![](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/logos/econ-logo.png)
Κλιματική αλλαγή: Κλειδί η προσαρμογή
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα με τις πλημμύρες και τις δασικές πυρκαγιές δεν πρόκειται να εξαφανιστούν, όμως η προσαρμογή μπορεί να μειώσει τον αντίκτυπό τους
![Κλιματική αλλαγή: Κλειδί η προσαρμογή](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/07/ImgSrc-2-16.jpg)
Το 1745, όταν ο ποταμός Λάιφι υπερχείλισε τρώγοντας τα θεμέλια του σπιτιού του, ο νεαρός Εντμουντ Μπερκ βίωσε μια παράξενη εμπειρία. Ο άνθρωπος που επρόκειτο να ανακαλύψει τον μοντέρνο συντηρητισμό άντλησε έμπνευση από αυτή την εμπειρία, γράφοντας για το μοναδικό συναίσθημα που μπορεί να προκαλέσει μια τρομερή καταστροφή –υπό την προϋπόθεση ότι κάποιος την παρακολουθεί από απόσταση.
Το πιο τρομερό πράγμα για τις θεαματικές σκηνές καταστροφής που έκαναν το γύρο του κόσμου τις τελευταίες εβδομάδες είναι ότι δεν υπάρχει ασφαλές σημείο από το οποίο μπορείς να τις παρατηρείς. Το έδαφος κάτω από τη γερμανική πόλη του Ερφσταντ σχίστηκε σαν χαρτομάντηλο από τα ορμητικά νερά. Το Λίτον στη Βρετανική Κολούμπια κάηκε μια ημέρα μετά την καταγραφή εξωφρενικά υψηλά θερμοκρασιών, ενώ στην κινεζική πόλη του Ζενγκζού, τα αυτοκίνητα πλέουν σε νεκρά ψάρια στους πλημμυρισμένους δρόμους της πόλης. Ολος ο κόσμος νιώθει ότι κινδυνεύει.
Οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου έχουν δημιουργήσει έναν πλανήτη θερμότερο κατά έναν βαθμό Κελσίου απ΄ ό,τι ήταν τις ημέρες του Μπερκ στην προ-βιομηχανική εποχή. Η ατμόσφαιρα παράγει ισχυρά καιρικά φαινόμενα που περιέργως έχουν προβλεφθεί αλλά ταυτόχρονα εκπλήσσουν. Και με τις εκπομπές καυσαερίων να συνεχίζονται, τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.
![](http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/07/πλημμυρες-βελγιο-γερμανια-1-600x338.jpg)
Δυστυχώς, το 2021 θα καταγραφεί σαν μια από τις πιο δροσερές χρονιές του 21ου αιώνα. Αν οι θερμοκρασίες αυξηθούν κατά τρεις βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα τις επόμενες δεκαετίες –όπως και θα γίνει ακόμη κι αν όλοι τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους- μεγάλες εκτάσεις στην τροπική ζώνη κινδυνεύουν να γίνουν υπερβολικά θερμά για να εργαστεί κανείς σε εξωτερικούς χώρους. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι και τα έμβια όντα που εξαρτώνται από αυτούς θα εξαφανιστούν και το δάσος του Αμαζόνιου θα γίνει φάντασμα του εαυτού του. Τα σοβαρά προβλήματα σοδειάς θα γίνουν μόνιμα. Οι παγετώνες στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία θα συρρικνωθούν σε σημείο που δεν θα υπάρχει επιστροφή, οδηγώντας σε αύξηση της στάθμης της θάλασσας που θα μετριέται όχι σε μιλιμέτρ –όπως σήμερα- αλλά σε μέτρα.
Πριν από έξι χρόνια, στο Παρίσι, οι χώρες του κόσμου δεσμεύτηκαν να αποφύγουν τα χειρότερα αυτού του εφιάλτη μειώνοντας τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου αρκετά γρήγορα ώστε να συγκρατήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από δύο βαθμούς Κελσίου. Η πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση παραμένει ανεπαρκής. Ακόμη κι αν οι προσπάθειες αυτές αυξηθούν θεαματικά αρκετά ώστε να πιάσουν το στόχο των δύο βαθμών Κελσίου, δεν πρόκειται να σταματήσει τα δάση να καίγονται, τα λιβάδια για ξεραίνονται, τα ποτάμια να υπερχειλίζουν τις όχθες και τα βουνά παγετώνων να εξαφανίζονται.
Η μείωση των εκπομπών καυσαερίων δεν είναι αρκετή. Ο κόσμος χρειάζεται επειγόντως να επενδύσει στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Τα καλά νέα είναι ότι η προσαρμογή είναι πολιτικά λογική. Ο κόσμος μπορεί ξεκάθαρα να δει την ανάγκη. Όταν μια χώρα επενδύει σε έργα αντιπλημμυρικά προσφέρει υπηρεσίες στους πολίτες της, όπως όταν μειώνει τις εκπομπές καυσαερίων. Τα χρήματαγ δεν έρχονται μόνο από τα δημόσια ταμεία. Εταιρείες και ιδιώτες αναγνωρίζουν την ανάγκη για προσαρμογή και αναλαμβάνουν δράση. Όταν δεν το κάνουν, οι ασφαλιστικές εταιρείες μπορούν να ανοίξουν τα μάτια τους στους κινδύνους που διατρέχουν.
Κάποια προσαρμογή μπορεί εύκολα να γίνει. Τα συστήματα προειδοποίησης για επερχόμενες πλημμύρες στη Γερμανία μπορούν σίγουρα να βελτιωθούν. Όμως, αλλά προβλήματα απαιτούν πολύ μεγαλύτερες δημόσιες επενδύσεις, όπως αυτές που έγιναν στη διαχείριση νερού στην Ολλανδία. Οι πλούσιες χώρες μπορούν να διαχειριστούν τέτοια πράγματα. Οι φτωχές χώρες και οι φτωχοί άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια, γιαυτό και η συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα προβλέπει ετήσιες μεταφορές χρημάτων ύψους 100 δις δολαρίων από τους πλούσιους στους φτωχούς.
Οι πλούσιες χώρες δεν έχουν ακόμη κάνει το καθήκον τους. Στις 20 Ιουλίου, ο Τζον Κέρι, ο ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου Μπάιντεν για την κλιματική αλλαγή, επανέλαβε τη δέσμευση της Αμερικής να τριπλασιάσει τη βοήθεια του 1,5 δις δολαρίων για την προσαρμογή των φτωχότερων χωρών μέχρι το 2024, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πλαισίου για την αύξηση των επενδύσεων στην προσαρμογή και την μετρίαση στις αναπτυσσόμενες χώρες. Περισσότερες τέτοιες προσπάθειες είναι ζωτικής σημασίας. Όμως υπάρχουν όρια. Η ζωή με λιγότερο νερό μπορεί να είναι πιθανή. Όμως η ζωή χωρίς νερό δεν υπάρχει. Ορισμένα επίπεδα θερμοκρασίας και υγρασίας καθιστούν αδύνατη την εξωτερική δραστηριότητα. Μετά έρχονται οι πλημμύρες που αναγκάζουν τον κόσμο να εγκαταλείψει τη γη που ζει. Όταν ο ύφαλος χαθεί, είναι οριστικό.
Εάν ο στόχος των Παρισίων για τη διατήρηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου επιτευχθεί, δεν πρόκειται να δοκιμαστεί η πλήρης έκταση αυτών των ορίων. Όμως ο ζήλος για μείωση εκπομπών αερίων μπορεί να μην επιταχυνθεί όσο απαιτείται. Και το κλιματικό σύστημα μπορεί να αποδειχθεί περισσότερο ευαίσθητο απ’ όσο έχει δείξει μέχρι σήμερα, όπως μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι πιθανό, παράγοντας περισσότερη θερμότητα ανά τόνο άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Γιαυτό είναι πιο συνετό να εξετασθεί η πιο θεαματική και τρομακτική μορφή προσαρμογής: η ηλιακή γαιομηχανική. Αυτή τείνει να καθιστά τα σύννεφα ή τα στρώματα υλικών στην ατμόσφαιρα να μοιάζουν με καθρέφτη, αντανακλώντας μακριά κάποιο ηλιακό φως. Δεν αποτελεί μια ευθεία, ισοδύναμη και αντίθετη απάντηση στην υπερθέρμανση του πλανήτη από τα αέρια του θερμοκηπίου, όμως θα βοηθήσει, για παράδειγμα, πιθανότατα αλλάζοντας τα πρότυπα βροχόπτωσης. Ερευνα των προηγούμενων 15 ετών έδειξε ότι η ηλιακή γαιομηχανική μπορεί να μειώσει σημαντικά κάποια από τα προβλήματα που δημιουργεί η υπερθέρμανση του πλανήτη. Αυτό που κανείς δεν γνωρίζει ακόμη είναι πώς τέτοια σχήματα μπορούν να αναπτυχθούν ώστε να αντανακλούν όχι μόνο τι συμφέροντα των εμπνευστών τους, αλλά και αυτά των χωρών που επηρεάζουν.
Διαφορετικές χώρες ίσως επιδιώξουν διαφορετικούς στόχους. Κάποιοι τρόποι για τη χρήση της ηλιακής γαιομηχανικής μπορεί να βοηθήσουν κάποιες περιοχές, όμως να βλάψουν άλλες.
Η σκέψη για την ηλιακή γαιομηχανική απαιτεί την αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων –και του κινδύνου ότι δυνάμεις με μικρό ενδιαφέρον γιαυτή ίσως δοκιμάσουν τέτοια σχήματα. Επίσης σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά το είδος στο οποίο το ανθρώπινο είδος εξελίχθηκε. Παρατηρώντας τα αυξανόμενα νερά στο Λάιφι, ο Μπουρκ αναλογίσθηκε «πόσο μικρός είναι ο άνθρωπος, και πόσο υπέροχο είναι το μυαλό του. «Κυρίαρχος των πάντων, ωστόσο σπάνια μπορεί να ελέγξει οτιδήποτε.» Ο χειρισμός του κλίματος το οποίο η ανθρωπότητα έχει αποσταθεροποιήσει φέρνει στο νου παρόμοιες σκέψεις εξουσίας και ανικανότητας. Δεν είναι η φύση που οι άνθρωποι δεν μπορούν να ελέγξουν, αλλά ο εαυτός τους.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο. Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στο www.economist.com
![Τηλεπικοινωνίες: Οι ευρωπαϊκές εταιρείες… πρασινίζουν εν μέσω αυξανόμενου ενεργειακού κόστους](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/07/telecom8-600x403.jpg)
«Πρασινίζουν» οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών εν μέσω αυξανόμενου ενεργειακού κόστους
Έκθεση της IDC υπογραμμίζει ότι οι ευρωπαϊκές τηλεπικοινωνίες έχουν ως κίνητρο το ενεργειακό κόστος, το οποίο έχει σημειώσει σημαντικές αυξήσεις τα τελευταία χρόνια
![Σημεία φόρτισης: H Βρετανία εγκαθιστά έναν δημόσιο φορτιστή ΕV κάθε 25 λεπτά](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/fortistes-600x450.jpg)
H Βρετανία εγκαθιστά έναν δημόσιο φορτιστή ΕV κάθε 25 λεπτά
Σήμερα υπάρχουν 930.000 σημεία φόρτισης στη Βρετανία, η πλειονότητα των οποίων έχει εγκατασταθεί σε σπίτια και επαγγελματικούς χώρους
![Tesla: Πόσο θα ωφεληθεί από μια εκλογή Τραμπ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/Time-Trump-If-He-Wins-451x600.jpg)
Πόσο θα ωφεληθεί η Tesla από μια εκλογή Τραμπ
Το αφεντικό της Tesla, Ιλον Μασκ, κρατάει ακόμη κλειστά τα χαρτιά του για το ποιον θα ψηφίσει
![Google: Η τεχνητή νοημοσύνη κατέστρεψε την υπόσχεση της για ουδετερότητα άνθρακα](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/03/sundar-pichai-google-600x317.png)
«Είπα-ξείπα» της Google για μηδενικές εκπομπές άνθρακα
Οι εκπομπές της αυξάνονται κατά 50% τα τελευταία πέντε χρόνια
![Όμιλος ΤΙΤΑΝ: Εντάχθηκε στον δείκτη FTSE4Good](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/TITAN-USA-600x450.jpg)
Στον δείκτη FTSE4Good ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ
Οι δείκτες FTSE4Good σχεδιάστηκαν για να αξιολογούν την απόδοση εταιρειών που επιδεικνύουν ισχυρές πρακτικές σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον
![Πράσινη μετάβαση: Οσο πιο πολύ αργεί τόσο πιο δαπανηρή και «άτακτη» θα είναι – Καμπανάκι από την ΒP](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/renewable-1989416_1280-1-600x400.jpg)
Οσο πιο πολύ αργεί η στροφή στην καθαρή ενέργεια τόσο πιο δαπανηρή θα είναι - «Καμπανάκι» από ΒP
Ο κόσμος μετατοπίζεται με αργούς ρυθμούς στην πράσινη μετάβαση, από τα ορυκτά καύσιμα προς την καθαρή ενέργεια, κι αυτό θα έχει συνέπειες
![Κλιματική αλλαγή: Αύξηση των νυχτερινών καυσώνων στις πόλεις](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/climate-2048x1365-1-600x400.jpg)
Η Κλιματική Αλλαγή φέρνει άνοδο των νυχτερινών καυσώνων στις πόλεις
Το φθινόπωρο του 2023 αλλά και ο χειμώνας 2023 – 2024 καταγράφηκαν ως οι θερμότεροι στην Αθήνα των τελευταίων 160 ετών
![ΕΥΔΑΠ: Πρόσθετες επενδύσεις 500 – 750 εκατ. και αλλαγές στο καταστατικό φέρνει η λειψυδρία](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/08/eydap-600x300.jpg)
Συναγερμός από τη λειψυδρία στην ΕΥΔΑΠ – Οι πρόσθετες επενδύσεις και οι αλλαγές στο καταστατικό της εισηγμένης
Η ΕΥΔΑΠ προσθέτει νέες δραστηριότητες στο καταστατικό της
![Σταϊκούρας: Ο νέος σταθμός φόρτισης ηλεκτρικών λεωφορείων αποτελεί μια νευραλγική υποδομή για τον ΟΑΣΘ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/3-600x338.jpg)
Ο νέος σταθμός φόρτισης ηλεκτρικών λεωφορείων - Τι είπε ο Σταϊκούρας
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι με την ενσωμάτωση των 110 ηλεκτρικών λεωφορείων ανανεώθηκε το 1/3 του στόλου των οχημάτων του Οργανισμού
![Το Υπερταμείο πρωταγωνιστεί στη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/dimitriadis-600x400.jpg)
Το Υπερταμείο πρωταγωνιστεί στη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία
H Ελλάδα το 2024 χάρη στις επιδόσεις του Υπερταμείου ανέβηκε στη 12η θέση (16 θέσεις συγκριτικά με το 2022) στην κατάταξη του Global Sovereign Wealth Funds Scoreboard