Παγκόσμια ναυτιλία: Πορεία μέσα στην πανδημία

Η διαχείριση των επιπτώσεων της πανδημίας και νέοι αυστηροί περιβαλλοντικοί στόχοι μηδενικών εκπομπών άνθρακα έως το 2050 περιλαμβάνονται στις κορυφαίες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλιακή βιομηχανία διεθνώς.

Η πορεία της πανδημίας COVID-19 δεν προκαλεί μόνο λειτουργικά προβλήματα στα πλοία και στις ναυτιλιακές εταιρείες αλλά κυρίως καθορίζει τη μεσοπρόθεσμη ρότα των ναυλαγορών, καθώς επηρεάζει την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και συνεπώς την προσφορά και ζήτηση προϊόντων και πλοίων.

Το πρόβλημα των πληρωμάτων

Σε λειτουργικό επίπεδο κυρίαρχο πρόβλημα αναδείχθηκε αυτό της αλλαγής των πληρωμάτων. Και ενώ αρχικά περισσότεροι από 400.000 ναυτικοί είχαν εγκλωβιστεί πάνω στα πλοία, στη συνέχεια φαίνεται το πρόβλημα κάπως να αμβλύνθηκε. Ωστόσο σε αρκετά από τα σημαντικότερα λιμάνια του κόσμου, από τον Απρίλιο του 2021, έχουν αυξηθεί οι απαγορεύσεις για αλλαγές μελών του πληρώματος που έχουν ταξιδέψει από την Ινδία (το δεύτερο κύμα μολύνσεων κορωνοϊού βρίσκεται σε έξαρση), ενώ υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες ότι ο χρόνος διευθέτησης της αλλαγής των πληρωμάτων θα μπορούσε να επιστρέψει στα επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί στα μέσα του 2020. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, από την εμφάνιση της πανδημίας οι ναυλαγορές κατέγραψαν έντονη μεταβλητότητα σε όλους τους κλάδους.

Η ναυλαγορά χύδην ξηρoύ φορτίου

Εως τώρα τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων φαίνονται κερδισμένα στη «μάχη» με την πανδημία, σε αντίθεση με τα δεξαμενόπλοια που «ταλαιπωρούνται» ακόμη έντονα από την COVID-19.

Ειδικότερα η ναυλαγορά χύδην ξηρoύ φορτίου εξακολουθεί να εντυπωσιάζει με τη δυναμική της, η οποία έχει καταγραφεί από τις αρχές του έτους! Να σημειωθεί ότι στις 5 Μαΐου ο Baltic Dry Index (BDI), ο βασικός δείκτης της ναυλαγοράς, έκανε ρεκόρ δεκαετίας στις 3.266 μονάδες. Οπως αναφέρει ο ναυλομεσιτικός οίκος Allied Shipbroking, τα κέρδη που καταγράφουν οι ναύλοι των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν μια τυπική άνοδος και φαίνεται ότι θα είναι μεγαλύτερης διάρκειας. Αυτή την κατεύθυνση πιστοποιούν τόσο οι χρονοναυλώσεις μεγαλύτερης διάρκειας όσο και η ζωηρότητα στις αγοραπωλησίες πλοίων.

Δεξαμενόπλοια

Στα δεξαμενόπλοια, και ειδικότερα στα Very Large Crude Carrier (VLCC) που μεταφέρουν αργό πετρέλαιο, οι ναύλοι παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ορισμένες θαλάσσιες διαδρομές στη spot αγορά ο ναύλος είναι αρνητικός. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Intermodal, στη γραμμή MEG-USG στις 21 Μαΐου o ναύλος ήταν στα -12.016 δολάρια την ημέρα. Στις χρονοναυλώσεις η εικόνα είναι καλύτερη, καθώς ένα VLCC ναυλώνεται στα 27.000 δολάρια την ημέρα. Τα προβλήματα τα οποία δημιουργεί η πανδημία στην οικονομική ανάπτυξη κυρίως χωρών που εισάγουν πετρέλαιο, όπως η Ινδία, που είναι η τρίτη εισαγωγέας αργού στον κόσμο, επηρεάζουν τη ζήτηση, σε συνδυασμό βέβαια και με την υπερπροσφορά πλοίων.

Μεσοπρόθεσμα πάντως οι αναλυτές αλλά και οι εταιρείες δεξαμενοπλοίων βλέπουν άνοδο της αγοράς όσο η οικονομική ανάπτυξη θα δυναμώνει, καθώς θα προχωρεί το παγκόσμιο πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της πανδημίας. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι δεδομένης της πίεσης που έχουν δεχθεί οι ναύλοι των δεξαμενοπλοίων οι αξίες των πλοίων δεν έχουν πέσει ανάλογα, καθώς η «όρεξη» των πλοιοκτητών για αγορά tonnage second hand ή για ναυπηγήσεις έχει διατηρηθεί.
Containerships: Μεγάλες κερδισμένες τους τελευταίους μήνες είναι οι ναυτιλιακές εταιρείες τακτικών γραμμών και οι πλοιοκτήτες των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, καθώς οι ναύλοι στον κλάδο μετά το αρχικό σοκ των πρώτων μηνών της πανδημίας, άρχισαν να κινούνται έντονα ανοδικά και σε νέα ιστορικά ρεκόρ.

Ο σύνθετος δείκτης World Container index (WCI) που έχει καταρτίσει ο οίκος αναλύσεων Drewry από τις αρχές του έτους μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου έφτασε στα 5.361 δολ. για ένα container 40 ποδιών (ft), γεγονός που σημαίνει ότι είναι 3.423 δολ. υψηλότερος από τον μέσο όρο των 1.937 δολ. των τελευταίων πέντε ετών.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι στις 10 Ιουνίου ήταν στα 6.726 δολ. για container 40 ft ή 298,8% υψηλότερα από ό,τι έναν χρόνο πριν. Οι ναύλοι στη γραμμή Σανγκάη – Ρότερνταμ βρέθηκαν το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου στα 10.174 δολ. και ήταν 524% υψηλότεροι από ό,τι έναν χρόνο πριν, ενώ οι ναύλοι για ένα container στη γραμμή Σανγκάη – Γένοβα αυξήθηκαν σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν κατά 449% και βρέθηκαν στα 9.662 δολ. Η σταθερά υψηλή ζήτηση πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αναμένεται να διατηρηθεί το επόμενο διάστημα, λόγω της συμφόρησης στα λιμάνια και της έλλειψης εξοπλισμού (κουτιών).

Οι διαδρομές και οι ναύλοι

Οι ναύλοι στη spot αγορά στη διαδρομή Κίνα – Βόρεια Ευρώπη σημείωσαν άνοδο 2,6%, σε ύψος ρεκόρ 5.579 δολάρια ανά TEU. Ομοίως, οι τιμές στη διαδρομή Κίνα – Μεσόγειος Θάλασσα έφτασαν σε νέο υψηλό των 5.526 δολαρίων ανά TEU, 3,9% υψηλότερα σε σύγκριση με μία εβδομάδα πριν. Στη γραμμή Κίνα – Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ κατεγράφη ναύλος στα 4.843 ανά FEU, ενώ στη γραμμή Κίνα – Δυτική Ακτή των ΗΠΑ ο ναύλος ήταν στα 7.521 ανά «κουτί» 40 ποδιών, σημειώνοντας άνοδο 1,9% και 0,1% αντιστοίχως σε σύγκριση με μία εβδομάδα πριν.

Η σταθερά υψηλή ζήτηση αναμένεται να διατηρηθεί το επόμενο διάστημα, λόγω της συμφόρησης στα λιμάνια και της έλλειψης εξοπλισμού (κουτιών).