Θάλασσα, ο μεγάλος ασθενής… 

Για την κλιματική κρίση έχουν γραφτεί εκατομμύρια κείμενα τα τελευταία χρόνια και έχουν χυθεί τόνοι μελάνης. Πλέον, δεν νομίζω πως είναι πολλοί εκείνοι, που δεν καταλαβαίνουν /συνειδητοποιούν πως τα πράγματα ολοένα και χειροτερεύουν. Κι αυτό διότι λίγο –πολύ (ανάλογα το μέρος που κατοικεί κανείς) βιώνει τις επιπτώσεις από την κλιματική κρίση.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Καναδάς, όπου καταγράφτηκαν το τελευταίο διάστημα θερμοκρασίες ρεκόρ και δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του κύματος καύσωνα. Την περασμένη Τρίτη ο υδράργυρος ανέβηκε στους 49,5 βαθμούς Κελσίου (!).

Οι επιπτώσεις στη Μεσόγειο

Πάμε τώρα στη γειτονιά μας, τη Μεσόγειο, η οποία αλλάζει εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.

-«Έξι είναι οι κύριες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο», μου λέει, επικεφαλής προγραμμάτων προστασίας περιβάλλοντος του WWF Ελλάς Παναγιώτα Μαραγκού.

-Ποιες είναι αυτές;

-«Είναι η “τροπικοποίηση” της θάλασσας με τα είδη που ζούσαν στην περιοχή να εκτοπίζονται ή να πεθαίνουν λόγω της αυξανόμενης θερμοκρασίας των νερών. Είναι οι μεταναστεύσεις ψαριών: σχεδόν 1.000 νέα ξενικά είδη (126 από αυτά είδη ψαριών) έχουν εισέλθει στη Μεσόγειο και πλέον εξαπλώνονται όλο και πιο δυτικά και βόρεια, προκαλώντας  μειώσεις σε ιθαγενή είδη – σε ποσοστό έως και 40% σε ορισμένες περιοχές. Είναι οι μέδουσες που βρίσκονται παντού: στις νότιες περιοχές της Μεσογείου σημειώνονται  κάθε χρόνο όλο και περισσότερες πληθυσμιακές εκρήξεις.

»Είναι τα λιβάδια ποσειδωνίας που απειλούνται απ’ όλο και πιο ζεστά ύδατα και από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, με τρομερές συνέπειες για τη βιοποικιλότητα. Είναι τα εμβληματικά είδη κοραλλιών (που μέχρι τώρα έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε πολλά σύνθετα μεσογειακά οικοσυστήματα) που καταστρέφονται μετά από ακραία φυσικά φαινόμενα.

»Είναι η επιτάχυνση της πληθυσμιακής κατάρρευσης της πίνας με το 80-100% του πληθυσμού της να έχει χαθεί πρόσφατα σε ποσοστά μαζικής θνησιμότητας  στην Ισπανία, την Ιταλία και σε άλλες περιοχές της Μεσογείου από ένα παθογόνο που ευνοείται από τα όλο και πιο θερμά νερά της Μεσογείου».

Ισχυρή σύνδεση κλίματος και ωκεανών

-Και τι δείχνουν όλες αυτές οι επιπτώσεις;

-«Δείχνουν ξεκάθαρα την ισχυρή σύνδεση μεταξύ κλίματος και ωκεανών, καθώς και την άμεση ανάγκη για βελτιωμένη προστασία των θαλασσών μας για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των ιχθυοαποθεμάτων  αλλά και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους απέναντι στην κλιματική αλλαγή», συμπληρώνει η Παναγιώτα Μαραγκού.

Δεν είναι μόνο η Μεσόγειος

Κατά τους ειδικούς, η κλιματική αλλαγή προκαλεί ήδη σοβαρές επιπτώσεις στις θάλασσες του πλανήτη, αυξάνοντας τη θερμοκρασία των νερών και πλήττοντας σοβαρά πολλά είδη ψαριών.

Αυτό όμως έχει επιπτώσεις και σε εμάς: καθώς τα θαλάσσια οικοσυστήματα μεταβάλλονται, επηρεάζονται σημαντικά οι παράκτιες κοινωνίες και η αλιεία που εξαρτάται από τα οικοσυστήματα, η οποία χρειάζεται να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες για να παραμείνει βιώσιμη.

Τα τελευταία 55 εκατομμύρια χρόνια…

Όπως μου εξηγεί, η Παναγιώτα Μαραγκού, από τον 19ο αιώνα, οι θάλασσες έχουν απορροφήσει περίπου το 28% του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που παράγεται από ανθρώπινη δραστηριότητα και περισσότερο από το 90% της επιπλέον θερμότητας που αυτή προκαλεί.

-«Μέχρι τα τέλη του αιώνα που διανύουμε, η οξύτητα της θάλασσας θα αυξάνει με διπλάσιο ρυθμό από κάθε άλλο προηγούμενο φαινόμενο όξυνσης που έχει σημειωθεί τα τελευταία 55 εκατομμύρια χρόνια. Τα χαμηλότερα επίπεδα οξυγόνου επηρεάζουν την επιβίωση, την αναπαραγωγή και την ανάπτυξη των θαλάσσιων ειδών», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Τι σας έλεγα; Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί. Και επειδή θάλασσα σημαίνει ζωή, η όποια καθυστέρηση στη δράση και στην επιβολή μέτρων, θα έχει επιπτώσεις και στη δική μας τη ζωή. Τόσο απλά. Δυστυχώς…