Ο «πόλεμος» του Τραμπ με τις Big Tech – Πόση ελευθερία αντέχει το Διαδίκτυο;

Η αγωγή την οποία κατέθεσε ο Ντόναλντ Τραμπ εναντίον των τριών Big Tech – Facebook (και Instagram), Twitter και Alphabet (ως μητρικής της You Tube) – και των επικεφαλής τους αποτελεί το νέο επεισόδιο στον πόλεμο που έχει ανοίξει μαζί τους. Έναν πόλεμο ο οποίος, αντιθέτως με όσα πιστεύουν αρκετοί, δεν ξεκίνησε με τα επεισόδια της 6^ης Ιανουαρίου και την εισβολή στο Καπιτώλιο, που είχαν ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του από τις πλατφόρμες τους, αλλά αρκετά νωρίτερα.

Υπενθυμίζεται ότι την άνοιξη του 2020, όταν ο Τραμπ βρισκόταν ακόμη στον Λευκό Οίκο, είχε υπογράψει διάταγμα με στόχο την «πρόληψη της διαδικτυακής λογοκρισίας», επιχειρώντας να καταστήσει νομικά υπόλογες τις παραπάνω εταιρείες. Η άποψή του, άλλωστε, είναι γνωστή και την έχει διατυπώσει επανειλημμένως: «Οι Big Tech είναι εκτός ελέγχου» και ότι τον έχουν θέσει στο στόχαστρό τους για πολιτικούς λόγους.

Μικρές πιθανότητες, μεγάλο διακύβευμα

Η αλήθεια είναι πως οι πιθανότητες που έχει η αγωγή η οποία κατατέθηκε να γίνει δεκτή και οι διευθύνοντες σύμβουλοι των παραπάνω γιγάντων – Μαρκ Ζάκερμπεργκ, Τζακ Ντόρσεϊ και Σούνταρ Πιτσάι – να βρεθούν στο εδώλιο, είναι εξαιρετικά μικρή. Για του λόγου το αληθές, κορυφαίοι νομικοί των ΗΠΑ χαρακτηρίζουν την κίνηση Τραμπ ως «αδικαιολόγητα επιπόλαιη», τονίζοντας ότι υπάρχουν δεδικασμένα που καθορίζουν ότι οι Big Tech μπορούν να λειτουργούν τις πλατφόρμες τους όπως οι ίδιες πιστεύουν καλύτερο.

Παρ’ όλα αυτά, η υπόθεση εξακολουθεί να προκαλεί έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, καθώς εκτός από την αντιπάθεια που τρέφουν πολλοί για τον Τραμπ, η ανησυχία για την ισχύ που συγκεντρώνουν στα χέρια τους οι «γίγαντες» του Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μεγαλώνει διαρκώς. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι πολλοί ξένοι ηγέτες είχαν σπεύσει να λάβουν θέση εξαρχής – όπως η Ανγκελα Μέρκελ, η οποία επέκρινε το «μαύρο» στον Τραμπ (αν και από τότε η Γερμανίδα καγκελάριος έχει μάλλον σιωπήσει…).

Υπενθυμίζεται ότι οι διοικήσεις των παραπάνω ομίλων είχαν επικαλεστεί τις εμπρηστικές αναρτήσεις του τέως προέδρου, αναφορικά με το αποτέλεσμα των εκλογών που έγιναν τον Νοέμβριο του 2020 (το οποίο δεν αναγνωρίζει) προκειμένου να προχωρήσουν σε αναστολή της λειτουργίας των λογαριασμών του. Αναστολή η οποία, αν και αρχικά είχε προσωρινά χαρακτηριστικά, έγινε γρήγορα μόνιμη – ενδεικτικά, η Facebook την έχει επεκτείνει ως τις αρχές του 2023, αναφέροντας ότι θα επανεξετάσει τότε την απόφασή της.

Ο ίδιος ο Τραμπ επικαλείται την «άσκηση του κατοχυρωμένου συνταγματικά δικαιώματός του στην ελεύθερη έκφραση», ενώ ισχυρίζεται πως έχει στο πλευρό του την κοινή γνώμη στη συγκεκριμένη υπόθεση. Παράλληλα, δηλώνει διατεθειμένος να καταστήσει τον αποκλεισμό του κεντρικό ζήτημα της πολιτικής αντιπαράθεσης, ενόψει και των ενδιάμεσων εκλογών του 2022 – ενώ δεν χάνει την ευκαιρία για να ζητήσει νέες «χορηγίες» από τους πιστούς του.

Όλα αυτά δε συμβαίνουν σε μία στιγμή που σφίγγει ο κλοιός γύρω από το επιχειρηματικό δημιούργημά του, που του διασφαλίζει άπλετη χρηματοδότηση και πρόσβαση σε πιστώσεις και μπίζνες.

Ο τραμπισμός δεν έχει περιοριστεί

Οφείλουμε να διαπιστώσουμε, πάντως, ότι ο αποκλεισμός του Τραμπ από τις πλατφόρμες που αποτελούσαν το βασικό μέσο επικοινωνίας του με τους Αμερικανούς – ήταν από τους καλύτερους πελάτες τους – δεν έχει φέρει τα αποτελέσματα που ενδεχομένως επεδίωκαν κάποιοι. Οι απόψεις του εξακολουθούν να συγκροτούν ένα μαζικό και ισχυρό ρεύμα στην αμερικανική κοινωνία, οι εκατομμύρια ορκισμένοι οπαδοί του δηλώνουν εξίσου αποφασισμένοι με πριν, ενώ το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα παραμένει υπό τον έλεγχό του.

Τίθεται, έτσι, ένα αντικειμενικό ερώτημα – που φυσικά δεν είναι σημερινό: Μπορούν οι απαγορεύσεις, οι αποκλεισμοί και η καταστολή να περιορίσουν και να αλλάξουν τις κοινωνικές, ιδεολογικές και πολιτικές τάσεις; Κι ακόμη: Μέχρι πού φτάνει η δικαιοδοσία των Big Tech και η ελευθερία των χρηστών τους, εάν δεχτούμε ότι το Διαδίκτυο και η χρήση του αποτελούν ένα κοινωνικό αγαθό και μάλιστα με ζωτική σημασία την εποχή της επικοινωνίας;