Μετοχές τεχνολογίας – Μια ιστορία κερδών και δύναμης

Η ιστορία του μέλλοντος για την Μεγάλη Πανδημία που άρχισε το 2020 θα πρέπει να αφιερώσει ολόκληρα κεφάλαια για τον ρόλο της τεχνολογίας. Αν ο κορονοϊός είχε χτυπήσει τον πλανήτη μια δεκαετία νωρίτερα, η ικανότητα μετριασμού της ταχύτητας εξάπλωσης μέσω της κοινωνικής απόστασης –με πολλούς ανθρώπους τουλάχιστον στον ανεπτυγμένο κόσμο να μπορούν να εργάζονται, αγοράζουν, μαθαίνουν και να διασκεδάζουν από τα σπίτια τους- θα ήταν πολύ μκρότερη.

Η ανταπόκριση στην αυξημένη ζήτηση απαίτησε πολύ μεγάλες προσπάθειες από τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες. Όμως, η εβδομάδα που πέρασε απέδειξε ότι οι εταιρείες Big Tech πλέον δρέπουν τους καρπούς των προσπαθειών τους. Οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας –Apple, Amazon, Alphabet, Microsoft, Facebook- συνολικά ανακοίνωσαν μετά-φόρων κέρδη 75 δις δολαρίων στο β’ τρίμηνο, σχεδόν 90% πάνω από τα αντίστοιχα περυσινά επίπεδα και 30% πάνω από τις προσδοκίες της αγοράς. Τα συνδυασμένα έσοδά τους αυξήθηκαν κατά περισσότερο από ένα-τρίτο στα 332 δις δολάρια, παρά το γεγονός ότι η Amazon ήταν κατώτερη των προσδοκιών. Σε μια ετήσια προβολή των συνδυασμένων εσόδων στο 1,3 τρις δολάρια, οι Big 5 θα έχουν έσοδα που θα ισοδυναμούν με το ΑΕΠ της Ισπανίας.

Εταιρείες σε άλλους τομείς ωφελήθηκαν επίσης από την ενισχυμένη οικονομική ανάκαμψη. Όμως, εκτιμήσεις ότι οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες που υπεραπέδωσαν στη διάρκεια των lockdowns, θα βρίσκονταν πίσω από άλλες ανακάμπτουσες επιχειρήσεις καθώς οι οικονομίες ανοίγουν ξανά, αποδείχθηκαν αβάσιμες. Η απόδοσή τους στη διάρκεια της πανδημίας, αντίθετα, αποδεικνύεται όχι μια παροδική έξαρση που θα καταλαγιάσει, αλλά ένα μόνιμο βήμα μπροστά στην παγκόσμια μετάβαση σε online αγαθά και υπηρεσίες. Οι αλλαγές στην καταναλωτική και εταιρική συμπεριφορά είναι μόνιμες.

Αυτή η αλλαγή επέτρεψε στις Big Tech το 2020 να στρέψουν το κεφάλι τους στην συμβατική άποψη πως μόνο οι start-ups μπορούν να προσφέρουν εκρηκτική ανάπτυξη. Οι αποτιμήσεις οδηγούνται σε πρωτόγνωρα επίπεδα αν υπολογιστούν βάζοντας τα κέρδη και τα έσοδα σε πολλαπλάσια που έρχονται πιο κοντά σ’  αυτά των μετοχών ανάπτυξης. Η Apple έγινε η πρώτη εταιρεία αξίας ενός τρις δολαρίων το 2018. Ολες οι υπόλοιπες του top 5 έχουν ξεπεράσει αυτό το επίπεδο πλέον, με τη συνδυασμένη αξία τους να υπερβαίνει τα 9 τρις δολάρια.

Η ανάπτυξη δεν μπορεί να διατηρηθεί σ΄ αυτά τα επίπεδα. Ακόμη και οι τιτάνες τεχνολογίας θα βρεθούν αντιμέτωποι με αντίθετους ανέμους στα επόμενα τρίμηνα, με προκλήσεις όπως αυστηρότερα συγκρίσιμα μεγέθη και μεγαλύτερες ελλείψεις επεξεργαστών. Όμως, η άνοδος των μεριδίων αγοράς και της δύναμης των Big Tech θα διαρκέσει.

Η πίεση για αντιμονοπωλιακό ρυθμιστικό πλαίσιο, επίσης, θα αυξηθεί. Κι αυτό θα πρέπει να τύχει προσεκτικού χειρισμού. Δημοφιλείς, επιτυχημένες επιχειρήσεις δεν θα πρέπει να τιμωρηθούν απλά επειδή είναι μεγάλες. Από τη στιγμή που αρκετές προσφέρουν υπηρεσίες δωρεάν στην καταναλωτές (υπό την μορφή ανταλλάγματος για προσωπικά δεδομένα), ή έχουν μειώσει τις τιμές, οι εταιρείες αγνοούν τα συμβατικά μέτρα που πλήττουν τους καταναλωτές και εστιάζουν στην αύξηση των τιμών. Καινοτόμες προσεγγίσεις για τον υπολογισμό της δύναμης αγοράς και περιορισμό των καταχρήσεων θα απαιτηθούν, οικοδομώντας πάνω στην εργασία ακαδημαϊκών όπως ο Λίνα Καν, που διορίστηκε από τον Πρόεδρο Μπάιντεν επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου.

Η επιτάχυνση της μεταστροφής σε online υπηρεσίες ενδεχομένως να γίνει με ρυθμό που θα ξεπερνά την ικανότητα των ρυθμιστικών αρχών και διαμορφωτών πολιτικής να ακολουθήσουν. Με την πανδημία να μην έχει τελειώσει ακόμη, οι Βig Tech ρίχνουν το γάντι στις κυβερνήσεις, τις εταιρείες και τους ιδιώτες να βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις –θετικές και αρνητικές- στον κόσμο της εργασίας, στα κέντρα των πόλεων, την πολιτική απορρήτου, τα νέα και τις πληροφορίες, ακόμη και τη δημοκρατία. Ο κίνδυνος, επίσης, είναι ότι η ψηφιακή οικονομία μπορεί να γίνει περισσότερο ανισόρροπη, διευρύνοντας την ανισότητα στην κατανομή πλούτου. Περισσότερες προσπάθειες θα απαιτηθούν για την καταπολέμηση του «ψηφιακού αποκλεισμού», τόσο στις ανεπτυγμένες οικονομίες όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Είναι πιο σαφές από ποτέ ότι ο κόσμος μετά την πανδημία θα είναι διαφορετικός σε πολλούς τρόπος από τον παλιό. Και οι αριθμοί αυτής της εβδομάδας έδειξαν ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες θα είναι μια από τις πιο ορατές και διαρκείς αλλαγές.