Δασικά αυθαίρετα: Αν τα δηλώσεις μπορείς να τα σώσεις (προσωρινά)

Έναν νέο μαραθώνιο ξεκινά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με στόχο να …τερματίσει, αυτή τη φορά οριστικά, το ζήτημα των δασικών αυθαιρέτων. Η διευθέτηση του άλυτου, εδώ και χρόνια, προβλήματος, μόνο εύκολη δεν είναι, γεγονός που αποδεικνύεται και από τις πολλές ατελέσφορες προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.

Σε κάθε περίπτωση δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υφυπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Αμυρά και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργου Στύλιου, η οποία καθορίζει τους όρους και τις προδιαγραφές λειτουργίας της νέας διαδικτυακής πλατφόρμας στην οποία θα πρέπει να δηλωθεί ένα δασικό αυθαίρετο, καταβάλλοντας παράβολο 250 ευρώ, προκειμένου να εξαιρεθεί, σε πρώτη φάση, από την κατεδάφιση.

Εάν τελικά, μετά την κύρωση του Δασικού Χάρτη κριθεί ότι μπορεί να νομιμοποιηθεί ο ιδιοκτήτης του θα πρέπει να καταβάλει και πρόστιμο υπέρ του Πράσινου Ταμείου, το οποίο θα υπολογίζεται βάσει εξίσωσης με παραμέτρους την αξία του, την παλαιότητα και την επιφάνειά του. Σε κάθε περίπτωση η λειτουργία της νέας ψηφιακής πύλης, αναμενόταν από την περασμένη Άνοιξη, αλλά τελικά εκτιμάται ότι θα …ανοίξει και θα δέχεται αιτήσεις από φθινόπωρο.

Ποια αυθαίρετα μπορούν να υπαχθούν

Αίτηση για εξαίρεση από την κατεδάφιση μπορεί να υποβληθεί για αυθαίρετα που βρίσκονται εντός των λεγόμενων οικιστικών πυκνώσεων – δηλαδή των χωριών αυθαιρέτων που έχουν χτιστεί κυρίως σε περιοχές με υψηλή αξία γης, όπου πλέον έχουν διαμορφωθεί …τετελεσμενα. Αυτές οι παράνομες κατοικίες θα μπορούν να δηλωθούν για να σωθούν προσωρινά από τις …δαγκάνες της μπουλντόζας, μεταθέτοντας το πρόβλημα στο μέλλον, όταν και εάν η λύση αποδειχθεί συνταγματικά ανεκτή.

Την ευθύνη της διαχείρισης της νέας ψηφιακής πύλης θα έχει το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Οι ιδιοκτήτες των κατοικιών θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση ώστε να τεθούν σε ένα ειδικό καθεστώς προστασίας και να κερδίσουν παράταση …ζωής εξαιρώντας τες από την κατεδάφιση. Παράλληλα, προβλέπεται διαγραφή καταλογισμένων προστίμων και «πάγωμα» στην επιβολή νέων προστίμων. Προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν προβλέπεται για κτίρια που έχουν κριθεί ή θα κριθούν ως επικίνδυνα.

Πέρα από τα δασικά αυθαίρετα που περιλαμβάνονται στις πυκνώσεις, δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν και όσοι έχουν υποβάλει αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντιρρήσεις, αίτηση ακυρώσεως ή οποιοδήποτε άλλο διοικητικό ή ένδικο βοήθημα, με το οποίο αμφισβητούν ότι η ιδιοκτησία τους έχει δασικό χαρακτήρα.

Για την υποβολή αίτησης, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες έχουν το χρονικό περιθώριο που έχει δοθεί για την υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών που έχουν αναρτηθεί. Ήδη έχει δοθεί εξάμηνη παράταση για όλους τους χάρτες ενώ όπως έχει διαμηνύσει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ εάν κριθεί απαραίτητο δεν αποκλείεται να δοθεί και νέα παράταση.

Δικαίωμα υποβολής αίτησης δεν έχουν ιδιοκτήτες κατασκευών που δεν είναι κατοικίες, κτίρια που ανεγέρθηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, κατοικίες που βρίσκονται εντός αναδασωτέων περιοχών, ή εντός προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000, Ramsar κ.ά.), εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό τους κλπ.

Τι απαιτείται για την υπαγωγή των αυθαιρέτων

Για την υποβολή αίτησης στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα του Κτηματολογίου απαιτείται δήλωση μηχανικού, η οποία θα περιλαμβάνει περιγραφή της κατοικίας και των κατασκευών που πιθανώς τη συνοδεύουν, και τα στοιχεία που αφορούν στην κάλυψη, την δομημένη επιφάνεια και το ύψος. Μέσω της πλατφόρμας, θα είναι δυνατή η θέαση του δασικού χάρτη και θα μπορεί να γίνεται γεωχωρικός εντοπισμός της θέσης του γεωτεμαχίου και των κτισμάτων, όπως επίσης οριοθέτηση και υπολογισμός της επιφάνειά τους. Ο ιδιοκτήτης θα μαθαίνει εάν εγκρίθηκε η αίτησή του, με ηλεκτρονικό μήνυμα, εντός διμήνου από την ημέρα υποβολής της.

Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του ν. 4685/20, θα είναι, αφού συγκεντρωθούν όλα τα αιτήματα, να γίνει η καταγραφή της δόμησης εντός των εκτάσεων που εριλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες, μέσω της εκπόνησης μιας οικονομοτεχνικής μελέτης ανά Περιφέρεια – πλην της Αττική όπου προβλέπονται τρεις (για την Ανατολική Αττική, τη Δυτική και τον Πειραιά) και της Κεντρικής Μακεδονίας όπου θα γίνουν ξεχωριστά, μία για Θεσσαλονίκη και μία για τη Χαλκιδική.

Στις οικονομοτεχνικές μελέτες πέρα από τον αριθμό, το εμβαδόν και την κάλυψη των κτιρίων και κατασκευών, θα καταγράφονται οι συνέπειες της διατήρησής τους (και των χρήσεών τους) στο περιβάλλον, θα εξετάζεται η αναγκαιότητα άμεσης κατεδάφισής τους και θα αναλύονται οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες τόσο σε περίπτωση κατεδάφισης, όσο και σε περίπτωση …προσωρινής διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών.

Θα ακολουθήσει η έκδοση ενός Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις οικονομοτεχνικές μελέτες και θα ορίζει ποιες οικιστικές πυκνώσεις μπορούν να εξαιρεθούν προσωρινά από την κατεδάφιση. Ωστόσο, η προσωρινή εξαίρεση θα μπορεί να φτάνει ακόμη και τα 30 χρόνια, με άλλα λόγια έως και το 2051. Επίσης, θα ορίζεται o τρόπος υπολογισμού ενός ενιαίου δασικού προστίμου, ο τρόπος καταβολής του, όπως και οι δράσεις αντιστάθμισης για την επίτευξη ενός δασικού ισοζυγίου, σε σχέση με τις διατηρούμενες κατοικίες, δηλαδή τα έργα που θα απαιτηθούν για την αποκατάσταση του φυσικού οικοσυστήματος που τσιμεντώθηκε.