Έρχονται εξωγήινοι;

Ηταν Απρίλιος του 2020 όταν το αμερικανικό Κογκρέσο παρήγγειλε τη σύνταξη μιας έκθεσης σχετικά με την παρουσία ιπτάμενων αντικειμένων άγνωστης ταυτότητας στον εναέριο χώρο των ΗΠΑ. Το πρόγραμμα ονομάστηκε Unidentified Aerial Phenomena Task Force και παρουσιάστηκε στην αρμόδια επιτροπή του Κογκρέσου τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς πως για να ερμηνεύσουν αυτά τα «άγνωστης ταυτότητας εναέρια φαινόμενα» (UAP), οι ειδικοί του προγράμματος θα σήκωσαν το βλέμμα ψηλά. Το βέβαιο είναι πως έναν χρόνο μετά σήκωσαν ψηλά και τα χέρια: σύμφωνα με την έκθεση, μέρος της οποίας δημοσιοποιήθηκε πριν από μερικές ημέρες, από τις 144 αναφορές για UAP που εξετάστηκαν, μόνο η μία μπορεί να εξηγηθεί – οι υπόλοιπες 143 παραμένουν ανεξήγητες. Οι εξωγήινοι είναι επομένως εδώ; Είτε ως UAP είτε ως UFO, όπως τα ξέραμε παλαιότερα, ζουν ανάμεσά μας; Και τι θέλουν από εμάς;

Η αναγνώριση από τις ΗΠΑ για πρώτη φορά

Το ερώτημα δεν είναι καινούργιο και, όπως πάντα, αφήνει πολλά περιθώρια στη φαντασία. Αν όμως έχει αλλάξει κάτι σε σχέση με το παρελθόν, δεν είναι μόνο η συντομογραφία, ούτε ότι τα «αντικείμενα» έχουν γίνει πλέον «φαινόμενα». Είναι ότι για πρώτη φορά η αμερικανική κυβέρνηση αναγνωρίζει επισήμως την πιθανότητα να μην είμαστε μόνοι μας στο Σύμπαν.

Τα UFO, με άλλα λόγια, δεν είναι πλέον υπόθεση των ουφολόγων και πρώτη ύλη της επιστημονικής φαντασίας, είναι δουλειά και των αμερικανών προέδρων. Ολοι πια μιλούν περισσότερο ανοιχτά για κάτι που περιβαλλόταν από τον μύθο του επτασφράγιστου μυστικού. Ο Μπαράκ Ομπάμα, για παράδειγμα, αποκάλυψε τον περασμένο Μάιο στην εκπομπή «The Late Late Show» πως ένα από τα πρώτα πράγματα που ζήτησε να πληροφορηθεί όταν εξελέγη πρόεδρος ήταν εάν υπήρχε κάποιος στην κυβέρνηση που μελετούσε αυτό το θέμα. Η απάντηση που είχε λάβει τότε ήταν αρνητική. Υπάρχουν φαινόμενα, παραδέχθηκε στη συνέχεια, που η αμερικανική κυβέρνηση δεν μπορεί να εξηγήσει.

Τι άλλαξε στο μεταξύ; Μάλλον η πρόσληψη τού τι ακριβώς συνιστά απειλή. Οταν το 1938 ο 23χρονος Ορσον Γουέλς διάβασε από το ραδιόφωνο του CBS τον «Πόλεμο των κόσμων» του Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς, πείθοντας τους ακροατές του πως η Γη δέχεται επίθεση από Αρειανούς, προκλήθηκε μαζική υστερία. Χιλιάδες κόσμου βγήκαν στους δρόμους, τα τηλεφωνικά κέντρα της αστυνομίας και του Τύπου κατακλύστηκαν από κλήσεις έντρομων πολιτών, ενώ οι πιο… θαρραλέοι πήραν το όπλο τους για να αντιμετωπίσουν τους υποτιθέμενους εισβολείς. Σήμερα κανένας δεν αισθάνεται πως απειλείται από τους Αρειανούς. Και για τον γερουσιαστή των Ρεπουμπλικανών Μαρκ Ρούμπιο θα ήταν προτιμότερο αυτή η ανεξήγητη, και επομένως πολύ πιο προηγμένη από την αμερικανική, τεχνολογία να είναι εξωγήινης προέλευσης παρά ρωσικής ή κινεζικής. Καλύτερα να ανήκει σε όντα με τρία μάτια παρά σε ανθρώπους με σκιστά.

Η εξίσωση του Ντρέικ και το παράδοξο της σιωπής

Το ενδεχόμενο να έχουν κάνει άλματα προόδου παλαιοί και νέοι αντίπαλοι των ΗΠΑ στη γεωπολιτική σκακιέρα, τόσο που να εμφανίζονται στους αμερικανικούς αιθέρες και να εξαφανίζονται σαν αστραπή, δεν αποκλείεται από τους συντάκτες της έκθεσης. Από την άλλη πλευρά, Μόσχα και Πεκίνο ούτε επιβεβαιώνουν ούτε διαψεύδουν την υπόθεση – στο κάτω κάτω δεν έχουν λόγο να μην απολαύσουν αυτή την έστω επίπλαστη υπεροχή απέναντι στην αμερικανική υπερδύναμη. Πόσο μεγάλη είναι όμως αυτή η πιθανότητα; Μάλλον πολύ μικρότερη από την πιθανότητα να είμαστε μόνοι μας σε ολόκληρο το Σύμπαν. Και αυτές οι πιθανότητες, πάλι, πόσες είναι; Μπορεί να αρκεστεί κανείς στην εξίσωση των επτά μεταβλητών που σκάρωσε το 1960 ο αμερικανός αστρονόμος Φρανκ Ντρέικ για τον αριθμό των πιθανών εξωγήινων πολιτισμών στον γαλαξία μας. Με τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις, λέει ο Ντρέικ, οι εξωγήινοι πολιτισμοί δεν ξεπερνούν τους είκοσι. Αν όμως στις μεταβλητές μπουν οι υψηλές τιμές, τότε η εκτίμηση ανεβαίνει στα 50 εκατομμύρια.

Μαρτυρίες από την αρχαιότητα

Ακόμα και αν δεν είναι τόσοι, πού είναι όλοι αυτοί και δεν τους βλέπουμε; Μια εξήγηση που δίδεται είναι ότι δεν διαθέτουμε τα κατάλληλα όργανα όρασης για να τους δούμε. Η άλλη είναι ότι τους έχουμε δει. Μπορεί το πλήθος των μαρτυριών να μη φτάνει τα εκατομμύρια των πιθανών εξωγήινων πολιτισμών, χάνεται όμως στα βάθη της αρχαιότητας. Μελετητές των φαινομένων λένε πως αναφορά σε ιπτάμενους δίσκους έκαναν έλληνες ιστορικοί, όπως ο Διόδωρος Σικελιώτης το 246 π.Χ. Ιπτάμενους δίσκους είδαν το 776 εμπόλεμοι Ρωμαίοι και Σάξονες κατά την πολιορκία του κάστρου του Ζίγκμπουργκ στην κοιλάδα της Ρουρ. Τον 13ο αιώνα, μεσούντος δηλαδή του Μεσαίωνα, υποτίθεται πως ένας εξωγήινος έπεσε με τον δίσκο του στην Αγγλία για να τον λιντσάρει ένα αγριεμένο και δεισιδαίμον πλήθος. Και ο Χριστόφορος Κολόμβος ανέφερε πως στις 15 Σεπτεμβρίου του σωτήριου έτους 1492 είδε ένα «φλογισμένο κλαδί» να κατεβαίνει από τον ουρανό.

Αν ζουν ανάμεσά μας όχι μόνο από αρχαιοτάτων χρόνων αλλά και τόσο διακριτικά, δεν έχει κανείς παρά να κοιμάται ήσυχος. Οι Αμερικανοί ωστόσο δεν παύουν να ανησυχούν για την εθνική τους ασφάλεια. Από τη δεκαετία του 1950, η αμερικανική αεροπορία έχει εξετάσει περισσότερες από 12.000 αναφορές σχετικά με την παρουσία ιπτάμενων αντικειμένων άγνωστης προέλευσης. Από αυτές, αναφέρεται στην «έκθεση Κόντον», περίπου οι 700 παρέμειναν ανεξήγητες. Στην ίδια έκθεση αναφέρεται πάντως πως «κανένα από τα άγνωστα αντικείμενα που εντοπίστηκαν και αξιολογήθηκαν από την αεροπορία δεν παρουσίασε ενδείξεις απειλής για την εθνική ασφάλεια». Οι έρευνες συνεχίστηκαν με το πρόγραμμα Advanced Aerospace Threat Identification, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2017 παρά τις ενστάσεις του επικεφαλής του, Λούις Ελιζόντο, ότι υπήρχαν αρκετές ενδείξεις που συνηγορούσαν υπέρ της συνέχισής του.

Εικόνα που καταγράφηκε από την κάμερα των υπεριωδών ακτίνων αμερικανικού μαχητικού και δείχνει άγνωστο αντικείμενο. Το επεισόδιο συνέβη μία φορά το 2004 και δύο φορές το 2015

Τα τρία βίντεο και ο θαυμασμός των πιλότων

Η δημοσιοποίηση τον Απρίλιο του περασμένου έτους από το υπουργείο Αμυνας τριών βίντεο και η παραδοχή για πρώτη φορά πως είναι αυθεντικό το περιεχόμενό τους μαρτυρούν πως συμμερίζονταν και άλλοι στην αμερικανική κυβέρνηση την άποψη του Ελιζόντο. Οι εικόνες καταγράφηκαν από αμερικανικά μαχητικά, στη μία περίπτωση το 2004 και στις άλλες δύο το 2015, ενώ κυκλοφορούν εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια στο YouTube. Σε ένα από τα βίντεο του 2015, στα ανοιχτά της Φλόριδας, ακούγεται ο πιλότος να επευφημεί επειδή κατάφερε να πιάσει με την κάμερα των υπεριωδών ακτίνων του αεροσκάφους του το άγνωστο αντικείμενο. Δεν λείπει ασφαλώς και ο θαυμασμός: «Ω Θεέ μου, κοίτα πώς πετάει!». Στο άλλο βίντεο του ίδιου έτους διακρίνεται το περίγραμμα ενός αντικειμένου, ενώ οι πιλότοι εμφανίζονται βέβαιοι πως δεν είναι μόνο του: «Είναι ολόκληρο σμήνος. Πετάνε όλα κόντρα στον άνεμο που πνέει με 120 κόμβους από βορειοδυτικά».

Το βίντεο του 2004, αντίθετα, είναι η μοναδική μαρτυρία του λεγόμενου «επεισοδίου του Νίμιτς». Το αεροπλανοφόρο «Νίμιτς» βρισκόταν τον Νοέμβριο εκείνου του έτους στα ανοιχτά των ακτών της Καλιφόρνιας. Ο πιλότος ενός μαχητικού εντόπισε την παρουσία ενός αντικειμένου που είχαν ήδη πιάσει τα ραντάρ του «Πρίνστον», καταδρομικού που έπλεε στα ίδια νερά. Οπως διαπιστώθηκε, το άγνωστο αντικείμενο είχε την ικανότητα να διανύει ολόκληρα χιλιόμετρα σε λίγα δευτερόλεπτα. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του πιλότου, το αντικείμενο απομακρύνθηκε με «απίστευτη ταχύτητα» όταν το πλησίασε εκείνος με το μαχητικό του. Ενα λεπτό αργότερα, τα ραντάρ του «Πρίνστον» θα εντόπιζαν το αντικείμενο σε απόσταση 100 χιλιομέτρων.

Ο μύθος του Ρόσγουελ το 1947 και το… μπαλόνι

Η εκτίμηση σήμερα είναι πως αυτά τα τρία βίντεο δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Τα «φαινόμενα» είναι πολλαπλάσια και στη συντριπτική τους πλειονότητα ανεξήγητα. Στο μεταξύ, είχαν κάνει την τύχη τους μεταξύ των συνωμοσιολόγων διάφοροι μύθοι, όπως αυτός των σορών εξωγήινων που υποτίθεται πως μελετούνταν επί χρόνια στη στρατιωτική βάση της Νεβάδα, γνωστή ως Περιοχή 51. Τη δική του πορεία στον χώρο της συνωμοσιολογίας είχε και το περίφημο «ατύχημα του Ρόσγουελ», στο Νέο Μεξικό, όπου στις 2 Ιουνίου 1947 υποτίθεται πως έπεσε από τον ουρανό ένα άγνωστο αντικείμενο. Οπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, το αντικείμενο δεν ήταν παρά ένα μπαλόνι που είχε σταλεί στα ουράνια στο πλαίσιο μυστικού προγράμματος του αμερικανικού στρατού. Ο μύθος πάντως άντεξε τόσο ώστε η 2 Ιουνίου να οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα των UFO.

Ο Μπαράκ Ομπάμα αποκάλυψε τον περασμένο Μάιο στην εκπομπή «The Late Late Show» πως ένα από τα πρώτα πράγματα που ζήτησε να πληροφορηθεί όταν εξελέγη πρόεδρος ήταν εάν υπήρχε κάποιος στην κυβέρνηση που μελετούσε το θέμα των UFO

Οι… αφιλόξενοι Ευρωπαίοι και οι ειρηνικοί Ντάργκος

Ανάμεσα στους μύθους η αλήθεια είναι πως οι αναφορές στην Αμερική είναι χιλιάδες. Σύμφωνα με την εφημερίδα «USA Today», οι περισσότερες αναφορές (15.000 και πλέον) έχουν γίνει στην Καλιφόρνια, ενώ ακολουθούν η Φλόριδα και το Τέξας. Το δικό του ρεκόρ έχει και το Βερμόντ με 80 αναφορές ανά 100.000 κατοίκους. Και η Ευρώπη; Είναι η Γηραιά Ηπειρος αφιλόξενη για τους εξωγήινους ή οι Ευρωπαίοι δεν διακατέχονται από την ίδια επιθυμία για στενές επαφές τρίτου τύπου όπως οι Αμερικανοί; «Εσείς οι Ευρωπαίοι έχετε την αρχαία μυθολογία, εμείς οι Αμερικανοί έπρεπε να φτιάξουμε τη δική μας από το μηδέν» είναι η ερμηνεία που έδωσε στην ιταλική «La Repubblica» ο Σαμ Σίμενι από τη NASA για να εξηγήσει πως ένα σεβαστό μέρος αυτών των αναφορών ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας. Αυτό δεν σημαίνει πάντως ότι οι Ευρωπαίοι δεν εξακολουθούν να τροφοδοτούν τους μύθους τους με νέο υλικό. Η ιταλική εφημερίδα υπενθυμίζει την περίπτωση ενός άλλου Γενοβέζου μετά τον Κολόμβο, του Πιερ Φορτουνάτο Τζανφρέτα, ο οποίος υποστηρίζει πως από το 1978 έως το 1981 απήχθη 11 ολόκληρες φορές από εξωγήινους. Ακόμα και ως φανταστική, η περιγραφή είναι εντυπωσιακή: οι δικοί του εξωγήινοι λέγονται Ντάργκος, έχουν τρία μέτρα ύψος, πράσινο ζαρωμένο δέρμα και τριγωνικά κίτρινα μάτια, ενώ προέρχονται από έναν γαλαξία που πεθαίνει και επισκέπτονται τη Γη ως πιθανό τόπο μετοίκησης στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση, είναι απολύτως ειρηνικοί.
Ασφαλώς ακούγονται πιο πειστικοί οι Ντέιβιντ Τόμσον και Αντριου Ντέιβι, δύο εξερευνητές της Βόρειας Αμερικής, οι οποίοι το 1792 είδαν ένα φωτεινό αντικείμενο να πέφτει στο παγωμένο ποτάμι της καναδικής επαρχίας Μανιτόμπα. Το αντικείμενο, έγραψαν στο ημερολόγιο που κρατούσαν, διαλύθηκε σε αναρίθμητα φωτεινά κομμάτια, ενώ το επόμενο πρωί, που επέστρεψαν οι δύο εξερευνητές στο σημείο, είχαν εξαφανιστεί τα πάντα. Σχεδόν 180 χρόνια αργότερα, σε ένα σχολείο στην περιφέρεια της Μελβούρνης 200 μαθητές και οι καθηγητές τους θα ορκίζονταν πως είδαν έναν ιπτάμενο δίσκο να προσγειώνεται στην αυλή τους και στη συνέχεια να απομακρύνεται με «τρομακτική ταχύτητα». Κι έπειτα μπορεί να επιστρέψει κανείς στον Καναδά και στο Σαγκ Χάρμπουρ της Νέας Σκωτίας για να δει την πινακίδα που βεβαιώνει πως το 1967 είχε πέσει στην περιοχή ένα τέτοιο αντικείμενο – «μια φωτεινή σφαίρα πορτοκαλί χρώματος» σύμφωνα με τους αστυνομικούς που έσπευσαν στο σημείο ανταποκρινόμενοι στην κλήση των κατοίκων. Η σφαίρα, λένε, βυθίστηκε στο νερό, αλλά, παρά τις έρευνες της ακτοφυλακής, ίχνη δεν βρέθηκαν ποτέ.

Η έρευνα του Τσόρτσιλ και η συμφωνία με τον Αϊζενχάουερ

Μαρτυρίες για ιπτάμενα αντικείμενα βρίσκει ακόμα κανείς από την Ουαλία έως το Ιράν, όπου το 1985 οι πιλότοι δύο μαχητικών F4 ανέφεραν πως είδαν ένα ιπτάμενο αντικείμενο σε σχήμα αστεριού. Οταν πλησίασαν, τα όργανα των ιρανικών μαχητικών «τρελάθηκαν», ενώ η προσπάθεια των πιλότων να χτυπήσουν τον «σατανά» με τους πυραύλους τους έπεσε στο κενό. Ή μήπως οι Ιρανοί είδαν στη φαντασία τους το άστρο του Ισραήλ; Αρκετές δεκαετίες νωρίτερα, πάντως, ένας πολιτικός που διακρινόταν εξίσου για τη φαντασία του όσο και για τον πραγματισμό του, ο Γουίνστον Τσόρτσιλ, θα διέταζε ως αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με την παρουσία φωτεινών ιπτάμενων αντικειμένων πάνω από βρετανικές πόλεις. Ηταν δύο χρόνια πριν από το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και η υπόθεσή του ήταν πως επρόκειτο για Ζέπελιν που έστελναν οι Γερμανοί στη χώρα του για να την κατασκοπεύουν. Η ιστορία δεν τελείωσε ασφαλώς εκεί. Το 1952 ο Τσόρτσιλ και πάλι θα ζητούσε τη σύνταξη αναφοράς από το τότε υπουργείο Αεροπορίας: «Πόσο σημαντική είναι αυτή η ιστορία των ιπτάμενων δίσκων; Τι μπορεί να σημαίνει; Ποια είναι η αλήθεια;» έγραφε στον αρμόδιο υπουργό.
Φοβούμενος πως οι Αγγλοι θα καταλαμβάνονταν από τον ίδιο πανικό που είχαν καταληφθεί οι Αμερικανοί με τη φάρσα του Ορσον Γουέλς, ο Τσόρτσιλ είχε ζητήσει να καταστραφούν πολλές από τις αναφορές που είχαν συντάξει οι υπηρεσίες πληροφοριών σχετικά με την παρουσία ιπτάμενων αντικειμένων αγνώστου ταυτότητος. Μία από αυτές αφορούσε την υποτιθέμενη «συνάντηση» μιας μοίρας βομβαρδιστικών της RAF με ιπτάμενο δίσκο στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ο Τσόρτσιλ συμφώνησε με τον Αϊζενχάουερ, μετέπειτα πρόεδρο των ΗΠΑ, να παραμείνει το επεισόδιο μυστικό για τουλάχιστον 50 χρόνια. Παραμένει όμως και το ερώτημα που είχε θέσει ο ίδιος ο Τσόρτσιλ: Ποια είναι η αλήθεια; Και τι σημαίνει να συναντηθεί ο ανθρώπινος πολιτισμός με έναν πολιτισμό από τον οποίο θα τον χωρίζουν 50 ή 1.000 χρόνια τεχνολογικής ανάπτυξης; Μια κάποια απάντηση μπορεί να βρει κανείς σε έναν από τους τρεις νόμους που διατύπωσε ο Αρθουρ Κλαρκ, εκ των πατέρων της επιστημονικής φαντασίας και συγγραφέας του «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος»: «Καμία επαρκώς προηγμένη τεχνολογία δεν ξεχωρίζει από τη μαγεία»…