BIS: Σημαντικά οφέλη από τα ψηφιακά νομίσματα των Κεντρικών Τραπεζών

Στα σημαντικά οφέλη, που θα επιφέρουν στην παγκόσμια οικονομία τα ψηφιακά νομίσματα των Κεντρικών Τραπεζών (CBDCs) αναφέρεται σε έκθεσή της η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS),τονίζοντας ότι αποτελούν μια ευκαιρία για το νομισματικό σύστημα.

Στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσής της, η BIS εκτίμησε ότι τουλάχιστον 56 κεντρικές τράπεζες και νομισματικές Αρχές, που αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού, εξετάζουν την καθιέρωση ψηφιακών νομισμάτων καθώς το εμπόριο πλέον γίνεται όλο και περισσότερο ηλεκτρονικά.

«Το τρένο έφυγε από τον σταθμό», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπενουά Κερέ της BIS, αναφερόμενος στο ρεύμα προς τα ψηφιακά νομίσματα των κεντρικών τραπεζών.

Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) είναι το θεσμικό όργανο, το οποίο συντονίζει τη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών των κρατών μελών της ΕΕ, καθορίζει τα προεξοφλητικά επιτόκια για τις διάφορες νομισματικές μονάδες περιλαμβανομένου του ευρώ και επίσης εγκρίνει ή απορρίπτει δάνεια και χρηματοδοτήσεις κρατών, και καθορίζει τις νομισματικές πολιτικές που ρυθμίζουν ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικονομικό και παραγωγικό σύστημα.

Ψηφιακή  καινοτομία

Η BIS τονίζει ότι η ψηφιακή καινοτομία έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένες αλλαγές σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Παράλληλα με μια ευρύτερη τάση προς μεγαλύτερη ψηφιοποίηση, ένα κύμα καινοτομίας στις καταναλωτικές πληρωμές έθεσε τα χρήματα και τις υπηρεσίες πληρωμών στην πρωτοπορία αυτής της εξέλιξης. Ένα βασικό υποπροϊόν της ψηφιακής οικονομίας είναι ο τεράστιος όγκος προσωπικών δεδομένων που συλλέγονται και υποβάλλονται σε επεξεργασία.

Αυτό εγείρει ζητήματα διαχείρισης δεδομένων, προστασίας καταναλωτών και αντιανταγωνιστικών πρακτικών που προκύπτουν από τα σιλό των δεδομένων.

Η εν λόγω έκθεση εξετάζει πώς τα ψηφιακά νομίσματα των Κεντρικών Τραπεζών (CBDCs) μπορούν να συμβάλουν σε ένα ανοιχτό, ασφαλές και ανταγωνιστικό νομισματικό σύστημα που υποστηρίζει την καινοτομία και εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

Η BIS καταλήγει στα εξής δεδομένα:

• Τα CBDCs προσφέρουν σε ψηφιακή μορφή τα μοναδικά πλεονεκτήματα του χρήματος της κεντρικής τράπεζας: ρευστότητα, διαφάνεια και ακεραιότητα. Αποτελούν μια προηγμένη εκδοχή των χρημάτων για την ψηφιακή οικονομία.
• Το ψηφιακό χρήμα πρέπει να σχεδιαστεί με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Όπως και η τελευταία γενιά συστημάτων άμεσων πληρωμών λιανικής, οι λιανικές CBDC θα μπορούσαν να διασφαλίσουν ανοιχτές πλατφόρμες πληρωμών και ανταγωνιστικούς όρους που ευνοούν την καινοτομία.
• Τα τελικά οφέλη από την υιοθέτηση μιας νέας τεχνολογίας πληρωμών θα εξαρτηθούν από την ανταγωνιστική δομή του συστήματος πληρωμών και των ρυθμίσεων διακυβέρνησης δεδομένων. Η ίδια τεχνολογία που μπορεί να ενθαρρύνει έναν ενάρετο κύκλο μεγαλύτερης πρόσβασης, χαμηλότερο κόστος και καλύτερες υπηρεσίες μπορεί επίσης να προκαλέσει έναν φαύλο κύκλο συλλογής δεδομένων, ισχύ στην αγορά και αντιανταγωνιστικές πρακτικές. Οι CBDC και οι ανοιχτές πλατφόρμες είναι οι πιο ευνοϊκές για έναν ενάρετο κύκλο.
• Οι CBDC που βασίζονται στην ψηφιακή αναγνώριση θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις διασυνοριακές πληρωμές και να περιορίσουν τους κινδύνους αντικατάστασης νομισμάτων. Οι ρυθμίσεις πολλαπλών CBDC θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα εμπόδια κοινής χρήσης ψηφιακών αναγνωριστικών διασυνοριακών, αλλά θα απαιτούν διεθνή συνεργασία.

Καθώς η χρήση μετρητών μειώνεται και οι ψηφιακές πληρωμές αυξάνονται, τα έργα CBDC προχωρούν

Το ενδιαφέρον των κεντρικών τραπεζών για τα CBDC έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή. Αρκετές πρόσφατες εξελίξεις έχουν θέσει μια σειρά πιθανών καινοτομιών που περιλαμβάνουν ψηφιακά νομίσματα στην ατζέντα. Το πρώτο από αυτά είναι η αυξανόμενη προσοχή που λαμβάνει το Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα. Το δεύτερο είναι η συζήτηση για τα σταθερά νομίσματα και το τρίτο είναι η είσοδος μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών στις υπηρεσίες πληρωμών και στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες γενικότερα.

Μέχρι τώρα, είναι σαφές ότι τα κρυπτονομίσματα είναι κερδοσκοπικά περιουσιακά στοιχεία και όχι χρήματα, και σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται για τη διευκόλυνση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, επιθέσεων ransomware και άλλων οικονομικών εγκλημάτων.

Το ψηφιακό χρήμα ως κοινό αγαθό κεντρικής τράπεζας

Το θεμέλιο του νομισματικού συστήματος είναι η εμπιστοσύνη στο νόμισμα. Όπως το νομικό σύστημα και άλλες θεμελιώδεις λειτουργίες του κράτους, η εμπιστοσύνη που δημιουργεί η κεντρική τράπεζα έχει τα χαρακτηριστικά ενός δημόσιου αγαθού. Τέτοια «δημόσια αγαθά της κεντρικής τράπεζας» υποστηρίζουν το νομισματικό σύστημα.

Οι κεντρικές τράπεζες είναι υπεύθυνοι δημόσιοι οργανισμοί που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στα συστήματα πληρωμών, τόσο χονδρικής όσο και λιανικής.

Παρέχουν τον τελικό τρόπο πληρωμής για τις τράπεζες (τραπεζικά αποθεματικά), και ένα πολύ βολικό και ορατό για το κοινό εργαλείο (μετρητά).

Συμπέρασμα

Οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται στο επίκεντρο της ταχείας μεταμόρφωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα και του συστήματος πληρωμών. Καινοτομίες όπως κρυπτονομίσματα και σταθερά νομίσματα τείνουν να λειτουργούν ενάντια στο δημόσιο καλό που υποστηρίζει το σύστημα πληρωμών.

Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο εργάζονται για τη διαφύλαξη της εμπιστοσύνης του κοινού στα χρήματα και τις πληρωμές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αναταραχής. Για να διαμορφώσουν το σύστημα πληρωμών του μέλλοντος, συμμετέχουν πλήρως στην ανάπτυξη λιανικών και χονδρικών CBDC, μαζί με άλλες καινοτομίες για την ενίσχυση των συμβατικών συστημάτων πληρωμών. Ο στόχος όλων αυτών των προσπαθειών είναι η προώθηση της καινοτομίας που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

Οι CBDCs αντιπροσωπεύουν μια μοναδική ευκαιρία να σχεδιάσουν μια τεχνολογικά προηγμένη εναλλακτική των χρημάτων της κεντρικής τράπεζας, που προσφέρει τα μοναδικά χαρακτηριστικά της ρευστότητας και της ακεραιότητας.

Τέτοια νομίσματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά ενός πολύ αποτελεσματικού νέου συστήματος ψηφιακών πληρωμών, επιτρέποντας ευρεία πρόσβαση και παρέχοντας ισχυρά πρότυπα διακυβέρνησης δεδομένων και απορρήτου που βασίζονται στην ψηφιακή ταυτότητα.

Για να αξιοποιήσουμε το πλήρες δυναμικό των CBDC για πιο αποτελεσματικές διασυνοριακές πληρωμές, η διεθνής συνεργασία θα είναι υψίστης σημασίας.

Η συνεργασία σε σχέδια CBDC θα ανοίξει επίσης νέους τρόπους για τις κεντρικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν την υποκατάσταση ξένου νομίσματος και να ενισχύσουν τη νομισματική κυριαρχία.