Οι μνηστήρες του Euro

Το μακρινό 1960, στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, μια νέα διεθνής ποδοσφαιρική διοργάνωση έκανε την εμφάνισή της στα γήπεδα της Γαλλίας ως «Κύπελλο Εθνών Ευρώπης» (European Nations’ Cup). Εξήντα ένα χρόνια αργότερα, στις 11 Ιουνίου 2021, έναν χρόνο παρά μία ημέρα μετά την κανονική ημερομηνία που θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει το Euro 2020, το Ολίμπικο της Ρώμης υποδέχθηκε σχεδόν 13.000 φιλάθλους για τον εναρκτήριο αγώνα μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας.

Πανηγυρικά, όπως το είχε προγραμματίσει, σε πείσμα της πανδημίας του κορωνοϊού εξαιτίας της οποίας αναβλήθηκε πέρυσι, η UEFA κράτησε τόσο το «2020» στον τίτλο του τουρνουά όσο και το μοναδικό φορμάτ που είχε επιλέξει: 24 ομάδες να αγωνίζονται σε 10 πόλεις της Ευρώπης συν το μακρινό Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, με τα ημιτελικά και τον τελικό να διεξάγονται στο (εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, πλέον) Γουέμπλεϊ του Λονδίνου. Αν σκεφτεί κανείς τις συνθήκες της χρονιάς που πέρασε, το «Nessun Dorma» σε εκτέλεση Αντρέα Μποτσέλι ακούστηκε στην τελετή έναρξης τόσο ελπιδοφόρο όσο και η αρχική επιδίωξη του θεσμού: παιχνίδι, άθλημα, τελετουργία, το ποδόσφαιρο στις καλύτερες στιγμές του εμπνέει, θεραπεύει, ενώνει. Στον απόηχο της αναπάντεχης περιπέτειας του Δανού Κρίστιαν Ερικσεν που συγκίνησε συμπαίκτες, αντιπάλους, φιλάθλους σε ολόκληρο τον κόσμο, 624 πoδοσφαιριστές έχουν ήδη μπει στον χορό των αναμετρήσεων με ορίζοντα τον τελικό της 11ης Ιουλίου. Και πέντε από τα μεγαλύτερα ονόματα ανάμεσά τους δηλώνουν έτοιμοι ο καθένας για τη δική του υπέρβαση.

Χάρι Κέιν, η ήρεμη δύναμη

Στις 11 Ιουλίου 2018 πολλοί πίστεψαν ότι όντως η Αγγλία είχε επιστρέψει στην ελίτ του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Για περίπου 65 λεπτά η ομάδα του Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ βρισκόταν με το ένα πόδι στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου – προτού η Κροατία του Μάριο Μάντζουκιτς επαναφέρει τη συνήθη κατάσταση πραγμάτων που θέλει τις αγγλικές ελπίδες διάκρισης να διαψεύδονται νομοτελειακά. Αν σκεφτεί κανείς, όμως, ότι η προηγούμενη διάψευση απείχε 22 χρόνια, από το Euro ’96 της εποχής των Αλαν Σίρερ και Πολ Γκασκόιν, η πορεία των «Λιονταριών» συνιστούσε πρόοδο.

Για τον 27χρονο Χάρι Κέιν, βαρύ πυροβολικό της Τότεναμ (για λίγες ημέρες ακόμη) και πρώτο σκόρερ εκείνου του Μουντιάλ του ’18 με 6 γκολ, σήμανε τον καιρό της λύτρωσης: έχοντας δει την αποτυχία της Αγγλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2012 από την παμπ της γειτονιάς του («Sirloin», στο Τσίνγκφορντ του ανατολικού Λονδίνου), ο Κέιν είναι πλέον έτοιμος, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, να ξορκίσει την κατάρα του στοιχειωμένου Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966. «Θα το θεωρήσω αποτυχία αν δεν κατακτήσω στην καριέρα μου κάποιον τίτλο με την Εθνική Αγγλίας» έλεγε στην «Evening Standard» στις 4 Ιουνίου. Πράγματι, επικεφαλής του νέου κύματος του αγγλικού ποδοσφαίρου που περιλαμβάνει τους Ραχίμ Στέρλινγκ, Μάρκους Ράσφορντ, Τζέιντον Σάντσο και Τζουντ Μπέλιγχαμ, ο Κέιν οδηγεί μια υπολογίσιμη ομάδα, η οποία ξεκινά με αβαντάζ έδρας, εφόσον δίνει όλα τα παιχνίδια της πρώτης φάσης στο Γουέμπλεϊ. Το ερώτημα είναι αν ως αρχηγός της Εθνικής έχει το ειδικό βάρος που απαιτεί η στιγμή. Ο Κέιν προτιμά μια ήσυχη βραδιά με τα τρία παιδιά του παρά μια δημόσια εμφάνιση, έχει ως τώρα μόνο ατομικούς τίτλους (τρεις φορές πρώτος σκόρερ της Πρέμιερ Λιγκ) και θέλει να εγκαταλείψει την Τότεναμ, όπου αγωνίζεται από έφηβος, ακριβώς γιατί «τα προσωπικά τρόπαια είναι γλυκόπικρα χωρίς τα ομαδικά». Μια διάκριση με την Αγγλία θα συνδυάσει δόξα και τιμή – η τελευταία μετρημένη σε εκατομμύρια ευρώ.

Ο ακατάβλητος βετεράνος Κριστιάνο Ρονάλντο

«Εχω το ίδιο ακριβώς κίνητρο που είχα και το 2004» δήλωνε στη «Marca» στις 10 Ιουνίου ο Κριστιάνο Ρονάλντο. Αυτό που εννοεί είναι ότι σε ηλικία 36 ετών παραμένει τόσο διψασμένος για διακρίσεις με την εθνική του ομάδα όσο ήταν και στα 19 του. Ωστόσο, η συγκυρία δεν είναι εντελώς κατάλληλη για να μνημονεύσει τη διοργάνωση που η Πορτογαλία έχασε από την Ελλάδα μέσα στην έδρα της.

Οπωσδήποτε, ως κάτοχος επτά πρωταθλημάτων, πέντε Champions League και περίπου 120 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, σύμφωνα με το «Forbes», ο Ρονάλντο δεν έχει πλέον πολλά πράγματα να αποδείξει – ούτε καν στον εαυτό του. Εχει όμως να υπερασπίσει ένα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, αυτό που του στέρησε η Εθνική Ελλάδας το 2004, για να το κατακτήσει τελικά το 2016 στα γήπεδα της Γαλλίας. Προερχόμενος από μια κακή χρονιά με τη Γιουβέντους (όπου «κακή» νοείται μια σεζόν που η «Γηραιά Κυρία» χάνει το πρωτάθλημα κερδίζοντας απλώς Κύπελλο και Σούπερ Καπ Ιταλίας), αλλά έχοντας σκοράρει 36 γκολ, ο Κριστιάνο φιλοδοξεί να κυνηγήσει το back to back, κάτι το οποίο στην εξηντάχρονη ιστορία του θεσμού μόνο η μεγάλη Ισπανία του κορμού της Μπαρτσελόνα πέτυχε, το 2008 και το 2012. Με το φαβορί Γαλλία στον προκριματικό όμιλο και συνυπολογίζοντας ότι θα αντιμετωπίσει τις άλλες αντιπάλους, Γερμανία και Ουγγαρία, στις έδρες τους, στη Βουδαπέστη και στο Μόναχο, αντίστοιχα, θα χρειαστεί η δική του ηγετική ποιότητα για να αποφευχθεί το στραβοπάτημα. Τα 106 γκολ σε 176 αγώνες με την Εθνική Πορτογαλίας γέρνουν την πλάστιγγα προς το μέρος του Ρονάλντο, κι αν υπάρχει ένα κερασάκι κάπου στο βάθος του μυαλού του, αυτό είναι το ρεκόρ του μεγαλύτερου σκόρερ όλων των εποχών με εθνικές ομάδες που κατέχει ο Ιρανός Αλί Νταεΐ με 109 τέρματα. Πάντως, με τα δύο τέρματά του στο 3-0 επί της Ουγγαρίας την περασμένη Τρίτη, έγινε ήδη πρώτος σκόρερ όλων των εποχών του Euro (11 γκολ σε 5 διοργανώσεις), ξεπερνώντας τον Μισέλ Πλατινί.

To μέλλον του αθλήματος Κιλιάν Εμπαπέ

Η ώρα βέβαια που η γενιά του Ρονάλντο και του Μέσι θα παραδώσει τα κλειδιά της βασιλείας στον Κιλιάν Εμπαπέ πλησιάζει – αν δεν έχει φτάσει ήδη: το «Esquire» το έθεσε ανοικτά στην αρχή της συνέντευξής του με τον γάλλο επιθετικό της Παρί Σεν Ζερμέν στις 2 Ιουνίου.

Στα 22 του χρόνια, ο Εμπαπέ έχει σημειώσει 37 περισσότερα γκολ από ό,τι ο Λιονέλ Μέσι και 99 περισσότερα από όσα ο Κριστιάνο Ρονάλντο στην ίδια ηλικία. «Κάθε φορά που μπαίνω στο γήπεδο, λέω στον εαυτό μου «είσαι ο καλύτερος»» δήλωνε στο «Esquire» και δεν θεωρεί ότι αυτό είναι εγωιστικό. «Το «εγώ» δεν είναι μόνο καπρίτσιο των σταρ», συνέχιζε, «είναι και η θέληση να ξεπεράσεις τον ίδιο σου τον εαυτό». Το να ξεπεράσει τον εαυτό του τη δεδομένη στιγμή σημαίνει να επαναλάβει η Γαλλία τον θρίαμβο του 2018, συνοδεύοντας εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο με το τωρινό Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Ενα τέτοιο επίτευγμα θα τον εξυψώσει άμεσα στη σφαίρα του Ζινεντίν Ζιντάν και του σημερινού προπονητή της Εθνικής, Ντιντιέ Ντεσάν, που πέτυχαν έναν αντίστοιχο άθλο το 1998 και το 2000. Και από εκεί η απόλυτη κορυφή θα είναι πιο κοντά, αν και ο Εμπαπέ αποδίδει τον οφειλόμενο σεβασμό χωρίς περιστροφές: εντάξει, μπορεί Μέσι και Ρονάλντο να είναι πιο κοντά στο τέλος παρά στην αρχή της καριέρας τους, αλλά «αν λες στον εαυτό σου ότι είσαι καλύτερός τους, δεν είναι θέμα εγωισμού ή αποφασιστικότητας, απλώς δεν έχεις συνείδηση τού ποιος είσαι». Ο ήδη ώριμος Κιλιάν Εμπαπέ έχει πλήρη επίγνωση: από παιδί του banlieue, σταρ του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, είναι αυτό που λέει ο τίτλος της συνέντευξής του, δάνειος από τον Μπρους Σπρίνγκστιν: «Born to Run».

Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι, ο πολωνός Ντελ Πιέρο

Γεννημένος για να τρέχει μπορεί να μην είναι, ο Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι όμως είναι γεννημένος για να σκοράρει. Από την Πολωνία δεν αναμένει κανείς να σηκώσει το κύπελλο (τα στοιχήματα τη δίνουν στο 80 προς 1, έναντι 9 προς 2 της Γαλλίας), ωστόσο ο Λεβαντόφσκι θεωρείται αδιαφιλονίκητο φαβορί στη δική του κατηγορία.

Εχοντας σπάσει εφέτος με 41 γκολ στην Μπουντεσλίγκα το ρεκόρ του μεγάλου Γκερντ Μίλερ που κρατούσε μία πεντηκονταετία, από το 1972, ο 32χρονος επιθετικός της Μπάγερν Μονάχου έρχεται στο Euro με μια ξεκάθαρη αποστολή – να κατακτήσει το «χρυσό παπούτσι» της διοργάνωσης. Συνήθως κάτι τέτοιο αποτελεί προνόμιο παικτών που φτάνουν έως τον τελικό, καθώς επωφελούνται από περισσότερους αγώνες. Αυτό δεν αποτελεί ντεζαβαντάζ για τον πολωνό στράικερ, ο οποίος την περίοδο 2020-2021 έβρισκε δίχτυα με συχνότητα ενός γκολ ανά 60 λεπτά αντί ενός ανά 96,6 του Ρονάλντο, ενός ανά 99 του Εμπαπέ και ενός ανά 134 του Κέιν. Σε σύγκριση με όλους τους υπόλοιπους σημερινούς πρωταγωνιστές, οι οποίοι είναι ταυτόχρονα και απαράμιλλοι τεχνίτες, ο Λεβαντόφσκι είναι ένας κυνηγός από το παρελθόν: όχι αυτός που θα θέλξει με τους ελιγμούς του με την μπάλα, αλλά εκείνος που θα βρει τον τρόπο, κάθε τρόπο, να ευστοχήσει. Θέμα κλίσης, οπωσδήποτε, αλλά ενδεχομένως και προτύπων: δεν είναι τυχαίο ότι μιλώντας τον περασμένο Μάιο στον παλαίμαχο γερμανό άσο και συνεργάτη της «Sport Bild» Λόταρ Ματέους, έλεγε ότι παιδικό του είδωλο ήταν ο Αλεσάντρο Ντελ Πιέρο, ένας από τους πιο αποτελεσματικούς σκόρερ της γενιάς του.

Ο νηφάλιος «galáctico» Γκάρεθ Μπέιλ

Αν όμως υπάρχει κάποιος που προβλέπεται να ευχαριστηθεί το εφετινό Euro για την εμπειρία του και μόνο, αυτός είναι ο Γκάρεθ Μπέιλ. Ο ηγέτης της Ουαλίας ρεαλιστικά δεν μπορεί να κυνηγάει τη διάκριση, δεν κουβαλάει επάνω του το βάρος σειριακών αποτυχιών, δεν θα πέσει ο ουρανός στο κεφάλι του αν δεν βγει πρώτος σκόρερ.

Αλλά και όλα αυτά τα άγχη να σήκωνε, είναι αμφίβολο αν θα τον κατέβαλλαν – και αυτό λόγω χαρακτήρα. Εναν χαρακτήρα «γεωλογικά σταθερό», όπως τον περιέγραψε πρόσφατα ο αρθρογράφος του περιοδικού των «Times» Μπεν Μέιτσελ στο περιθώριο συνέντευξής του. Ο 31χρονος Μπέιλ δεν πίνει αλκοόλ, είναι μαζί με τη σύζυγό του, Εμμα Ρις-Τζόουνς, από το σχολείο και απέχει, με λίγες εξαιρέσεις, από το παιχνίδι των χορηγιών. «Στη Μαδρίτη σε θέλουν να είσαι galáctico» εξηγούσε στον Μέιτσελ με αφορμή τον βίο του στη Ρεάλ, όπου κέρδισε δύο πρωταθλήματα και τέσσερα Champions League. «Περιμένουν ότι θα κάνεις όσα έχουν δει να κάνουν οι άλλοι παίκτες, οι οποίοι πηγαίνουν σε events με κόκκινα χαλιά και προωθούν το brand τους με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Εγώ ήθελα να παίζω ποδόσφαιρο και μετά να πηγαίνω σπίτι μου και να ζω σαν φυσιολογικός άνθρωπος». Αγωνιζόμενος εφέτος στην Τότεναμ ως δανεικός, θα αισθάνθηκε αναμφίβολα σε πιο οικεία νερά. Το συμβόλαιό του με τη Ρεάλ λήγει στις 30 Ιουνίου, δεν είναι όμως κάτι που τον απασχολεί ιδιαίτερα: «Δεν έδινα ποτέ σημασία στο τίμημα μιας μεταγραφής, αυτό έχει να κάνει με δύο επιχειρήσεις που συμφωνούν για κάποιο κεφάλαιο». Εκείνο που τον απασχολεί είναι η εθνική ομάδα – δεν έκρυψε ποτέ πως ισχύει η κατηγορία που του απηύθυνε κάποτε ο πρώην αθλητικός διευθυντής της Ρεάλ Μαδρίτης Πρέντραγκ Μιγιάτοβιτς, ότι «προτεραιότητές του είναι η Ουαλία, το γκολφ και η Μαδρίτη, με αυτή τη σειρά». Στο Euro θα παίξει για την Ουαλία, στις διακοπές του θα παίξει γκολφ και τη Μαδρίτη την έχει χαιρετήσει πλέον. Με τη σειρά που ίσως πρέπει να βλέπει κάθε παίκτης για να χαίρεται τη ζωή του.