Ταμείο Ανάκαμψης: Όλο το σχέδιο για την ηλεκτροκίνηση

Ο… οδικός χάρτης για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης «ξεδιπλώνεται» αναλυτικά στη λεπτομερή περιγραφή του πρώτου πυλώνα των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο ειδικό παράρτημα για τον εξηλεκτρισμό των μεταφορών, οι αναγκαίες επενδύσεις εκτιμώνται σε 356 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 220 εκατ. ευρώ (272,8 εκατ.ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ) θα καλυφθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Ο σχεδιασμός αναπτύσσεται σε τρεις κατευθύνσεις και περιλαμβάνει καταρχάς επιδοτήσεις για την αντικατάσταση παλαιών λεωφορείων με 220 νέα ηλεκτρικά, δεύτερον τη δημιουργία ενός συστήματος επιχορηγήσεων που θα συμβάλλει στη μείωση του αρχικού κόστους αγοράς για 2.000 ταξί μηδενικών εκπομπών και τρίτον την οικονομική στήριξη για ανάπτυξη 8.656 δημοσίως προσβάσιμων σημείων φόρτισης σε στρατηγικές αστικές περιοχές, στα προάστια των πόλεων και σε άλλα σημεία ενδιαφέροντος (π.χ. αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομους, λιμάνια και σε ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης). Η επένδυση εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει εντός του 2021 και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τρίτο τρίμηνο του 2025.

Παραχωρήσεις και επιδοτήσεις για σταθμούς φόρτισης

Το πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί από το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης και έχει εγκριθεί από την ΕΕ θα επιδοτήσει την ανάπτυξη σημείων φόρτισης προσβάσιμων στο κοινό σε πόλεις και άλλα σημεία ενδιαφέροντος. Ο στόχος είναι η εγκατάσταση 8.656 μονάδων φόρτισης εντός πενταετίας. Για την εγκατάστασή τους θα χρησιμοποιηθεί από τους δήμους ένα μοντέλο παραχώρησης και μέσω μιας διαδικασίας υποβολής προσφορών θα επιλέγεται ένας ή περισσότεροι παραχωρησιούχοι. Είναι αξιοσημείωτο ότι, σε αυτήν τη διαδικασία επιλογής θα χρησιμοποιηθεί ως βασικό κριτήριο η προσφορά χαμηλότερης τιμής με την οποία θα χρεώνεται ο καταναλωτής για την υπηρεσία φόρτισης. Οι ιδιωτικές εταιρείες – παραχωρησιούχοι θα έχουν πρόσβαση στις σχετικές επιδοτήσεις ώστε να μειωθεί το κόστος ανάπτυξης των δικτύων φόρτισης.

Οι ΟΤΑ θα πρέπει να δημιουργήσουν σχέδια εγκατάστασης για την αναγκαία υποδομή φόρτισης στην επικράτειά τους, κάτι που αποτελεί νομική υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 17 του νόμου 4710/2020. Μετά την ολοκλήρωσή τους, θα μπορούν να προκηρύσσουν τους σχετικούς διαγωνισμούς ώστε να επιλεγούν οι παραχωρησιούχοι οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του δικτύου φορτιστών, εντός καθορισμένου χρονικού πλαισίου.

Οι ιδιωτικές εταιρείες θα χρηματοδοτούνται μόνο για την ανάπτυξη δημοσίως προσβάσιμων σημείων φόρτισης, είτε μεμονωμένων, είτε για ομάδα φορτιστών που εγκαθίστανται εντός ορισμένων γεωγραφικών ορίων (π.χ. σε μια συγκεκριμένη περιοχή) ή εντός μιας συγκεκριμένης τοποθεσίας π.χ. σε αυτοκινητόδρομο, η σε αλυσίδα σούπερ μάρκετ κλπ.

Οι επιδοτήσεις θα καλύπτουν μέρος του αρχικού κόστους για τον εξοπλισμό, την εγκατάσταση και τη σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο σημείων φόρτισης. Θα παρέχεται επίσης επιδότηση για την ανάπτυξη αυτόνομων συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και αποθήκευσης ενέργειας που θα συνοδεύουν την υποδομή φόρτισης. H ανάπτυξη των πρώτων δικτύων φορτιστών εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει το 2022.

Επιδότηση για «πράσινα» ταξί

Η πρωτοβουλία επικεντρώνεται στην αντικατάσταση οχημάτων ταξί που έχουν υπερβεί το όριο ηλικίας των 18, 21, 24 ετών στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα αντίστοιχα και πρόκειται να αποσυρθούν έως τις 31/12/2021. Η υποχρέωση απόσυρσης και αντικατάστασης εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει μια κρίσιμη μάζα ηλεκτρικών ταξί με την προοπτική να αυξηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιδότηση θα συνδυαστεί με μια «επιχορήγηση θραύσης» για το παλιό ρυπογόνο όχημα ταξί. Με απλά λόγια, η διάλυση και η καταστροφή του παλαιού οχήματος θα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόσβαση στις διαθέσιμες επιδοτήσεις, διαδικασία που θα υλοποιείται από εξουσιοδοτημένη υπηρεσία.

Επί του παρόντος, η χώρα μας διαθέτει έναν από τους παλαιότερους στόλους αυτοκινήτων στην Ευρώπη, με μέση ηλικία τα 16 έτη. Η αντικατάσταση ενός οχήματος ταξί με ηλεκτροκίνητο μπορεί να αποφέρει έως και τρεις φορές μεγαλύτερο όφελος από ότι η αντικατάσταση ενός συμβατικού ΙΧ με ηλεκτρικό όχημα. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που παρουσιάζονται στο ειδικό παράρτημα για τις βιώσιμες μεταφορές, με την αντικατάσταση ενός επαγγελματικού ταξί εξοικονομούνται 85 τόνοι CO2 ενώ με την αντικατάσταση ενός συμβατικού ΙΧ μόνο 30 τόνοι CO2, στη διάρκεια ζωής τους.

Στόχος του προωθούμενου προγράμματος επιδοτήσεων είναι η μείωση της διαφοράς στο κόστος αγοράς ενός ηλεκτρικού και ενός συμβατικού ταξί. Η μέση τιμή των πιο διακεκριμένων επιλογών ηλεκτροκίνητων οχημάτων, τα οποία θεωρούνται κατάλληλα για ταξί, είναι 41.000 ευρώ προ φόρων. Αντίθετα, μια ενδεικτική επιλογή συμβατικού οχήματος φτάνει τα 16.000 ευρώ προ φόρων.

Η πρωτοβουλία «πράσινα ταξί» θα επιδοτήσει την αντικατάσταση ποσοστού 6% των ταξί που κυκλοφορούν στη χώρα, η πλειονότητα των οποίων είναι άνω των 12 ετών.

Πράσινες δημόσιες συγκοινωνίες

Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται και η αντικατάσταση 220 παλαιών λεωφορείων που εκτελούν δρομολόγια στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, με 157 ηλεκτρικά λεωφορεία στην πρωτεύουσα και 63 στη Θεσσαλονίκη.

Ο στόλος των λεωφορείων στις δύο αστικές περιοχές έχει μέσο όρο ηλικίας περίπου 18 ετών και η τεχνολογία είναι εξαιρετικά ρυπογόνος λόγω του τύπου του κινητήρα τους (EURO I έως EURO IV, με την πλειοψηφία να είναι EURO II & III).

Τα δημόσια αστικά λεωφορεία διανύουν κατά μέσο όρο 199,11 χλμ./ημέρα – ανάλογα με την κατηγορία καλύπτουν αποστάσεις από 147,43 χλμ./ ημέρα έως 247,02 χλμ./ημέρα. Εκτός από τα υψηλά επίπεδα εκπομπών, η γήρανση του στόλου των λεωφορείων οδηγεί σε υψηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης.