Η ευθύνη της διαμαρτυρίας

Υπάρχει ένα ιδιότυπο πολιτικό αντανακλαστικό, που το έχουμε δει αρκετές φορές τα προηγούμενα χρόνια και με κυβερνήσεις όλου του φάσματος, που αντιμετωπίζει τις διαμαρτυρίες που εκφράζονται εν μέσω έκτακτων καταστάσεων ως σχεδόν παραβατική δραστηριότητα.

Συναφές και το παράλληλο αντανακλαστικό να αντιμετωπίζονται αυτές οι διαμαρτυρίες ως μια περιττή «πολιτική αντιπαράθεση» την ώρα που «προέχει η μάχη», όπως και η τάση να χαρακτηρίζεται «τοξικό» αυτό το είδος ρητορικής.

Προφανώς και οι εκάστοτε διαχειριστές της πολιτικής εξουσίας θα προτιμούσαν να μη βρίσκονται στο στόχαστρο διαμαρτυριών και να απολαμβάνουν αποδοχή για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκαν μια έκτακτη κατάσταση, μια φυσική καταστροφή ή ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι συχνά η κριτική της αντιπολίτευσης έχει περισσότερο επιτελεστικό χαρακτήρα παρά ουσιαστικό, έχει δηλαδή να κάνει με τις αναπόφευκτες τελετουργίες της πολιτικής σκηνής και όχι με κάποια πραγματική πεποίθηση ότι θα είχαν χειριστεί καλύτερα την κατάσταση (ιδίως όταν είναι πρόσφατη η μνήμη από τις ανεπάρκειες που και αυτοί επέδειξαν αντιμέτωποι με ανάλογες καταστροφές).

Συχνά ο λόγος της διαμαρτυρίας έχει όλα τα αρνητικά γνωρίσματα που έχει φέρει η κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη δημόσια σφαίρα.

Όμως, όλα αυτά δεν μπορούν να μεταφράζονται σε συνολική δυσανεξία απέναντι στη διαμαρτυρία. Ούτε να κατατείνουν στην αντίληψη ότι η διαμαρτυρία είναι ανεπίτρεπτη πρακτική.

Σε τελική ανάλυση, πότε μπορεί να εκφραστεί η διαμαρτυρία ή και η οργή, παρά ακριβώς τη στιγμή που υπάρχουν και οι λόγοι που τις προκαλούν και με την ένταση που αυτοί οι λόγοι επιφέρουν;

Η δημοκρατία είναι μια διαρκώς δυναμική και συγκρουσιακή διαδικασία που σημαίνει ότι αναγκαστικά εν μέσω μιας κρίσης όσοι διαχειρίζονται την πολιτική εξουσία έχουν να κάνουν διμέτωπο αγώνα και με το πρόβλημα και με τη διαμαρτυρία για τις επιλογές τους.

Όμως, αυτός είναι και ο βασικός μηχανισμός για να διορθώνονται λάθη, να τροποποιούνται πολιτικές και τελικά να υπάρχει ιστορική πρόοδος.