Βέτο για την εμπλοκή της Τουρκίας στην άμυνα της ΕΕ

Τον περασμένο Μάιο, η Τουρκία υπέβαλε επισήμως αίτημα συμμετοχής στην PESCO (Permanent Structured Cooperation Framework). Πρόκειται, όπως είναι γνωστό, για το σχήμα που φιλοδοξεί να δώσει σάρκα και οστά στην προσπάθεια των κρατών-μελών της ΕΕ να δώσουν και αμυντική-στρατιωτική διάσταση στο εγχείρημα της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».

Σημειώνεται ότι από το φθινόπωρο του 2020, οι «27» αποφάσισαν να ανοίξουν την πόρτα της PESCO και σε τρίτες, εκτός Ευρώπης και ΕΕ χώρες, με στόχο να μην εκληφθεί το εγχείρημά τους ως ανταγωνιστικό του ΝΑΤΟ, αλλά και να εκμεταλλευτούν τις υπάρχουσες δομές και τεχνογνωσία. Ήδη, μάλιστα, έχουν συναφθεί σχετικές συμφωνίες με τρεις χώρες – τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και τη Νορβηγία.

Ζήτημα αρχών και πολιτικής

Με την Τουρκία, όμως, τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά, καθώς δεν πληροί τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί για συμμετοχή στην PESCO. Το αποτέλεσμα είναι ότι, για την ώρα τουλάχιστον, παραμένει το μοναδικό κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ το οποίο δεν έχει επίσημη και οργανική σχέση μαζί της – κάτι που, όπως όλα δείχνουν, δεν είναι εύκολο να αλλάξει, τουλάχιστον άμεσα.

Αρκετοί εταίροι της ΕΕ, άλλωστε, εκφράζουν ανοιχτά τη διαφωνία τους στο ενδεχόμενο διευρυμένης στρατιωτικής συνεργασίας με την Τουρκία. Ενδεικτική δε του κλίματος που επικρατεί είναι η δήλωση την οποία έκανε η υπουργός Άμυνας της Αυστρίας στην γερμανική εφημερίδα Welt am Sontag.

«Το Άρθρο 2 της Συνθήκης καθορίζει με σαφήνεια ότι το εκάστοτε τρίτο κράτος οφείλει να συμμερίζεται τις δημοκρατικές αρχές της ΕΕ και να διατηρεί καλές σχέσεις γειτονίας με την ΕΕ», είπε η Κλάουντια Τάνερ. Πρόσθεσε δε ότι σύμφωνα με τη γνώμη της, «η Τουρκία δεν θα έπρεπε να συμμετέχει στην αμυντική πολιτική της ΕΕ στο άμεσο μέλλον».

Η Άγκυρα βλέπει διακρίσεις

Η Άγκυρα, όπως είναι φυσικό, διαμαρτύρεται για τη συγκεκριμένη στάση. Όπως σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη και διπλωμάτες, ο αποκλεισμός της Τουρκίας δημιουργεί νέες και επικίνδυνες διαχωριστικές γραμμές εντός του ΝΑΤΟ και «δεν συμβάλλει στη διατλαντική αρχιτεκτονική ασφαλείας», όπως σημειώνει το ρεπορτάζ του Euractiv.

Παρ’ όλα αυτά, η συγκυρία δεν φαίνεται να είναι ευνοϊκή για τις τουρκικές θέσεις. «Λαμβάνοντας υπόψη τις εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και Τουρκίας και Κύπρου, στην ανατολική Μεσόγειο, καθώς και τη διολίσθηση της Τουρκίας στα ζητήματα της δημοκρατίας, πιθανώς να μην είναι η κατάλληλη στιγμή για μια τέτοιου είδους συνεργασία», όπως σημείωσε η Ίλκε Τοϊγκούρ, στέλεχος του Γερμανικού Ινστιτούτου Διεθνών Θεμάτων και Ασφαλείας (SWP).