Αεροπορικές εταιρείες: «Ανώμαλη προσγείωση» για τα δικαιώματα των επιβατών στην πανδημία

Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των επιβατών αεροπορικών μεταφορών στην ΕΕ δεν διασφαλίστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).

Οι αεροπορικές εταιρείες υποχρεούνται βάσει του νόμου να επιστρέφουν στους επιβάτες τα χρήματά τους σε περίπτωση ακύρωσης πτήσεων. Εντούτοις, πολλές από αυτές υποχρέωσαν τους πελάτες τους να δεχθούν κουπόνια αντί της επιστροφής χρημάτων, πρακτική μη σύννομη.

Οι ελεγκτές της ΕΕ επισημαίνουν επίσης ότι αεροπορικές εταιρείες και διοργανωτές οργανωμένων ταξιδιών εισέπραξαν κρατικές ενισχύσεις ύψους δισεκατομμυρίων, η χορήγηση των οποίων δεν συνοδεύθηκε από την προϋπόθεση της επιστροφής χρημάτων στους επιβάτες.

Η πανδημία COVID-19 επέφερε βαρύ πλήγμα στις ενωσιακές αερομεταφορές. Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί, που συχνά επιβάλλονταν από τα κράτη μέλη χωρίς να έχει προηγηθεί συντονισμός, είχαν ως αποτέλεσμα τη διακοπή 7 000 δρομολογίων στο ευρωπαϊκό δίκτυο αερολιμένων.

Μεταξύ Μαρτίου 2020 και Μαρτίου 2021, οι ακυρώσεις πτήσεων επηρέασαν δεκάδες εκατομμύρια επιβάτες στην ΕΕ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η ενωσιακή νομοθεσία παρέχει στους αεροπορικούς επιβάτες το δικαίωμα επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου τους ή της μεταφοράς τους με άλλη πτήση.

Παράλληλα, η απροσδόκητη διακοπή πτήσεων είχε ως αποτέλεσμα οι αεροπορικές εταιρείες και οι διοργανωτές οργανωμένων ταξιδιών να αντιμετωπίσουν αιφνίδια και σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. Πολλά κράτη μέλη παρενέβησαν γρήγορα, χορηγώντας τους κρατικές ενισχύσεις πρωτοφανούς ύψους, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους και να διασωθούν από πιθανή χρεοκοπία.

«Μεταξύ των πολλών συνεπειών της, η πανδημία έπληξε τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών», δήλωσε η Annemie Turtelboom, Μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδια για την έκθεση. «Μολονότι έχει καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη στήριξη των αεροπορικών εταιρειών και των διοργανωτών οργανωμένων ταξιδιών, ελάχιστα έχουν γίνει για τη διασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων εκατομμυρίων πολιτών στην ΕΕ.»

Τι λέει ο ΗΑΤΤΑ

Τα συμπεράσματα της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία επιβεβαιώνει ότι πολλές αεροπορικές εταιρείες δεν επιστρέφουν χρήματα, παρά την τεράστια κρατική ενίσχυση που έχουν λάβει, επισημαίνει και ο ΗΑΤΤΑ (Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Τουριστικών & Ταξιδιωτικών Γραφείων), μέλος της ECTAA (ευρωπαϊκός Σύνδεσμος των τουριστικών γραφείων και διοργανωτών οργανωμένων ταξιδιών).

Παρά τα περισσότερα από 25 δισ. ευρώ σε άμεση κρατική ενίσχυση, που έλαβαν μόνο οι αεροπορικές εταιρείες στην ΕΕ, πολλές από αυτές απέτυχαν επανειλημμένα να συμμορφωθούν προς την υποχρέωσή τους να επιστρέψουν χρήματα στους πελάτες τους έγκαιρα (εντός 7 ημερών) ή επέβαλαν πιστωτικά σημειώματα (voucher) αντί των επιστροφών, είτε απευθείας είτε μέσω των ταξιδιωτικών τους πρακτόρων.

Η eu travel tech, Σύνδεσμος των εταιρειών τεχνολογίας ταξιδιών, και η ECTAA έχουν θέσει πολλές φορές το ζήτημα της συνεχιζόμενης μη συμμόρφωσης των ευρωπαϊκών αεροπορικών εταιρειών προς την νόμιμη υποχρέωσή τους για επιστροφή χρημάτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19 – σε βάρος τόσο ολόκληρου του ταξιδιωτικού οικοσυστήματος όσο και των πελατών τους, επισημαίνεται σε σχετική ενημέρωση.

Η Eu travel tech και η ECTAA υποστηρίζουν μία συντονισμένη δράση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των Eθνικών Φορέων Επιβολής του νόμου (NEB) όσον αφορά τον χειρισμό των ακυρώσεων πτήσεων από τις αεροπορικές εταιρείες. Ωστόσο, η δράση αυτή θα πρέπει να οδηγήσει σε σαφείς δεσμεύσεις των αεροπορικών εταιρειών να αντιμετωπίσουν άμεσα την αμέλειά τους όσον αφορά την νομική υποχρέωση επιστροφής χρημάτων βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ για τα δικαιώματα των επιβατών, επισημαίνεται στην ανακοίνωση.

Ο Γενικός Γραμματέας της ECTAA, Eric Drésin, δήλωσε: «Το γεγονός ότι οι αεροπορικές εταιρείες δεν προβαίνουν σε επιστροφές χρημάτων, όπως απαιτείται από τον Κανονισμό για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, είναι επιζήμιο για τους καταναλωτές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, οι εταιρείες μέσω των οποίων πωλούνται τα εισιτήρια πλήττονται επίσης οικονομικά σε μεγάλη κλίμακα.» Πολλές ταξιδιωτικές επιχειρήσεις περιμένουν ακόμη από τις αεροπορικές εταιρείες να δρομολογήσουν τη διαδικασία επιστροφής χρημάτων προς τους πελάτες τους.