FLASHBACK: «Περήφανα γηρατειά»: 26 απανωτές σκληρές «μαγκουριές» μετά το 2010!

Ο φοροτεχνικοί της χώρας ενημερώνουν αυτές τις ημέρες τους φορολογουμένους – πελάτες τους ότι δεν τελειώνει η αφαίμαξή τους με τα νέα εκκαθαριστικά των εφετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, αφού τον προσεχή Οκτώβριο, όταν θα ανοίξει το σύστημα, θα καταθέσουν συμπληρωματική δήλωση για τα λειψά αναδρομικά που πήραν το 2020 από την αγριότερη λεηλασία που έχει υποστεί το εισόδημά τους από το 2010. Έτσι, με αυτή τη νέα απόφαση της κυβέρνησης τα «περήφανα γηρατειά» δέχονται την 26η απανωτή … σκληρή μαγκουριά, μολονότι η προσφορά τους στη συγκέντρωση φορολογικών εσόδων, στην οικογένεια, τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους σε όλες τις περιόδους οικονομικής κρίσης και ιδιαίτερα την τελευταία σε εξέλιξη ακόμη, της πανδημίας, είναι μοναδική και τεράστια. Ενδεικτικά, υπενθυμίζω:

Πρώτον, οι συνταξιούχοι και οι μισθωτοί συμμετέχουν στα φορολογικά έσοδα, ως υποζύγια ενός ολοένα αυξανόμενου φορολογικού βάρους, ιδιαίτερα μετά το 1985, με ποσοστό περίπου 22% και 40% αντίστοιχα, ενώ όλοι οι άλλοι (επιτηδευματίες, έμποροι, βιομήχανοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες) κατά το υπόλοιπο μόνο 38%!!!

Δεύτερον, οι κοινωνικές μεταβιβάσεις (κοινωνικά επιδόματα και συντάξεις), σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποτελούν το 35% περίπου του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών, το οποίο κατά 87,3% προέρχεται από συντάξεις και μόνο κατά 12,7% από κοινωνικά επιδόματα!

Τρίτον, από τα διαθέσιμα στοιχεία (EU-SILC 2017) προκύπτει ότι τα κοινωνικά επιδόματα συμβάλλουν στη μείωση του ποσοστού φτώχειας στην Ελλάδα μόνο κατά 3,8 ποσοστιαίες μονάδες (έναντι 8,7 ποσοστιαίων μονάδων στην ΕΕ-28), ενώ η κύρια συμβολή, κατά 26,8 ποσοστιαίων μονάδων (έναντι 18,2 ποσοστιαίων μονάδων στην ΕΕ-28), προήλθε από τις συντάξεις! Αυτό σημαίνει ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα και την Τράπεζα της Ελλάδος, όλες οι κυβερνήσεις προβαίνουν σε κοινωνικές μεταβιβάσεις χωρίς στοχευμένο σχεδιασμό, με αποτέλεσμα οι υψηλές (27% του ΑΕΠ, έναντι 21% του ΑΕΠ στον ΟΟΣΑ!) κοινωνικές δαπάνες στη χώρα μας να έχουν σαφώς μικρότερη επίδραση στη μείωση της φτώχειας. Η απάντηση εντοπίζεται στη διαπίστωση ότι, σε ένα σημαντικό βαθμό, οι δαπάνες αυτές πάνε σε μη δικαιούχους, με αποτέλεσμα το «καρβέλι» τους να είναι διπλό! Δηλαδή, oι δαπάνες αυτές, όπως και το κοινωνικό μέρισμα, δεν χορηγείται όλο στις πραγματικά ασθενέστερες πληθυσμιακές ομάδες που αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο, όπως οι άνεργοι (45,5%), οι οικονομικά μη ενεργοί εκτός συνταξιούχων (25,7%), τα νοικοκυριά με εξαρτώμενα παιδιά (23,9%), αλλά και σε οικονομικά δυνατούς, αφού λαμβάνονται υπόψη κυρίως εισοδηματικά κριτήρια! Ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα ανήκει στις χώρες του ΟΟΣΑ με υψηλή παιδική φτώχεια. Αλλά άλλο είναι το δηλούμενο εισόδημα (φοροδιαφυγή) και άλλο το πραγματικό (παραοικονομία), όταν μάλιστα παρατηρείται ότι 5,1 εκατ. Έλληνες δεν πληρώνουν καθόλου άμεσο φόρο!

Οι… 26 «θανάσιμες»… μαγκουριές!

Κι όμως, παρά τη μεγάλη αυτή οικονομική και κοινωνική προσφορά τους, τα «περήφανα γηρατειά» δέχονται απανωτές «μαγκουριές» από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις μετά τη μεταπολίτευση, με προπροτελευταία εκείνη της εξαίρεσης των συνταξιούχων από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, την προτελευταία εκείνη της επιστροφής ατόκως μικρού μέρους των άγριων περικοπών που έγιναν στις συντάξεις τους το 2011 και το 2010 και τελευταία εκείνη με την οποία άρχισα το σημερινό σχόλιο, δηλαδή και τη φορολόγησή τους. Συνολικά, αν σε αυτές προσθέσουμε και τις 23 περικοπές που έχει καταγράψει το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων από το 2010 έως σήμερα, τα «περήφανα γηρατειά» δέχθηκαν 26 σκληρές «μαγκουριές». Συγκεκριμένα, το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων κατέγραψε τις 23 περικοπές των συντάξεων που ολοκληρώνονταν το 2017 με τις περικοπές έως 18% σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, ενώ, όπως έχει δηλώσει ο πρόεδρος του Δικτύου Ν. Χατζόπουλος, όλα τα «χαράτσια» των μνημονίων έχουν φέρει τους συνταξιούχους στο στάδιο της εξαθλίωσης. Αναλυτικά, ο κατάλογος με τις πρόσθετες 23 μειώσεις έχει ως εξής:

1. Το 2010, περικοπή 13ης και της 14ης κύριας σύνταξης.

2. Το 2011 όλοι οι συνταξιούχοι κάτω των 60 ετών –ανάλογα με τα ποσά των συντάξεων που ελάμβαναν– υπέστησαν μειώσεις από 6% έως 10%. Συγκεκριμένα, για συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ η μείωση ξεκινούσε από 6%, ενώ για μεγαλύτερες των 3.000 ευρώ έφταναν ακόμα και το 10%.

3. Την ίδια χρονιά επιβλήθηκε ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων από 3% έως 13% για ποσά συντάξεων από 1.400 ευρώ και άνω. Παράλληλα, ξεκίνησαν και μειώσεις στις επικουρικές από 3% για ποσά άνω των 300, έως 10% για επικουρικές άνω των 650.

4. Το 2011 επιβλήθηκαν και περικοπές στις κύριες συντάξεις των νέων σε ηλικία συνταξιούχων. Οι μικρότεροι των 55 ετών υπέστησαν 40% μείωση για ποσά άνω των 1.000 ευρώ, ενώ οι μικρότεροι των 60 και μεγαλύτεροι των 54 ετών υπέστησαν μείωση 20% για ποσά άνω των 1.200 ευρώ. Ταυτόχρονα, ξεκίνησαν μειώσεις από 15% έως και 30% για ποσά άνω των 150 ευρώ και στις επικουρικές συντάξεις.

5. Αναδρομικά, από τον Ιανουάριο του 2012, επιβλήθηκαν νέες μειώσεις σε όσες «υψηλές» κύριες και επικουρικές συντάξεις είχαν απομείνει.

6. Το 2012 επιβλήθηκε νέα μείωση στο άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.000. Ταυτόχρονα, καταργήθηκαν τα επιδόματα δώρων στις κύριες και τα δώρα στις επικουρικές.

7. Το καλοκαίρι του 2014 επιβλήθηκαν οριζόντιες μειώσεις κατά 5,2% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις.

8. Το 2015 μειώθηκαν οι κατώτατες συντάξεις.

9. Μειώθηκαν τα ποσά των πρόωρων συντάξεων κατά 10% για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.

10. Το καλοκαίρι του 2016 μειώνονται σε 250.000 συνταξιούχους μέχρι και 40% οι επικουρικές.

11. Από τον Αύγουστο του 2016 καταργήθηκε το ΕΚΑΣ σε σχεδόν 160.000 χαμηλοσυνταξιούχους.

12. Μειώσεις έως και 45% επιβλήθηκε στα μερίσματα ΜΤΠΥ.
13. Από τον Μάιο του 2016, όλοι οι νέοι συνταξιούχοι θα λάβουν συντάξεις μικρότερες έως και κατά 30%.

14. Μειώθηκαν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2016 και έως το τέλος του 2018, οι υψηλές συντάξεις (νέα πλαφόν).

15. Ισχύουν αυστηρότερα κριτήρια και μειωμένα ποσοστά στις συντάξεις χηρείας.

16. Κόβονται κατά 60% οι συντάξεις όσων εργάζονται παραλλήλως.

17. Στην περίπτωση πρόωρης συνταξιοδότησης, προβλέπονται σημαντικές μειώσεις.

18. Μαχαίρι 15% με 20% πέφτει στα εφάπαξ.

19. Σημαντική είναι η μείωση των νέων (από τον Μάιο του 2016) αναπηρικών συντάξεων.

20. Αυξήθηκε η εισφορά υπέρ ΕΟΠΥΥ σε όλες τις κύριες συντάξεις.

21. Αντίστοιχη εισφορά 6% θεσπίστηκε στις επικουρικές.

22. Από τον Ιανουάριο του 2017 ισχύει εισφορά 14% επί του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος 650.000 αγροτών.

23. Από το 2019 έρχονται νέες περικοπές έως 18% για κύριες και επικουρικές συντάξεις.

Συνεχίζεται για τους συνταξιούχους η εισφορά αλληλεγγύης!

Υπενθυμίζω ότι η Εισφορά Αλληλεγγύης, η οποία παραμένει για τους συνταξιούχους, διότι «δεν επλήγησαν σοβαρά από την κρίση», όπως ισχυρίζεται η σημερινή κυβέρνηση, για πρώτη φορά επιβλήθηκε με το άρθρο 29 του νόμου 3986/2011, τάχα ως ‘αλληλεγγύη των γενεών”, ενώ ήταν ένα χαράτσι στο πλαίσιο του πρώτου μνημονίου, δηλαδή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012 – 2015, το οποίο εγκρίθηκε με τον Νόμο 3985/2011 (Α’ 151), όπως προκύπτει από αιτιολογική έκθεση του νόμου, “για να ανακτήσουμε την αξιοπιστία της χώρας απέναντι στους εταίρους και πιστωτές μας και να επιτευχθούν οι μακροοικονομικοί και δημοσιονομικοί στόχοι”.

Έτσι, θεσπίστηκαν δύο οικονομικές επιβαρύνσεις , δηλαδή η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος. Συγκεκριμένα, με το άρθρο 29 του παραπάνω Νόμου επιβλήθηκε ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ των φυσικών προσώπων, που προέκυψαν κατά τις διαχειριστικές χρήσεις 2010 έως και 2014. Σημειώνω ότι, σύμφωνα με απόφαση του Νομικού Συμβούλιο του Κράτους, η εισφορά αυτή δεν αποτελεί φόρο.

Αρχικά προβλεπόταν να ισχύσει μέχρι το φορολογικό έτος 2014, ωστόσο ακολούθησαν διάφορο άλλοι Νόμοι με τους τούς οποίους επεκτεινόταν στα επόμενα χρόνια , όπως 4172/2013, 4305/2014, 4387/2016, 4389/2016 και 4472/2017 (ΦΕΚ Α’ 74/19-05-2017). Με αυτόν τον Νόμο αντικαταστάθηκαν οι προηγούμενες διατάξεις και ορίσθηκε ότι “επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα άνω 30.000 ευρώ των φυσικών προσώπων ή σχολάζουσας κληρονομιάς», καθορίζοντας μάλιστα και τους συντελεστές πάνω από το ποσό αυτό!