Ετοιμη να σπάσει η φούσκα στην αγορά στέγης της Δανίας

Ηχηρή προειδοποίηση για τους κινδύνους που δημιουργεί η φούσκα στα ακίνητα, φέρνοντας μνήμες της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, απηύθυνε η κεντρική τράπεζα της Δανίας.

Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Λάρς Ρόντε, σε συνέντευξή του, δήλωσε ότι έπειτα από μια δεκαετία αρνητικών επιτοκίων στη Δανία –που είναι παγκόσμιο ρεκόρ- η αγορά στέγης της χώρας δείχνει να έχει κορυφωθεί και προτείνει στην κυβέρνηση να λάβει μέτρα ώστε να περιορισθεί ο δανεισμός, κάτι το οποίο δείχνει απρόθυμος να δεχθεί ο αρμόδιος υπουργός της χώρας.

Η Δανία χρησιμοποιεί τη νομισματική πολιτική για να διατηρεί το εθνικό νόμισμα, την κορώνα, συνδεδεμένη με το ευρώ. Η κεντρική τράπεζα υιοθέτησε τα αρνητικά επιτόκια το 2012. Οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι το επόμενο βήμα είναι πολύ πιθανό να είναι μια μείωση παρά η αύξηση εν μέσω ζήτησης για ενεργητικά σε κορώνες. Εν τω μεταξύ, τα φθηνά ενυπόθηκα δάνεια πυροδότησαν έκρηξη στέγης, με τις τιμές να αυξάνονται κατά 15% φέτος σε σχέση με το προηγούμενο έτος. «Αυτή η εξέλιξη θα συνεχιστεί πιο ισχυρή,» δήλωσε ο Ρόντε, που διευκρίνισε ότι ο κίνδυνος θα είναι «ότι μπορεί να οδηγήσει σε κάποιου είδους αυτό-τροφοδοτούμενης κερδοσκοπικής φούσκας, κι αυτή κάποια στιγμή θα σπάσει αφήνοντας πολλές δυσάρεστες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όπως αυτές που είδαμε μετά την κρίση του 2008.» Τότε, η αγορά στέγης της Δανίας κατέρρευσε κατά 20%. Ερωτηθείς αν η χώρα αντιμετωπίζει παρόμοιο κίνδυνο, ο Ρόντε απάντησε καταφατικά.

«Η ανησυχία είναι ότι ένας αριθμός ιδιοκτητών θα βρεθεί σε τεχνική πτώχευση,» τόνισε ο κεντρικός τραπεζίτης για να προσθέσει: «Γνωρίζουμε από την κρίση, την οποία έχουμε αναλύσει, ότι τα νοικοκυριά μειώνουν τις δαπάνες τους σημαντικά, κάτι που έχει έμμεσο μακρο-οικονομικό αντίκτυπο και οδηγεί σε επιβράδυνση. Η εμπειρία επίσης λέει ότι χρειάζεται πολύς χρόνος για να ανακάμψει.»

Η κεντρική τράπεζα ζήτησε από την κυβέρνηση να περιορίσει την πρόσβαση σε δάνεια, όμως ο υπουργός Επιχειρήσεων Σάϊμον Κόλερουπ ξεκαθάρισε ότι δεν θέλει να λάβει μέτρα που θα δυσκολεύουν στους ανθρώπους να αγοράζουν σπίτια. Ο Ρόντε προειδοποίησε ότι το αποκαλούμενο μαξιλάρι που χρησιμοποιούν οι τράπεζες έναντι πιθανών ζημιών θα πρέπει να αυξηθεί στο 2% από μηδέν που είναι σήμερα.

Οι εμπορικές τράπεζες στη Δανία άρχισαν να περνούν αρνητικά επιτόκια σε πελάτες λιανικής το 2019. Αρχικά, μόνο οι πλουσιότεροι πελάτες υποχρεώθηκαν να μοιραστούν το βάρος, όμως στη συνέχεια το όριο έπεσε σε καταθέσεις έως 100.000 κορώνες, ή 16.000 δολάρια. Σήμερα, ένα μεγάλο μέρος των ιδιωτικών καταθέσεων είναι εκτεθειμένο σε αρνητικά επιτόκια, το μεγαλύτερο ποσοστό στον κόσμο.