Ο χρησμός Λαγκάρντ αποκαλύπτει «εμφύλιο» στην ΕΚΤ για επιτόκια – ομόλογα

«Δεν αναμένω ούτε έχω την αυταπάτη πως κάθε φορά θα υπάρχει ομοφωνία στις αποφάσεις που λαμβάνουμε», δήλωσε η Κριστίν Λαγκάρντ στους Financial Times, ενόψει της συνεδρίασης της διοίκησης της ΕΚΤ, την Πέμπτη 22 Ιουλίου. Μια συνεδρίαση η οποία θα πραγματοποιηθεί στο φόντο της αναθεωρημένης στρατηγικής για τον στόχο του πληθωρισμού και θα έχει στο επίκεντρό της τόσο τα επιτόκια όσο και το μέλλον του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.

Η Λαγκάρντ δεν είναι βεβαίως άπειρη ή πρωτάρα και επιλέγει προσεκτικά τις φράσεις που θα χρησιμοποιήσει κάθε φορά. Έτσι, δεν είναι δύσκολο να συμπεράνουμε πως, έχοντας άμεση γνώση της στάσης των συναδέλφων της στο ΔΣ και των κρατών-μελών της ευρωζώνης, αναμένει μια συνεδρίαση σε σχετικά υψηλούς τόνους, η οποία δεν θα καταλήξει σε ομοφωνία.

Αποφάσεις που να οδηγούν σε μεγάλες αλλαγές άμεσα δεν αναμενόταν να ληφθούν, ούτως ή άλλως. Ωστόσο, οι πάντες θα περιμένουν τις επίσημες εκτιμήσεις της ΕΚΤ και τις δηλώσεις της Λαγκάρντ, όπως και τις διαρροές για το πώς διαμορφώθηκαν οι συσχετισμοί κατά τη συνεδρίαση.

«Γεράκια» και «περιστέρια»

Δεν είναι κρυφό, άλλωστε, πως ενώ η ίδια και η πλειοψηφία των κεντρικών τραπεζιτών συμφωνούν πως δεν είναι ώρα για να συζητηθεί ο τερματισμός του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων, ειδικά με βάση τις νέες επιπλοκές που προκαλεί στην υγεία και την οικονομία η μετάλλαξη τύπου «Δέλτα», υπάρχουν και οι «άλλοι». Εκείνοι, δηλαδή, που πιστεύουν πως οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν τώρα, έστω και εάν τεθούν σε εφαρμογή αργότερα.

Φυσικά, σε αυτό το επίπεδο και στο κτίριο της κεντρικής τράπεζας στη Φρανκφούρτη δεν πρόκειται να ακουστούν ύβρεις ούτε θα υπάρξουν κάποιοι συμμετέχοντες οι οποίοι θα πιαστούν στα χέρια, όπως κατά καιρούς συμβαίνει σε ορισμένα κοινοβούλια. Αυτός δεν σημαίνει, όμως, ότι το διακύβευμα δεν είναι τεράστιο και οι διαφωνίες εξαιρετικά μεγάλες – ενδεχομένως και αγεφύρωτες.

Εξάλλου, παρά την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ, το ζήτημα είναι βαθιά πολιτικό και αντανακλά άμεσα και τις διεργασίες που συντελούνται στην ΕΕ και τα κράτη-μέλη γύρω από αυτό το θέμα. Εκεί όπου η «τάση Σόιμπλε» εξακολουθεί να έχει φανατικούς και ισχυρούς υποστηρικτές, κυρίως στον ευρωπαϊκό Βορρά.

Η ίδια η Λαγκάρντ φροντίζει με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία να δείξει ότι δεν ανήκει στην πτέρυγα των «γερακιών» και συνεχίζει την πολιτική του προκατόχου της, Μάριο Ντράγκι. Το επαναβεβαίωσε υποστηρίζοντας και την αλλαγή του στόχου για τον πληθωρισμό – στο 2% από το «κοντά αλλά κάτω από το 2%» – όπως και με την πρόσφατη συνέντευξη την οποία παραχώρησε στην τηλεόραση του Bloomberg.

Ο κρίσιμος Μάρτιος του ’22

«Η αίσθησή μου είναι ότι θα συνεχίσουμε με βάση τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης στην οικονομία μας», είπε ανάμεσα στα άλλα. Άφησε, μάλιστα, να εννοηθεί ότι το έκτακτο πρόγραμμα εκτύπωσης χρήματος και αγοράς ομολόγων (ΡΕΡΡ), ύψους 1,85 τρισ. ευρώ, ενδέχεται να συνεχιστεί και μετά τον Μάρτιο του 2022 – «περνώντας μεταβατικά σε μία νέα μορφή».

Φυσικά, πρόκειται για μια άποψη με την οποία δεν συμφωνούν όλοι. Για του λόγου το αληθές, ο πρόεδρος της γερμανικής Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, εδώ και καιρό έχει ταχθεί υπέρ της «μείωσης βήμα-βήμα» των αγορών ομολόγων, προειδοποιώντας παράλληλα για τους «ανοδικούς κινδύνους» του πληθωρισμού στην ευρωζώνη.

Στο πλευρό του, όπως είναι γνωστό, τάσσονται και οι ομόλογοί του από άλλες χώρες, όπως είναι η Ολλανδία και η Αυστρία. Μαζί δε και με άλλους συμμάχους τους, σταθερούς ή ευκαιριακούς, διαμορφώνουν ένα ισχυρό – αν και μειοψηφικό ακόμη – μπλοκ.

Πριν δέκα χρόνια…

Υπενθυμίζεται πως η τελευταία φορά την οποία η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκιά της ήταν πριν από δέκα χρόνια, το 2011 – με την κίνηση αυτή να έχει εκτιμηθεί από αρκετούς ως λάθος, όπως σημειώνουν οι FT. Η πλειοψηφία δε των εκτιμήσεων βλέπει τις επόμενες αυξήσεις (από το μείον 0,5% που βρίσκεται σήμερα το βασικό επιτόκιο δανεισμού στην ευρωζώνη) να μην έρχονται πριν το 2024, δηλαδή τουλάχιστον ένα χρόνο αργότερα σε σύγκριση με την αμερικανική Fed.

Κι αυτό, βεβαίως, υπό όρους και προϋποθέσεις. Θα αντέξουν μέχρι τότε οι Γερμανοί να ζουν με τα φαντάσματα του πληθωρισμού;