Τα δύσκολα ερωτήματα για την Τράπεζα της Αγγλίας και το επικίνδυνο διεθνές προηγούμενο

Ανεβασμένη θα είναι η θερμοκρασία στο αυριανό συμβούλιο της Τράπεζας της Αγγλίας (BoE) σε αντίθεση με τον μάλλον φθινοπωρινό και βροχερό καιρό που θα επικρατεί στο Λονδίνο. Κι αυτό διότι εν μέσω καλοκαιρινής ραστώνης η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής θα έχει μια εξαιρετικά δύσκολη συζήτηση να κάνει, προσπαθώντας να βρει τρόπο να εξηγήσει γιατί ο πληθωρισμός παραμένει πολύ πάνω από τις προβλέψεις της ασκώντας πιέσεις για πιθανή αλλαγή του πλάνου της, κάτι που αναμφίβολα θα επηρεάσει τις ευρύτερες ισορροπίες διεθνώς.

Άλλωστε, η άποψη πως ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να αυξάνεται, λόγω της ανάκαμψης των οικονομιών, πριν αρχίσει τελικά να υποχωρεί, μοιάζει να αποτελεί κοινό παρανομαστή στις εκτιμήσεις όλων των μεγάλων κεντρικών τραπεζών. Έτσι, το γεγονός πως ήδη η BoE έχει βρεθεί εκτός προβλέψεων δημιουργεί ένα… επικίνδυνο προηγούμενο για την ορθότητα των προβλέψεων των κεντρικών τραπεζών, κάτι που δικαιολογημένα θα αυξήσει τη νευρικότητα μεταξύ των επενδυτών.

Εκτροχιασμός των προβλέψεων 

Τον περασμένο Μάιο, η Τράπεζα της Αγγλίας είχε υποστηρίξει πως ο πληθωρισμός θα ξεπεράσει το όριο του 2%, αγγίζοντας περίπου το 3%, μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα προς τα τέλη της χρονιάς, πριν αρχίσει και πάλι να υποχωρεί καθώς οι ενεργειακές τιμές θα σταθεροποιούνταν, όπως και οι διεθνείς εφοδιαστικές γραμμές.

Τότε, μόνο ο Άντι Χαλντέιν, ο μέχρι πρότινος κορυφαίος οικονομολόγος της τράπεζας – ο οποίος παραιτήθηκε για να αλλάξει κλάδο- είχε εμφανιστεί ιδιαίτερα απαισιόδοξος κάνοντας λόγο για άλμα του πληθωρισμού έως το 4% πριν τα τέλη της χρονιάς. Μάλιστα, για το λόγο αυτό, στις προηγούμενες συνεδριάσεις της BoE, είχε ξεκινήσει να ψηφίζει υπέρ της αύξησης των επιτοκίων. Η απόφαση του «γερακιού» του συμβουλίου να διαχωρίσει αναφανδόν τη θέση του είχε προκαλέσει τριβές ανάμεσα στα στελέχη και είχε φέρει επικοινωνιακά σε δύσκολη θέση τον διοικητή Άντριου Μπέιλι. Όμως, η ροή των στοιχείων και η πιθανή δικαίωση του, μάλλον, προκάλεσε μεγαλύτερη ζημιά.

Επί τρεις συνεχόμενους μήνες, ο πληθωρισμός κινήθηκε πάνω από τις προβλέψεις, φτάνοντας το 2,5% τον Ιούνιο με αποτέλεσμα οι περισσότεροι αναλυτές να αναθεωρούν τις εκτιμήσεις τους εκτιμώντας πως τελικά θα «πιάσει» το 3,5% με 4% πριν τα τέλη της χρονιάς. Αντιστοίχως, το συμβούλιο είναι εξαιρετικά πιθανόν σήμερα να αναγκαστεί επίσης να αναθεωρήσει επί τα χείρω τις επίσημες προβλέψεις του.

Επικίνδυνο προηγούμενο 

Αν και η αναζωπύρωση της πανδημίας λόγω της μετάλλαξης Δέλτα ενδέχεται να οδηγήσει σε επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων της Τράπεζας για τους ρυθμούς ανάπτυξης του τρίτου τριμήνου, επιτρέποντας της να κερδίσει χρόνο στη λήψη τελικών αποφάσεων για την αναδιαμόρφωση της νομισματικής της πολιτικής, η διόγκωση των πληθωριστικών πιέσεων και δη, το γεγονός ότι έκανε λάθος στην εκτίμηση της δημιουργεί επικίνδυνους συνειρμούς για το κατά πόσο και έτερες κεντρικές τράπεζες μπορεί να έχουν υιοθετήσει μια μάλλον αισιόδοξη πρόβλεψη για την πορεία των τιμών.

Βέβαια, για την ώρα η BoE δεν αναμένεται να αλλάξει ρότα, ούτε αναφορικά με το ύψος των επιτοκίων ούτε σε σχέση με το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ύψους 150 δισ. στερλίνων. Θα έχει, άλλωστε, ένα πολύ καλό επιχείρημα που θα έχει να κάνει με την εικόνα στην αγορά εργασίας. Με περίπου 1,9 εκατ. Βρετανούς να παραμένουν στο πρόγραμμα αναστολών, το συμβούλιο θα κρατήσει για την ώρα στάση αναμονής προκειμένου να διαπιστώσει την πορεία και τον ρυθμό ανάρρωσης της αγοράς εργασίας, όπως έκανε ήδη και η αμερικανική Fed. Όμως, είναι σαφές πως τα γεράκια του συμβουλίου θα πάρουν… αμπάριζα αυξάνοντας την πίεση για να ανοίξει η συζήτηση για την διαμόρφωση ενός χρονοδιαγράμματος για την έναρξη του tapering.

Πρόωρο tapering 

Για παράδειγμα, ο Μάικλ Σόντερς, μέλος του συμβουλίου, έχει ήδη από τον περασμένο μήνα δηλώσει πως είναι έτοιμος να συζητήσει μια πρόωρη επιβράδυνση του προγράμματος αγοράς ομολόγων, ενώ και ο υποδιοικητής Ντέιβ Ράμσντεν υιοθέτησε μια πιο υπερσυντηρητική στάση, όταν πρόσφατα υποστήριξε πως οι συνθήκες για τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής «μπορεί τελικά να έρθουν πιο νωρίς από το αναμενόμενο».

Αναφορικά με την αντιστροφή της επιτοκιακής πολιτικής της Τράπεζας, για την ώρα οι περισσότεροι διεθνείς αναλυτές και οίκοι περιμένουν την πρώτη αύξηση των βρετανικών επιτοκίων γύρω στις αρχές του 2023, όμως δεν λείπουν και οι πιο συντηρητικοί, όπως η BNP Paribas που «βλέπει» την πρώτη αύξηση ήδη από τον Αύγουστο του 2022. Και η πορεία των στοιχείων, μάλλον, κλίνει τη ζυγαριά νωρίτερα, παρά αργότερα.