Ενας αριθμός για όλες τις χρήσεις – Επανάσταση στις ηλεκτρονικές συναλλαγές

Μια μικρή «επανάσταση» στην καθημερινότητα των πολιτών αναμένεται να φέρει στις αρχές του νέου χρόνου ο μοναδικός Προσωπικός Αριθμός (ΠΑ) ταυτοποίησής τους, που θα τυπωθεί και στις καινούργιες ταυτότητες και θα χρησιμοποιείται παντού. Ο ΠΑ θα αντικαταστήσει, μεταξύ άλλων, τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ και θα αποδίδεται σε κάθε πολίτη αμέσως μετά τη γέννησή του ή με την απόκτηση μόνιμου δεσμού με τη χώρα, ενώ θα καταργείται με τον θάνατό του. Επιπλέον, θα λειτουργεί σαν «διαβατήριο» για όλες τις συναλλαγές με τις υπηρεσίες του Δημοσίου στα γκισέ, αλλά και για τις υπηρεσίες που θα λαμβάνονται ηλεκτρονικά από τον προσωπικό υπολογιστή του πολίτη ή ακόμα και από το κινητό του τηλέφωνο.

Στόχος του υπουργού Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, είναι ο δραστικός περιορισμός της γραφειοκρατίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι νέες ταυτότητες θα είναι διαθέσιμες και σε εφαρμογή (Αpp) στο κινητό τηλέφωνο, για να χρησιμοποιούνται παντού.

Οι νέες ταυτότητες με τον ΠΑ, που θα μοιάζουν με πιστωτική κάρτα τύπου ID-1 με κοινά χαρακτηριστικά, θα είναι πολύ πιο ασφαλείς από τις σημερινές και θα διαθέτουν «μικροτσίπ» που θα μπορεί να «διαβαστεί» με ειδικά μηχανήματα σάρωσης (reader), εξυπηρετώντας διάφορες συναλλαγές. Συγκεκριμένα, θα χρησιμοποιούνται σε όλες τις συναλλαγές που απαιτούν τη χρήση ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και Αριθμού Ταυτότητας. Σήμερα, για παράδειγμα, ο πολίτης χρησιμοποιεί τον Αριθμό Ταυτότητας για να πιστοποιηθεί στις τράπεζες, αλλά αν χάσει την ταυτότητα, ο ΑΤ αλλάζει και πρέπει να ξαναπάει στην τράπεζα. Αυτό θα πάψει να ισχύει με την καθιέρωση των νέων ταυτοτήτων.

Ειδικότερα, οι νέες ταυτότητες δεν θα λειτουργούν μόνο ως απλά έγγραφα ταυτοποίησης του κατόχου τους, αλλά και ως «κλειδιά» για πολλές συναλλαγές των πολιτών μέσα από το Διαδίκτυο, τόσο με τον δημόσιο όσο και με τον ιδιωτικό τομέα. Δηλαδή, με τη ζώνη μηχανικής ανάγνωσης που θα φέρουν, θα διευκολύνεται και θα διασφαλίζεται η πρόσβαση του κατόχου τους σε υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, όπως η ηλεκτρονική αυθεντικοποίηση και η λήψη εγκεκριμένων ψηφιακών πιστοποιητικών.

Η κυβέρνηση σχεδιάζει να «συστήσει» τον ΠΑ στους  Ελληνες, μέσω του σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Σε πρώτο στάδιο, ο ΠΑ θα δημιουργηθεί από τον εννεαψήφιο ΑΦΜ, δηλαδή θα είναι ακριβώς τα ίδια ψηφία. Στην ταυτότητα θα αναγράφεται μόνο ο ΠΑ, ωστόσο, θα υπάρχει και ένας δεύτερος αριθμός, ο οποίος απλά θα διευκολύνει στην ανεύρεσή της στην περίπτωση που αυτή χαθεί. Σε δεύτερο στάδιο, στον ΠΑ που θα χρησιμοποιείται για όλες τις συναλλαγές με το Δημόσιο, θα προστεθούν τρία επιπλέον αριθμητικά στοιχεία και θα γίνει 12ψήφιος.

Ο ΠΑ θα χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο, δεν θα μεταβάλλεται και θα απενεργοποιείται μόνο με τον θάνατο ή την κήρυξη του φυσικού προσώπου σε αφάνεια. Η ταυτοποίηση των στοιχείων για τον ΠΑ θα γίνεται μέσω της γενικής γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.

Ο διαγωνισμός για τις νέες ταυτότητες

Στον διαγωνισμό του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για το μεγάλο έργο έκδοσης των νέων ταυτοτήτων και άλλων εντύπων ασφαλείας, ύψους 515 εκατ. ευρώ, παραμένουν τρεις κοινοπραξίες, από τις συνολικά πέντε που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον.

Πρόκειται για τις κοινοπραξίες της Thales (στον όμιλο της οποίας ανήκει η Gemalto) με την Unisystems του ομίλου Quest και την ιαπωνική Toppan Printing, τη γερμανική Veridos με τον ΟΤΕ και τη Byte, καθώς και την κοινοπραξία του βελγικού ομίλου Zetes, στον οποίο ανήκει η ισραηλινή Pitkit Zetes Smartech με τη Space Hellas.

Η κοινοπραξία που θα επικρατήσει δεν θα εκδίδει μόνο τις νέες ταυτότητες, αλλά και σειρά άλλων εντύπων ασφαλείας όπως τα διαβατήρια, τα διπλώματα οδήγησης και τις ειδικές κάρτες για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.

Ο ανάδοχος θα χρειαστεί να επενδύσει δικά του κεφάλαια, που θα φτάνουν τα 100 εκατ. ευρώ, προκειμένου να εγκαταστήσει τον απαραίτητο κεντρικό τεχνολογικό εξοπλισμό σε κτίριο της Ελληνικής Αστυνομίας που βρίσκεται στη Λεωφόρο Συγγρού, καθώς και τα απομακρυσμένα μηχανήματα έκδοσης εντύπων ασφαλείας, σε αστυνομικά τμήματα, υπουργεία, πρεσβείες και αλλού.

Σύμφωνα με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, με τη δημιουργία του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Εντύπων Ασφαλείας (ΟΠΣΕΑ) οι νέες ταυτότητες-κάρτες πολίτη, καθώς και τα άλλα έγραφα ασφαλείας, θα ακολουθούν πλήρως τις σχετικές συστάσεις του ICAO (Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) και των Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Το έργο του ΟΠΣΕΑ, θα έχει διάρκεια 10 συν πέντε έτη, ενώ εκτιμάται ότι στο διάστημα αυτό θα εκδοθούν 45 εκατ. έγγραφα ασφαλείας. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει την ανάπτυξη των υποδομών πληροφορικής και εκτύπωσης (ύψους περίπου 100 έως 120 εκατ. ευρώ), αλλά και την παροχή της υπηρεσίας (ύψους περίπου 300 εκατ. ευρώ) που αφορά την έκδοση των εγγράφων, που θα γίνεται μεν από το ανθρώπινο δυναμικό του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της ΕΛ.ΑΣ., αλλά τα αναλώσιμα και η τεχνική υποστήριξη θα είναι ευθύνη της αναδόχου κοινοπραξίας.