Αμαζόνιος: 10.000 είδη απειλούνται με εξαφάνιση, προειδοποιεί μεγάλη μελέτη

Περισσότερο από το ένα τρίτο του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του κόσμου έχει ήδη αποψιλωθεί ή υποβαθμιστή και τουλάχιστον 10.000 ενδημικά είδη ζώων και φυτών απειλούνται άμεσα με εξαφάνιση, προειδοποιεί έκθεση 200 επιστημόνων από όλο τον κόσμο.

Η μελέτη της ερευνητικής κοινοπραξίας Επιστημονική Επιτροπή για τον Αμαζόνιο (SPA) εκτείνεται σε 33 κεφάλαια και αποτελεί την πλέον λεπτομερή αποτίμηση της κατάστασης του Αμαζονίου.

Η μείωση της αποδάσωσης και της υποβάθμισης σε μηδενικά επίπεδα εντός μιας δεκαετίας «έχει κρίσιμη σημασία» γράφουν οι ερευνητές σε σχέδιο της μελέτης που είδε το Reuters. Οι ερευνητές ξεκαθαρίζουν ότι η προστασία του δάσους είναι πιο εύκολη υπόθεση από ό,τι οι αναδασώσεις, εκτιμούν όμως ότι μεγάλες εκτάσεις αποψιλωμένων εκτάσεων πρέπει να αποκατασταθούν.

Το υγρό τροπικό δάσος είναι μια από τις σημαντικότερες αποθήκες άνθρακα και μετριάζει τις επιπτώσεις της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.

Η έκθεση υπολογίζει ότι η βλάστηση και τα εδάφη του Αμαζονίου περιέχουν περίπου 200 δισεκατομμύρια τόνους άνθρακα, ποσότητα που υπερβαίνει κατά πέντε και πλέον φορές τις ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Όταν το δάσος καίγεται ή υλοτομείται, ο άνθρακας επιστέφει στην ατμόσφαιρα και επιταχύνει την άνοδο της θερμοκρασίας.

Αχανείς εκτάσεις καίγονται εσκεμμένα για να δημιουργηθούν βοσκοτόπια και καλλιεργήσιμες εκτάσεις (Reuters)

Επιπλέον, η καταστροφή του Αμαζονίου μειώνει τη βιοποικιλότητα και έχει ήδη σπρώξει στο χείλος της εξαφάνισης τουλάχιστον 8.000 είδη φυτών και 2.300 είδη ζώων που δεν ζουν πουθενά αλλού στον κόσμο.

«Το περιθώριο αλλαγής αυτής της πορείας είναι στενό» προειδοποίησε η Μερσέντες Μπουσταμάντε, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Μπραζίλια και μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Η τύχη του Αμαζονίου παίζει κεντρικό ρόλο για την επίλυση των παγκόσμιων κρίσεων» που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, είπε.

Για την επιτάχυνση της καταστροφής ενοχοποιείται ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο, ο οποίος έχει ανοίξει προστατευόμενες περιοχές του Αμαζονίου σε μεταλλευτικές εταιρείες, αγρότες και κτηνοτρόφους, και κατηγορείται για αποδυνάμωση των υπηρεσιών περιβαλλοντικής προστασίας.

Από το 2019 που εξελέγη πρόεδρος ο Μπολσονάρου, η αποδάσωση έχει αυξηθεί σε ιστορικό 12 ετών και προκάλεσε διεθνείς επικρίσεις από επιστήμονες και οργανώσεις.

Την περασμένη εβδομάδα η γειτονική Κολομβία ανέφερε ότι η αποδάσωση αυξήθηκε κατά 8% το 2020 στα 1,8 εκατομμύρια στρέμματα, με το 64% των απωλειών να καταγράφονται στην έκταση του Αμαζονίου που ανήκει στη χώρα.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο Αμαζόνιος έχει ήδη χάσει το 18% της αρχικής του έκτασης, κυρίως λόγω της γεωργίας και της παράνομης υλοτομίας, ενώ το 17% έχει υποβαθμιστεί.

Ανεξάρτητη μελέτη που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στο Nature προειδοποιούσε ότι ορισμένες περιοχές του Αμαζονίου εκπέμπουν πλέον περισσότερο άνθρακα από ό,τι απορροφούν, σύμφωνα με εναέριες μετρήσεις του διοξειδίου και του μονοξειδίου του άνθρακα.

Όπως τόνισε η επιφαλής της μελέτης Λουτσιάνα Γκάτι της βραζιλιάνικης διαστημικής υπηρεσίας Inpe, η αύξηση των εκπομπών άνθρακα δεν είναι μόνο αποτέλεσμα των δασικών πυρκαγιών αλλά και του μαζικού θανάτου δέντρων καθώς η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες γίνονται όλο και συχνότερα φαινόμενα.