Σουηδία – Τα δάση βάζουν «φωτιά» στην πολιτική σκηνή της Στοκχόλμης

Περισσότερο από τα δύο πέμπτα των εδαφών της Ευρώπης είναι δασικές εκτάσεις: κομβικές στην δέσμευση και αποθήκευση των αερίων του θερμοκηπίου.

Παράλληλα, αποτελούν τη βάση μιας βιομηχανίας αξίας 640 δισεκατομμυρίων ευρώ, με εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην υλοτομία και σε παράλληλους κλάδους εκμετάλλευσης της ξυλείας: από δομικό υλικό και πρώτη ύλη για την κατασκευή επίπλων και χαρτιού, έως καύσιμη ύλη.

Μία από τις έξι ευρωπαϊκές χώρες με τις μεγαλύτερες δασικές περιοχές είναι η Σουηδία. Καλύπτουν το 58% των εδαφών της, σε μία συνολική έκταση 23,5 εκατομμυρίων εκταρίων.

Σχεδόν το 80% ανήκουν σε ιδιώτες, εκ των οποίων το 24% σε ιδιωτικές εταιρείες. Ένα 13% τις εκμεταλλεύονται κρατικές.

Και κάπως έτσι, η σκανδιναβική χώρα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας πολτού, χαρτιού και πριστής ξυλείας στον κόσμο.

Περισσότεροι από 70.000 Σουηδοί απασχολούνται στη βιομηχανία ξυλείας και πάνω από 50.000 ατομικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στον κλάδο.

Εταιρείες παραγωγής και εκμετάλλευσης ξυλείας και ενώσεις ιδιοκτήτες μικρών δασικών εκτάσεων έχουν, κατά συνέπεια, το δικό τους ειδικό βάρος στην κεντρική σκηνή της Σουηδίας.

Και αυτές τις ημέρες, το καθιστούν σαφές.

Στα «χαρακώματα»

Όπως και αλλού, έτσι και στη Στοκχόλμη, η ανακοίνωση της Νέας Στρατηγικής της Ε.Ε. για τα Δάση για το 2030, που ενέκρινε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έγινε δεκτή με ποικίλες αντιδράσεις.

Η ίδια η Επιτροπή τη χαρακτήρισε εμβληματική, καθώς -μεταξύ άλλων- στοχεύει στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας, στον περιορισμό της καύσης ξύλων για ενέργεια, στην προστασία των πρωτογενών και παλαιών δασών από την υλοτομία, στην αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασών και στη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισής τους.

Για οικολόγους και τους συγκυβερνώντες στη Σουηδία Πράσινους, το σχέδιο είναι μία καλή αρχή για τον περιορισμό της υλοτομίας -αν και χρειάζεται, τονίζουν, βελτιώσεις.

Για τις εταιρείες παραγωγής ξυλείας και το κεντροδεξιό Κεντρώο Κόμμα ωστόσο (το οποίο στηρίζει αφενός τους ιδιοκτήτες δασών, αφετέρου κοινοβουλευτικά την εύθραυστη κυβέρνηση μειοψηφίας της Σουηδίας) η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική είναι «κόκκινο πανί».

Οι επικριτές του σχεδίου στη Στοκχόλμη μιλούν για προσπάθεια επηρεασμού ενός σημαντικού πυλώνα της εθνικής οικονομίας, όπως είναι η παραγωγή και εκμετάλλευση ξυλείας, η οποία διέπεται από αυστηρό νομικό πλαίσιο.

«Η Επιτροπή παίζει ένα πολιτικό παιχνίδι με εξαιρετικά υψηλό ρίσκο», προειδοποίησε η Άννα Χόλμπεργκ, λομπίστρια των σουηδικών δασικών εταιρειών στις Βρυξέλλες.

Στη Στοκχόλμη, οι συνέπειες είναι ήδη ορατές.

Πολιτικοί τριγμοί

Η δημόσια συζήτηση για το θέμα έχει πάρει «φωτιά» στη σουηδική πρωτεύουσα, προκαλώντας νέες πολιτικές… αναταράξεις στο ήδη κατακερματισμένο πολιτικό της σκηνικό.

Μόλις μέσα στον τελευταίο μήνα, ο Σοσιαδημοκράτης πρωθυπουργός Στέφαν Λεβέν ηττήθηκε σε ψηφοφορία επί πρότασης μομφής, παραιτήθηκε, αλλά ανέκαψε για πολλοστή φορά πολιτικά, μετά την αδυναμία των δεξιών κομμάτων να συγκροτήσουν κυβέρνηση.

Στις αρχές Ιουλίου, ο Λεβέν σχημάτισε νέα κυβέρνηση μειοψηφίας με τους Πράσινους. Ωστόσο, έχει μπροστά του την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού.

Η διαμάχη μεταξύ των Πρασίνων και του Κεντρώου Κόμματος για τα σουηδικά δάση εικάζεται ότι θα μπορούσε να τα τινάξει όλα στον «αέρα».

Ο Λεβέν -που έχει δηλώσει ότι θα παραιτηθεί, σε περίπτωση μη έγκρισης του προϋπολογισμού- έχει ήδη αναθέσει στον υπουργό Επιχειρήσεων, Ιμπραήμ Μπέιλαν, να «γεφυρώσει» τις διαφορές μεταξύ των δύο κομμάτων.

Ερωτηθείς σχετικά, ο τελευταίος τόνισε ότι το θέμα των δασών είναι «προφανώς» αυτό, στο οποίο θα δοθεί προτεραιότητα.

Η Σουηδία εν τω μεταξύ ετοιμάζεται για βουλευτικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2022.

Κανείς ωστόσο δεν αποκλείει πλέον το ενδεχόμενο επίσπευσής τους.