Η «κρυφή ανεργία», το ποσοστό των ανέργων και η επανεκκίνηση της οικονομίας

Η έξαρση της «κρυφής ανεργίας», που περικλείεται στον στατιστικό όρο «μη οικονομικά ενεργός πληθυσμός», όπως και η «επανεκκίνηση ή όχι»  του συνόλου της οικονομίας κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, θα κρίνουν –εν πολλοίς– την εξέλιξη στην αγορά εργασίας εντός του 2021 και το τελικό ύψος του ποσοστού της ανεργίας.

Τα πρώτα στοιχεία που καταγράφει τόσο η ΕΛΣΤΑΤ, όσο και η πρόσφατη μελέτη της ICAP Α.Ε. για την ανεργία και την απασχόληση, δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.

Το πρώτο τρίμηνο του έτους εκτινάχθηκε κατά 6,7% το ποσοστό των ατόμων που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό (μη οικονομικά ενεργοί), κυρίως από ροές ανέργων που δεν εύρισκαν εργασία.

Ο μη οικονομικά ενεργός πληθυσμός αυξήθηκε κατά 219.400 άτομα φθάνοντας τα 3,5 εκατ. περίπου σε σχέση με το Μάρτιο του 2020 (αύξηση  6,7%). Σημειωτέων πως ο λεγόμενος «μη οικονομικά ενεργός πληθυσμός», θεωρείται προθάλαμος της ανεργίας, δηλαδή αποτελεί «συγκοινωνούν δοχείο με αυτό της ανεργίας».

Και στην έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ εμφανίζεται αυξημένο ο ποσοστό του μη οικονομικά ενεργού πληθυσμού, με τους μελετητές του Ινστιτούτου να αποδίδουν την άνοδο στην «έκρηξη των αναστολών εργασίας» – την περίοδο της υγειονομικής κρίσης –  καθώς όσοι βρίσκονταν σε αυτή την εργασιακή κατάσταση να δηλώνουν «μη απασχολούμενοι που δεν αναζητούν εργασία». Υποστηρίζουν μάλιστα ότι οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας θα εξαρτηθούν από την επανεκκίνηση της λειτουργίας των επιχειρήσεων, χωρίς να κρύβουν την ανησυχία για ενδεχόμενη έκρηξη της ανεργίας.

Τα στοιχεία

Στην έρευνα της ICAP, τα στοιχεία της απασχόλησης δείχνουν μείωση το 2020, μετά από µία εξαετία συνεχούς αύξησης. Η πτωτική τάση συνεχίστηκε και τους πρώτους τρεις πρώτους μήνες του 2021. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα το 2020, ενώ τους πρώτους μήνες του 2021 δείχνει μια τάση ανόδου.

Από την ανάλυση της τελευταία έρευνας της ΕΛ.ΣΤΑΤ., προκύπτει ότι:

1.     Το ποσοστό ανεργίας τον Μάρτιο του 2021 ανήλθε σε 16,3% έναντι 16,1% τον Μάρτιο του 2020. Οι απασχολούμενοι διαμορφώθηκαν σε 3.700.000 άτοµα σημειώνοντας μείωση κατά 217.400 άτομα σε σχέση µε τον Μάρτιο του 2020 (-5,6%).

2.     Οι άνεργοι ανήλθαν σε 714,800 άτοµα σημειώνοντας  μείωση κατά 32.000 άτοµα σε σχέση µε τον Μάρτιο του 2020 (-4,3%).

3.     Τα άτοµα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, δηλαδή τα άτοµα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 3.500.000 περίπου, σημειώνοντας αύξηση κατά 219,4 χιλ. άτοµα σε σχέση µε τον Μάρτιο του 2020 (+ 6,7%).

Στα στοιχεία της ICAP δεν περιλαμβάνεται ο μήνας Απρίλιος ο οποίος ανακοινώθηκε αργότερα από την ΕΛΣΤΑΤ. Ωστόσο τα στοιχεία εμφανίζονται επιδεινωμένα.

Συγκεκριμένα δείχνουν αύξηση της ανεργίας στο 17% (από 15,9% τον ίδιο μήνα του 2020), αύξηση των ανέργων κατά 31.202 άτομα (σύνολο 762.553 άτομα) και αύξηση του μη ενεργού πληθυσμού κατά 92.205 άτομα (συνολικά 3.391.650 άτομα).

Συνεπώς όλα κατατείνουν στο γεγονός ότι κατά τους πρώτους μήνες του 2021, συνεχίζεται η μείωση της απασχόλησης, ενώ αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό.

Η έκθεση της ICAP σημειώνει το γεγονός της συνεχούς αύξησης του οικονομικά μη ενεργού πληθυσμού, υπογραμμίζοντας ότι «θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη», ενώ επισημαίνει ότι «μέρος αυτής της αύξησης προέρχεται από τη ροή ανέργων προς τους οικονομικά µη ενεργούς».

Τέλος, επισημαίνει ότι το επίπεδο στο οποίο θα διαμορφωθεί η ανεργία στο τέλος του 2021, θα εξαρτηθεί – τους προσεχείς μήνες – από την ομαλοποίηση της αγοράς και την άρση των περιοριστικών μέτρων. Θα υπάρξει θετική εξέλιξη στην αγορά εργασίας, εφόσον «επανεκκινήσει» η οικονομία και επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς μεταβολής, βελτιωθεί το οικονομικό κλίμα και ξεκινήσει η  χρηματοδότησή της  από τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.