![Θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει το πρώτο μνημόνιο τον Μάιο του 2010;](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/07/mnimonio.jpg)
Ολοι θυμόμαστε εκείνη την περίοδο του 2009-2010 με τις διαμάχες για τις αναθεωρήσεις για το πραγματικό ύψος των ελλειμμάτων της ελληνικής οικονομίας. Από το 12,7% του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) στο 13,6% του ΑΕΠ με τελική κατάληξη στην αναθεώρηση του ελλείμματος σε 15,4%. Η αύξηση σε 15,4% δημιουργούσε προφανή δυσχέρεια, υποχρεώνοντας σε επιπλέον μέτρα και τελικά την κατάληξη σε ένα μνημόνιο.
Δεν θα πάρουμε θέση για τις τότε εξελίξεις και μεθοδολογικές διαμάχες αν και σε αυτές συμμετείχαν άνθρωποι που είχαν γνώση και τεκμηριωμένη άποψη και έχουν την εκτίμησή μας.
Θα προσεγγίσουμε τις τότε εξελίξεις λίγο διαφορετικά. Καθόλου δεν αμφισβητούμε ότι το έλλειμμα το 2009 ήταν 39,99 δισ. ευρώ. Αυτό για το οποίο έχουμε κάποιες αμφιβολίες είναι το ποσοστό αυτού του ελλείμματος στο ΑΕΠ. Και αυτό διότι το ΑΕΠ, όπως και πολλά ανάλογα οικονομικά μεγέθη, εμπεριέχουν «λάθη μέτρησης». Μεθοδολογικά λάθη μέτρησης. Θα θυμίσουμε τη διαφορά μεταξύ μετρήσιμης τιμής και εκτίμησης.
Θέλοντας να «διασκεδάσουμε» τις τότε εξελίξεις κάναμε έναν πειραματισμό. Μία προσομοίωση. Ενσωματώσαμε αυτά τα «λάθη μέτρησης» στο ΑΕΠ και υπολογίσαμε το «διορθωμένο» ποσοστό του ελλείμματος. Μη φανταστείτε κάποια σημαντική διόρθωση στο ΑΕΠ. Πρόκειται για αθώες και όχι κακόπιστες διορθώσεις και πάντα μέσα στα πλαίσια της μεθοδολογίας. Πρόκειται για τα λεγόμενα και «συμμετρικά» λάθη μέτρησης. Μάλιστα, επαναλάβαμε αυτή την διαδικασία 10.000 φορές για να αποφύγουμε τις όποιες μεθοδολογικές ενστάσεις.
Τα αποτελέσματα αυτού του πειραματισμού παρουσιάζονται στο Σχεδιάγραμμα 1. Σταν οριζόντιο άξονα δίδονται τα πιθανά ποσοστά των ελλειμμάτων στο ΑΕΠ και στον κάθετο πόσες φορές αυτά τα ποσοστά εμφανίστηκαν στις 10.000 επαναλήψεις.
Με βάση το Σχεδιάγραμμα 1, έχουμε ένα διάστημα τιμών των ελλειμμάτων από 1,25% μέχρι και 24,5%. Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι μεγάλος αριθμός των ελλειμμάτων κυμαίνεται μεταξύ 11,5 % και 16,5 %.
Το αν θα μπορούσαμε να αποφύγουμε το μνημόνιο εξαιτίας του ποσοστού του ελλείματος στο ΑΕΠ επαφίεται στην κρίση των αναγνωστών.
Δικαίος Τσερκέζος καθ. οικονομετρίας, Πανεπιστήμιο της Κρήτης
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Κίνα: Πώς θα μειωθεί η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/08/shutterstock_-_kina_-_china-1-600x414.jpg)
Κίνα: Πώς θα μειωθεί η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα
Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες η Κίνα έχει μετατραπεί από οικονομία που χαρακτηρίζεται από ελλείψεις σε οικονομία της αγοράς που ταλαντεύεται μεταξύ ανεπαρκούς συνολικής ζήτησης και υπερθέρμανσης
![Ποινική ευθύνη και φορολογικός συμβιβασμός για αδικήματα που τελούνται μετά την 1/1/2014](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/06/dikaiosini-3-600x398.jpg)
Ποινική ευθύνη και φορολογικός συμβιβασμός για αδικήματα που τελούνται μετά την 1/1/2014
Αναγκαία η νομοθετική παρέμβαση
![Πώς θα προσδιοριστεί το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα των ατομικών επιχειρήσεων (Στ’ μέρος)](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/forologikes-2-600x382.jpg)
Πώς θα προσδιοριστεί το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα των ατομικών επιχειρήσεων
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν για τη φορολογία οι επιχειρηματίες
![Μια νέα παγκόσμια οπτική για δύσκολους καιρούς](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/11/klimatikos-nomos1-scaled-1-600x400.jpg)
Μια νέα παγκόσμια οπτική για δύσκολους καιρούς
Καθώς η κλιματική αλλαγή είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω της αλληλεγγύης σε παγκόσμιο επίπεδο, επιτρέποντας στις χώρες να έχουν κοινούς κλιματικούς στόχους
![Οι αλλαγές που έχουν επέλθει στο νέο έντυπο ΦΠΑ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/05/epixeirisi-600x360.jpg)
Οι αλλαγές που έχουν επέλθει στο νέο έντυπο ΦΠΑ
Όσα πρέπει να γνωρίζετε
![Απασχόληση συνταξιούχων και υποβολή δήλωσης – Εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/01/ot_efka1-1024x600-1-600x352.jpg)
Απασχόληση συνταξιούχων και υποβολή δήλωσης – Εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ
Τι ισχύει με την ανάληψη απασχόλησης από συνταξιούχους ή υποψήφιους συνταξιούχους εξ ιδίου δικαιώματος του e-ΕΦΚΑ με υποχρέωση ασφάλισης στον Φορέα
![Εσωστρέφεια και παρακμή](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/12/1476387-technology-digital-930-5-768x384-1-600x300.jpg)
Εσωστρέφεια και παρακμή
Για να γίνει μία εθνική οικονομία πραγματικά εξωστρεφής και να έχει δυναμικούς ρυθμούς σταθερής ανάπτυξης, πρέπει να δημιουργεί προϊόντα τεχνολογίας και γνώσης τα οποία, περιέχουν υψηλή προστιθέμενη αξία.
![Δημόσιες συμβάσεις: Ο παράνομος αποκλεισμός, παράθυρο για αποζημίωση](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/CURIA-600x338.jpg)
Δημόσιες συμβάσεις: Ο παράνομος αποκλεισμός, παράθυρο για αποζημίωση
Οσοι παρανόμως αποκλείονται από τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων μπορούν στη συνέχεια να διεκδικήσουν αποζημίωση λόγω της απώλειας ευκαιρίας που υπέστησαν.
![Μεταπολίτευση και διεθνής οικονομία](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/04/ot_greek_economy24a-600x352.jpg)
Μεταπολίτευση και διεθνής οικονομία
Ο συνδυασμός νομισματικής σταθερότητας και δημοσιονομικής σύνεσης είναι σήμερα πολύτιμος
![Ελληνική οικονομία: Πόσο και πώς άλλαξε στα χρόνια της μεταπολίτευσης](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/04/ot_greek_economy24a-600x352.jpg)
Πόσο και πώς άλλαξε η ελληνική οικονομία στα χρόνια της μεταπολίτευσης
Δυστυχώς η πολυπόθητη αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος ποτέ δεν έλαβε συγκεκριμένη μορφή