογούνται με τις παραπάνω διατάξεις.

4. Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3;

Ναυτιλιακές επιχειρήσεις οποιασδήποτε νομικής μορφής που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ν) και που φορολογούνται με τις διατάξεις του ν. 27/1975 και του άρθρου 57 του ν.4646/2019, υποβάλλουν το έντυπο Ε3, καταχωρώντας τα έσοδα και τις κατά περίπτωση δαπάνες τους. Για τα γραφεία αλλοδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων που εγκαθίστανται στην Ελλάδα βάσει των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 27/1975, καθώς και για τις ημεδαπές επιχειρήσεις που υπάγονται στις ίδιες διατάξεις, το έντυπο Ε3 υποβάλλεται μόνο όταν αποκτούν φορολογητέο εισόδημα με βάση τις διατάξεις του ν. 4172/2013.

5. Τι ισχύει για τους αλιείς – πλοιοκτήτες αλιευτικών πλοίων και τους πλοιοκτήτες ρυμουλκών πλοίων – ατομικές επιχειρήσεις ως προς την υποβολή και συμπλήρωση του εντύπου Ε3;

Οι αλιείς-πλοιοκτήτες αλιευτικών πλοίων που φορολογούνται με την ειδική φορολογία του ν. 27/1975 και μετά την ψήφιση των διατάξεων του άρθρου 58 του ν.4646/2019 από 1.1.2020 και μετά, συνεχίζουν να κατατάσσονται στη δεύτερη κατηγορία πλοίων. Ως προς τον φόρο χωρητικότητας για τα αλιευτικά πλοία ο συντελεστής είναι μηδενικός με βάση τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν.27/1975, ενώ παράλληλα επιβάλλεται τέλος υπέρ του Δημοσίου με βάση το μήκος αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν.4646/2019. Για τα ανωτέρω πρόσωπα καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή και συμπλήρωση του εντύπου Ε3. Ο προσδιορισμός των κερδών γίνεται με σκοπό τον υπολογισμό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του Κ.Φ.Ε. Συνεπώς, έσοδα και δαπάνες καταχωρούνται επί του ΠΙΝΑΚΑ Ζ’. ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (Απλογραφικά-Διπλογραφικά Βιβλία), κατόπιν μέσω του ΠΙΝΑΚΑ Δ’ προσδιορίζεται το αποτέλεσμα το οποίο μέσω του ΠΙΝΑΚΑ ΣΤ’ (κωδικός 344) αναμορφώνεται – μηδενίζεται και δε μεταφέρεται στο έντυπο Ε1 για να φορολογηθεί με τις γενικές διατάξεις. Ο φορολογούμενος όμως έχει την υποχρέωση να μεταφέρει το κέρδος του στους ανάλογους κωδικούς 659-660 του ΠΙΝΑΚΑ 6 του Ε1 για την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και για την κάλυψη τυχόν τεκμηρίων.

Επίσης, οι πλοιοκτήτες ρυμουλκών πλοίων (ατομικές επιχειρήσεις) είτε φορολογούνται με την ειδική φορολογία του ν. 27/1975 είτε με βάση τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν.4646/2019 από 1.1.2020 και μετά, συμπληρώνουν ανάλογα τους ίδιους πίνακες του Ε3 καθώς και τους ίδιους κωδικούς 659-660 του ΠΙΝΑΚΑ 6 του Ε1, για τους ίδιους σκοπούς όπως οι αλιείς.

6. Τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα έχουν υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3;

Για τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το έντυπο Ε3 υποβάλλεται όταν έχουν εισόδημα από επιχειρηματικές συναλλαγές, ενώ στην περίπτωση που έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, καθώς και όταν αποκτούν έσοδα μη φορολογούμενα υποβάλλουν το έντυπο Ε3 χωρίς να αναγράφονται ποσά.