ΕΕ: Απλουστεύονται κανόνες κρατικών ενισχύσεων – Ποιες αφορούν

Τα κράτη μέλη θα μπορούν στο εξής να εφαρμόζουν ορισμένα μέτρα ενίσχυσης χωρίς εκ των προτέρων έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτό προβλέπεται στην επέκταση του πεδίου εφαρμογής του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ) την οποία ενέκρινε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι αναθεωρημένοι κανόνες, όπως ανακοίνωσε η Επιτροπή, αφορούν:

i) ενισχύσεις που χορηγούνται από τις εθνικές αρχές για έργα που χρηματοδοτούνται μέσω ορισμένων ενωσιακών προγραμμάτων υπό κεντρική διαχείριση τα οποία περιλαμβάνονται στο νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

ii) ορισμένα μέτρα κρατικών ενισχύσεων που αποσκοπούν στη στήριξη της διττής -πράσινης και ψηφιακής- μετάβασης, ενώ παράλληλα είναι συναφή με την ανάκαμψη από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού.

Η απαλλαγή των εν λόγω ενισχύσεων από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης αποτελεί σημαντική απλούστευση, επισημαίνεται, η οποία διευκολύνει την ταχεία εφαρμογή των εν λόγω μέτρων από τα κράτη μέλη, στις περιπτώσεις που πληρούνται οι προϋποθέσεις για τον περιορισμό της στρέβλωσης του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.

Με στόχο τη βελτίωση της αλληλεπίδρασης μεταξύ των κανόνων χρηματοδότησης της ΕΕ και των κανόνων της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, η Επιτροπή εξορθολογίζει τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων που εφαρμόζονται στην εθνική χρηματοδότηση έργων ή χρηματοπιστωτικών προϊόντων, τα οποία υπάγονται σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ που εγκρίθηκαν πρόσφατα.

Με τις σημερινές τροποποιήσεις του ΓΚΑΚ, οι κανόνες χρηματοδότησης της ΕΕ και οι κανόνες της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων οι οποίοι διέπουν αυτά τα είδη χρηματοδότησης ευθυγραμμίζονται ώστε να αποφευχθούν περιττές περιπλοκές και, παράλληλα, να διατηρηθεί ο ανταγωνισμός στην ενιαία αγορά της ΕΕ.

Τα κονδύλια

Τα σχετικά εθνικά κονδύλια είναι εκείνα που αφορούν:

• Χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες που στηρίζονται από το Ταμείο InvestEU
• Έργα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας (RD & I) που έχουν λάβει «σφραγίδα αριστείας» στο πλαίσιο των προγραμμάτων «Ορίζων 2020» ή «Ορίζων Ευρώπη», καθώς και συγχρηματοδοτούμενα έργα έρευνας και ανάπτυξης ή ομαδικές επιχειρησιακές δράσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων «Ορίζων 2020» ή «Ορίζων Ευρώπη»
• Σχέδια ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (ΕΕΣ), γνωστά και ως Interreg.

Με τη σημερινή τροποποίηση του ΓΚΑΚ, τα μέτρα αυτά μπορούν πλέον να εφαρμόζονται άμεσα από τα κράτη μέλη χωρίς να χρειάζεται να κοινοποιηθούν στην Επιτροπή, η οποία πρέπει απλώς να ενημερώνεται εκ των υστέρων.

Η απαλλαγή των ενισχύσεων στους τομείς αυτούς από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης καθίσταται δυνατή χάρη στις διασφαλίσεις που είναι ενσωματωμένες στα προγράμματα της ΕΕ υπό κεντρική διαχείριση της Επιτροπής.

Ειδικότερα, η στήριξη που χορηγείται στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων αποσκοπεί στην επίτευξη στόχου κοινού συμφέροντος, θεραπεύει μια ανεπάρκεια της αγοράς ή εξυπηρετεί στόχους κοινωνικοοικονομικής συνοχής και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο ποσό.

Επιπλέον, με την τροποποίηση του ΓΚΑΚ, η Επιτροπή δημιουργεί ακόμη περισσότερες δυνατότητες ώστε να μπορούν τα κράτη μέλη να παρέχουν τις ενισχύσεις που απαιτούνται για τη διττή μετάβαση κατά τρόπο που θα τους επιτρέψει, επίσης, να στηρίζουν άμεσα τις εταιρείες που χρειάζονται χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού.

Οι σχετικές ενισχύσεις που αποσκοπούν στην επίτευξη αυτών των στόχων και εξαιρούνται πλέον από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης στην Επιτροπή θα συμβάλουν και στη συνέχιση της προετοιμασίας για την περίοδο μετά την κρίση. Οι νέες κατηγορίες ενισχύσεων που θα απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης εμπίπτουν σε τομείς πολιτικής οι οποίοι αποτελούν κορυφαίες προτεραιότητες για τη διττή μετάβαση. Με την ενίσχυση που παρέχεται σε αυτούς τους τομείς θα υποστηριχθεί επίσης η ανάκαμψη από τις οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού και θα διασφαλιστεί ότι η ανάκαμψη αυτή θα συμβάλει στη μετάβαση σε μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία.

Οι ενισχύσεις

Οι σχετικές κατηγορίες ενισχύσεων είναι:

• Ενισχύσεις για έργα ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια.
• Ενισχύσεις για υποδομές επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού οδικών οχημάτων χαμηλών εκπομπών.
• Ενισχύσεις για σταθερά ευρυζωνικά δίκτυα, δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 4G και 5G, ορισμένα διευρωπαϊκά έργα υποδομών ψηφιακής συνδεσιμότητας και κάποια κουπόνια.

Η εκτελεστική αντιπρόεδρος, κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Σήμερα η Επιτροπή εξορθολογίζει τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις που εφαρμόζονται στην εθνική χρηματοδότηση που χορηγείται στο πλαίσιο ορισμένων προγραμμάτων της ΕΕ. Με τον εξορθολογισμό αυτό θα βελτιωθεί περαιτέρω η αλληλεπίδραση μεταξύ των κανόνων χρηματοδότησης της ΕΕ και των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις σύμφωνα με το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Παρέχουμε επίσης περισσότερες δυνατότητες στα κράτη μέλη να χορηγούν κρατικές ενισχύσεις με σκοπό τη στήριξη της διττής μετάβασης προς μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία χωρίς να απαιτείται η διαδικασία προηγούμενης κοινοποίησης και χωρίς, επίσης, να προκαλούνται αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά. Με τους νέους κανόνες τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να χορηγούν γρήγορα τη χρηματοδότηση που είναι τόσο απαραίτητη για τη στήριξη της βιώσιμης και ανθεκτικής ανάκαμψης από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού.»