FLASHBACK – «Φουσκωμένοι» λογαριασμοί ρεύματος – Από 6 ακατάλληλες «μπρίζες» η… «ηλεκτροπληξία»!

Με έντονο ενδιαφέρον έσπευσα να διαβάσω την επίκαιρη ερώτηση για «αυξημένους και δυσνόητους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος», την οποία κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Κουρουμπλής στηριζόμενος ιδιαίτερα σε «αποκαλυπτικά είναι τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας της Ένωσης Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ)» και σε «επίσημη επίσημη ενημέρωση και από το Ινστιτούτο Καταναλωτών Ελλάδας (ΙΝΚΑ), όπως τονίζεται.

Ύστερα, από αυτές τις πράγματι σωστές επισημάνσεις («υπερδιογκωμένοι και δυσνόητοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος επέσπευσα την ανάγνωση για να πάω στο τέλος του κειμένου της παρέμβασης του βουλευτή για να μάθουμε με χαρά επιτέλους, ύστερα από σχετική ερώτηση προς τον αρμόδιο υπουργό, τους λόγους που είναι «υπερδιογκωμένοι και δυσνόητοι οι λογαριασμοί αυτοί.

Αμ δε! Με απογοήτευση διαπίστωσα ότι και οι δύο ερωτήσεις του κ. Κουρουμπλή προς τον αρμόδιο υπουργό για το μείζον αυτό οικονομικό και κοινωνικό θέμα περιείχαν μόνο «άλλα λόγια ν΄ αγαπιόμαστε» ή «πετάνε τη μπάλα στην εξέδρας»! Συγκεκριμένα, ο κ. Κουρουμπλής ερωτά τον αρμόδιο υπουργό:

1. Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί για τη μείωση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας και ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να λάβει για τους πολίτες που δυσκολεύονται να πληρώσουν τον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος;

2. Σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες θα προβεί προκειμένου αφενός να είναι απόλυτα κατανοητός, σαφής και ελεγχόμενος για τους καταναλωτές ο τρόπος τιμολόγησης του ηλεκτρισμού και αφετέρου να ελεγχθεί εάν οι πάροχοι ακολουθούν εναρμονισμένη τιμολογιακή πολιτική;

Υποψιάζομαι ότι και οι δύο απαντήσεις του αρμόδιου υπουργού θα είναι ανάλογες με τις αντίστοιχες ερωτήσεις σε «άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε», διότι το μείζον αυτό κοινωνικό και οικονομικό θέμα, όπως το χαρακτήρισα, το κοιτάζουν τόσο ο κ. Κουρουμπλής , όσο και οι εκάστοτε αρμόδιοι υπουργοί, αλλήθωρα. Πράγματι, οι λογαριασμοί του κατ΄ευφημισμόν (στην πραγματικότητα είναι απλώς «εισπράκτωρ» υπέρ άσχετων τρίτων!) ηλεκτρικού ρεύματος είναι υπερδιογκωμένοι. Και είναι υπερδιογκωμένοι όχι από το ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά από χρεώσεις τρίτων, οι οποίες, υποτίθεται, ότι καταργήθηκαν (μόνο επιλεκτικά!, όπως είναι για τους Δήμους και την ΕΡΤ. Επίσης, πράγματι είναι δυσνόητοι, διότι κοσμούνται από ονομασίες διάφορων οργανισμών και δικτύων και υπηρεσιών κοινής ωφελείας, που δίνουν την εντύπωση ότι απόδειξη… σούπερ μάρκετ!

Επειδή είμαι σχεδόν σίγουρος ότι θα αποφύγει να απαντήσει ο αρμόδιος υπουργός επί της ουσίας, βοηθούντος και του κ. Κουρουμπλή, κατάρτισα τον παρατιθέμενο πίνακα, όπου παρουσιάζονται ανάγλυφα όλα τα αίτια που κάνουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος «υπερδιογκωμένους» και «δυσνόητους».

Πρώτον, η δαπάνη για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος αντιπροσωπεύει μόλις το 42,16% της συνολικής δαπάνης του λογαριασμού, που σημαίνει θα έπρεπε ο καταναλωτής να πληρώνει μόνο το ποσό αυτό!

Δεύτερον, γύρω από τη δαπάνη αυτή από την κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος, ο οικογενειακός προϋπολογισμός υφίσταται μια τρομερή αφαίμαξη από μια τεράστια «βδέλλα» με την ονομασία «Ρυθμιζόμενες χρεώσεις» με τέσσερις πολυώνυμες «αντλίες», όπως Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς, Εθνικό Δίκτυο Διανομής, Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας, -Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν ποσοστό 39,38% της συνολικής δαπάνης!

Τρίτον, στις «βδέλλες» αυτές προστίθενται το Δημόσιο με τη μορφή φορολογίας (συμμετοχή 3,5% περίπου!) και, φυσικά, οι Δήμοι για τους οποίους οι καταναλωτές πληρώνουν, πέρα από αυτά που πληρώνουν οι φορολογούμενοι με τη μορφή κεντρικού πόρου, και ως… δημότες (συμμετοχή 13%!).

Τέταρτον, και η αφαίμαξη ολοκληρώνεται με το « χαράτσι» για την ΕΡΤ, το οποίο είναι 36 ευρώ ετησίως και 12 ευρώ στον εκάστοτε εκκαθαριστικό λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος ανά τετράμηνο!

Απλώς, στην πραγματικότητα η τιμή ανά κιλοβατώρα είναι υπερδιπλάσια!

Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα η τιμή ανά κιλοβατώρα να είναι σχεδόν υπερδιπλάσια από την αναγραφόμενη στα εκκαθαριστικά. Έτσι, στην περίπτωση του παραδείγματός μας, η τιμή ανά κιλοβατώρα με τις αυτές τις «ρυθμιζόμενες βδέλλες» από 0,090 ευρώ, που αναγράφεται στο τιμολόγιο, στην πραγματικότητα είναι 0,21 ευρώ, δηλαδή γίνεται δυόμισι περίπου φορές υψηλότερη, «αρμυρότερη», «ηλεκτροπληκτικότερη»!!!

Αυτό το «φούσκωμα» της πραγματικής τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος οφείλεται στις παραπάνω γενικώς αναγραφόμενες «ρυθμιζόμενες χρεώσεις», οι οποίες δεν είναι καθόλου δυσνόητες, όπως επισημαίνεται στην επίκαιρη ερώτηση, αφού όλες οι εταιρείες – πάροχοι εξηγούν τι σημαίνει «Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς», «Εθνικό Δίκτυο Διανομής», «Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας» και «Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων». Αυτό όμως που δεν εξηγούν και δεν είναι εκείνες υποχρεωμένες, αλλά θα μπορούσε να ζητήσει με την επίκαιρη ερώτησή του ο κ. Κουρουμπλής, πώς «κοστολογούνται» οι υπηρεσίες που προσφέρουν αυτές οι «ρυθμιζόμενες» συνιστώσες και ιδιαίτερα οι δύο πρώτες με τις οποίες επιβαρύνονται οι καταναλωτές. Κι αυτό είναι το μείζον χρηματοοικονομικό πρόβλημα ή το πρόβλημα κόστους όλων των δημόσιων οργανισμών προσφοράς υπηρεσιών, όπως, για παράδειγμα, οι αστικές συγκοινωνίες. Για τις τελευταίες μάλιστα έχει επισημανθεί πριν από… σαράντα χρόνια ότι για να μην έχουν ούτε κέρδη ούτε ζημιές θα έπρεπε το εισιτήριο να είναι… δεκαπλάσιο με βάση το κόστος λειτουργίας, την οικονομική αποδοτικότητα, την τεχνική αποτελεσματικότητα και την οικονομική αποτελεσματικότητα. Και, ευλόγως, και στην περίπτωση αυτή προκύπτει το ίδιο αιώνιο ερώτημα: Με βάση ποια οικονομικά κριτήρια έχει καθοριστεί το ποσό που αναγράφεται στα τιμολόγια για τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι δύο αυτές συνιστώσες του προβλήματος των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος; Με την ευκαιρία υπενθυμίζω ότι αμέσως με την απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας και την παροχή της και από άλλες εταιρείες διαπιστώθηκε ότι, λόγω, όπως πάντοτε, του ανταγωνισμού προσφέρονται στους καταναλωτές χαμηλότερες τιμές ανά κιλοβατώρα, ενώ όλες αυτές οι «ρυθμιζόμενες» συνιστώσες παραμένουν αμετάβλητες. Σε όλα αυτά δεν πρόκειται να απαντήσει ο αρμόδιος υπουργός, αφού ο κ. Κουρουμπλής προτίμησε, για τους γνωστούς λόγους, να «πετάξει τη μπάλα στην εξέδρα»!

Τις κρατικές επενδύσεις για τις διασυνδέσεις των νησιών μας πληρώνουν οι καταναλωτές!

Μία άλλα συνιστώσα που «φουσκώνει» τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, παρά την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, είναι εκείνη με την ονομασία «Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας», έτσι σκέτα και λιτά. Ωστόσο, σε περιεχόμενο αυτή η συνιστώσα «φουσκώνει» τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος κατά 18% περίπου και επιβαρύνει τους καταναλωτές, σε περίοδο σοβούσης οικονομικής κρίσης, ύφεσης, υψηλής ανεργίας και μείωσης του οικογενειακού (διαθέσιμου) εισοδήματος με σημαντικά ποσά και μάλιστα για μιαν επένδυση που είναι κρατική, δηλαδή που πρέπει να γίνεται μέσω του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων και όχι από… ιδιώτες, από τους καταναλωτές.

Υπενθυμίζω, λοιπόν, ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενεργείας ( ΡΑΕ) συγκρότησε τον Δεκέμβριο του 2015 (εν μέσω Μνημονίων!) μια Επιτροπή ειδικών που εξέτασε ενδελεχώς καθένα από τα 32 αυτόνομα συστήματα νησιών, εστιάζοντας στο ερώτημα αν ενδείκνυται από οικονομοτεχνικής πλευράς η διασύνδεσή του καθώς και με ποιο τρόπο. Και βρέθηκε ο τρόπος! Όπου οι διασυνδέσεις προκρίνονταν ήδη από την οικονομοτεχνική ανάλυση (Κυκλάδες, Κρήτη, Δωδεκάνησα), ρυθμιστικό ζητούμενο ήταν, όπως αναφέρεται κομψά, η εξομάλυνση του κόστους αυτού στους καταναλωτές και κατά το δυνατόν, ο συγχρονισμός με την αντιστάθμιση που θα προκύπτει από τη μείωση των χρεώσεων για τις «Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας» ( ΥΚΩ), μέσα από τη σταδιακή κατάργηση της πετρελαϊκής παραγωγής (πέραν κάποιων μονάδων για εφεδρεία, σε ένα μεταβατικό πιθανώς διάστημα).

Από τότε, εκτιμάτο ότι οι διασυνδέσεις που θα υλοποιούνταν εντός πενταετίας ενείχαν επενδυτικό κόστος 1,5 δις. ευρώ «με ισορροπημένη διαχείριση και μετακύλυσή του» στους καταναλωτές, βεβαίως, βεβαίως!

Και χρυσώνοντας το «χάπι» η ΡΑΕ σημειώνει: «Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν ένα σημαντικό σκέλος των λογαριασμών μας, αλλά με αισθητά πιο αναπτυξιακή διάσταση. Ειδικότερα, θα αντανακλούν σταδιακά την αξία που προκύπτει από τις διασυνδέσεις και την αναβάθμιση των δικτύων μας, ώστε να επιτρέψουν την ενισχυμένη και ομαλότερη διείσδυση των ΑΠΕ. Επιπρόσθετα, ο μετασχηματισμός του σχήματος στήριξης των ΑΠΕ, που ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή, αναμένεται να εξομαλύνει το κόστος της ενεργειακής μετάβασης προς καθαρότερες μορφές ενέργειας».

Αλλά, μέχρι να γίνουν όλα αυτά με βάση τη θυμόσοφη λαϊκή ρήση «ζήσε μαύρε μου να φας τριφύλλι» οι καταναλωτές, όπως προκύπτει από άλλα στοιχεία, επιβαρύνονται για την αναγκαία αυτή… κρατική επένδυση, σε όλη την περίοδο οικονομικής και πανδημικής κρίσης με 600-800 εκατ. ευρώ ετησίως!

Κι όμως, για όλα αυτά δεν μερίμνησε να ρωτήσει το αρμόδιο υπουργό ο ενδιαφερόμενος για τους καταναλωτές κ. Κουρουμπλής…