To φιάσκο στο Αφγανιστάν αποκαλύπτει τις αποτυχίες των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών

«Δεν πρόκειται να υπάρξει καμία περίπτωση να δείτε ανθρώπους να απομακρύνονται από τη στέγη μιας πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν», δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν σε συνέντευξη Τύπου πριν από περίπου πέντε εβδομάδες. Θα ήταν «πολύ απίθανο», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ερωτημένος αν οι Ταλιμπάν θα καταλάβουν ολόκληρη τη χώρα.

Την Κυριακή ελικόπτερα πήραν ανθρώπους από τη στέγη της αμερικανικής πρεσβείας στην Καμπούλ και οι Ταλιμπάν φωτογραφήθηκαν στο προεδρικό μέγαρο μετά από αστραπιαία επίθεση σε ολόκληρο το Αφγανιστάν.

Η εξαιρετικά λανθασμένη εκτίμηση από τον γενικό διοικητή των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, δηλαδή τον πρόεδρο, αποκάλυψε τις αποτυχίες των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, σχεδιασμού πολιτικής και λήψης αποφάσεων, που σύμφωνα με αξιωματούχους που εργάζονται στην περιοχή θα έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει μέχρι στιγμής παραδεχτεί ότι έκανε μια εσφαλμένη κρίση μόνο σε έναν τομέα: την ανάλυση των στρατιωτικών αδυναμιών του Αφγανιστάν.

«Οι αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας… αποδείχθηκαν ανίκανες να υπερασπιστούν τη χώρα. Και αυτό έγινε πιο γρήγορα από ό, τι περιμέναμε », δήλωσε ο Άντονι Μπλίνκεν, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, στο ABC την Κυριακή, όταν ρωτήθηκε αν ο πρόεδρος παραπλανήθηκε από τις υπηρεσίες πληροφοριών του.

Ένας ανώτερος αξιωματούχος των υπηρεσιών πληροφοριών υπερασπίστηκε την κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών μετά την πτώση της Καμπούλ το βράδυ της Κυριακής, λέγοντας στους Financial Times: «Στρατηγικά η ταχεία κατάάληψη από τους Ταλιμπάν ήταν πάντα μια πιθανότητα». Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι το ερώτημα ήταν κατά πόσον η αφγανική κυβέρνηση και ο στρατός είχαν τη συνοχή και τη δύναμη της θέλησης να αντεπιτεθούν.

“Καθώς οι Ταλιμπάν προχωρούσαν τελικά συνάντησαν μικρή αντίσταση και είχαμε πάντα ξεκάθαρη ματιά ότι αυτό ήταν δυνατό και οι τακτικές συνθήκες στο έδαφος μπορούν συχνά να εξελιχθούν γρήγορα”.

Αξιωματούχος του Πενταγώνου δήλωσε στους FT ότι η αφγανική κυβέρνηση άργησε να αναγνωρίσει τη φύση και τη σημασία της απειλής. «Προσπαθούσαμε να τους καθοδηγήσουμε προς ένα σχέδιο», είπε , προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση απέτυχε να τοποθετήσει τις δυνάμεις της στις σωστές θέσεις.

Αρχικά, οι αφγανικές δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων, που εκπαιδεύτηκαν από τις ΗΠΑ και άλλους δυτικούς στρατιωτικούς, απέκρουσαν με επιτυχία την επίθεση των Ταλιμπάν σε τρεις βασικές επαρχιακές πρωτεύουσες, είπε ο αξιωματούχος. Αλλά το σημείο καμπής ήρθε όταν η ισλαμιστική ομάδα κατέλαβε την πρώτη της πρωτεύουσα στην επαρχία Νιμρούζ στις 6 Αυγούστου. Η Καμπούλ δεν είχε άλλες δυνάμεις για να στείλει εκεί και οι τακτικές δυνάμεις αποθαρρύνθηκαν και δεν πολεμούσαν.

«Σίγουρα περιμέναμε ότι οι ANDSF (Εθνικές Δυνάμεις Αμυνας και Ασφάλειας του Αφγανιστάν) θα μπορούσαν να πολεμήσουν καλύτερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος άμυνας σχετικά με τις αφγανικές δυνάμεις.

Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και οι στρατιωτικοί ηγέτες είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένα τον Μπάιντεν, δημόσια και ιδιωτικά, ότι οι Ταλιμπάν θα μπορούσαν να καταλάβουν τη χώρα. Την ίδια στιγμή, ο Μπάιντεν συνέχιζε τις συνομιλίες με τους Ταλιμπάν που είχαν αρχίσει από την εποχή Τραμπ για να προσπαθήσει να εξασφαλίσει μια συμφωνία για την από κοινού ειρήνη στην Καμπούλ.

Ωστόσο, μια φετινή μελέτη από την αμερικανική κοινότητα πληροφοριών τόνισε ότι οι Ταλιμπάν ήταν πεπεισμένοι ότι θα μπορούσαν να επιτύχουν μια στρατιωτική νίκη και ότι οι προοπτικές για οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία ήταν χαμηλές.

“Οι Ταλιμπάν είναι πιθανό να έχουν κέρδη στο πεδίο της μάχης και η αφγανική κυβέρνηση θα έχει δυσκολία να κρατήσει τους Ταλιμπάν μακριά εάν ο συνασπισμός αποσύρει την υποστήριξή του”, ανέφερε.

Πέντε ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης, ο Μπάιντεν τον Απρίλιο ανακοίνωσε ότι αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν, ξεκινώντας από την 1η Μαΐου.

Ακολούθησαν περισσότερες προειδοποιήσεις. Αργότερα τον Απρίλιο, ο στρατηγός Φρανκ Μακένζι, ο επικεφαλής στρατηγός των ΗΠΑ για την περιοχή, δήλωσε ότι είχε «σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία των Ταλιμπάν» καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν συνέχιζε τη διπλωματική της προσπάθεια με τους αντάρτες.

Τον Ιούνιο, ο Σκοτ ​​Μίλερ, ο Αμερικανός διοικητής στο Αφγανιστάν, έδωσε μια ζοφερή εκτίμηση των κερδών των Ταλιμπάν σε ολόκληρη τη χώρα μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ και προειδοποίησε δημόσια για τον κίνδυνο εμφυλίου πολέμου. Ο ίδιος ο Μπάιντεν παραδέχτηκε τον περασμένο μήνα ότι οι ισλαμιστές στην αρχή του έτους ήταν πιο ισχυροί στρατιωτικά από οποιαδήποτε στιγμή μετά το 2001. Ο διευθυντής της CIA Μπιλ Μπερνς δήλωσε στο δημόσιο ραδιοφωνικό σταθμό NPR ότι οι τάσεις ήταν «σίγουρα ανησυχητικές» όταν ρωτήθηκε για τις αναφορές πληροφοριών ότι η Καμπούλ θα μπορούσε να πέσει μέσα σε έξι μήνες από την αποχώρηση των ΗΠΑ.

«Όλοι το είδαν να έρχεται εκτός από τον πρόεδρο, ο οποίος απέρριψε δημόσια και με αυτοπεποίθηση αυτές τις απειλές μόλις πριν από λίγες εβδομάδες», είπε ο Μιτς Μακόνελ, ο κορυφαίος Ρεπουμπλικανός της Γερουσίας.

Οι Ταλιμπάν χρονομέτρησαν επίσης μια εκστρατεία τρόμου για να συμπέσει με το επίσημο χρονοδιάγραμμα των ΗΠΑ για ταχεία αποχώρηση. Οι στοχευμένες δολοφονίες και η αύξηση της βίας, συμπεριλαμβανομένων των αναφορών σφαγών, συνόδευσαν μια εκστρατεία σε όλη την ύπαιθρο χώρα που απομόνωσε τις πρωτεύουσες των επαρχιών τη μία από την άλλη.

Καθώς συνεχίζονταν οι επιθέσεις των Ταλιμπάν, ορισμένοι αξιωματούχοι παραδέχτηκαν ότι οι εκτιμήσεις του αμερικανικού στρατού και των υπηρεσιών πληροφοριών δεν είχαν συμβαδίσει με την κατάσταση στο πεδίο. Ένα άτομο με εσωτερικές γνώσεις για τις συζητήσεις είπε ότι παρόλο που οι αξιολογήσεις πληροφοριών ενημερώνονταν τακτικά για να αντιμετωπιστεί η απειλή για την Καμπούλ όταν άρχισαν να πέφτουν οι επαρχιακές πρωτεύουσες, οι αξιωματούχοι παρέμειναν ανεπαρκώς απαισιόδοξοι και δεμένοι από το φαινόμενο groupthink (ψυχολογικό φαινόμενο όπου οι άνθρωποι προσπαθούν για συναίνεση μέσα σε μια ομάδα, παραμερίζοντας τις προσωπικές τους πεποιθήσεις και υιοθετώντας την άποψη της πλειοψηφίας).

Οι στρατιωτικοί είχαν επίσης υποθέσει ότι οι Ταλιμπάν θα πολεμούσαν με γραμμικό τρόπο από πόλη σε πόλη και δεν περίμεναν να μετακινηθούν στην πρωτεύουσα πριν εξασφαλίσουν πλήρως την υπόλοιπη χώρα.

Ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών πρότεινε ότι η Ουάσινγκτον θα έπρεπε να γνωρίζει ότι οι αφγανικές δυνάμεις θα αναδιπλώνονταν εύκολα, λέγοντας ότι ήταν αδύνατο να πολεμήσουν μόλις χάσουν την αμερικανική αεροπορική υποστήριξη σε μια τόσο γρήγορη αναστολή της Ουάσινγκτον και ότι η γρήγορη νίκη των Ταλιμπάν ήταν «προβλέψιμη».

«Μόλις οι στρατιώτες συνειδητοποιήσουν ότι κανείς δεν έρχεται να βοηθήσει με ενισχύσεις και στενή αεροπορική υποστήριξη, αναμενόμενα αποσύρονται, εγκαταλείπουν ή παραδίδονται», δήλωσε ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος. «Ολόκληρη η απόσυρση ήταν πολύ βιαστική, υπερβολικά αισιόδοξη…  και μπερδεμένη από πολλές απόψεις ».

Ο Πίτερ Ρίκετς, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε ότι υπήρξε μια «μαζική αποτυχία δυτικών πληροφοριών» σχετικά με την ικανότητα των Ταλιμπάν να αντιμετωπίσουν τις αφγανικές δυνάμεις.

«Το γεγονός ότι ο Τραμπ διαπραγματεύτηκε απευθείας με τους Ταλιμπάν και έβγαλε την αφγανική κυβέρνηση [από τις συνομιλίες] στη Ντόχα, ήταν ένα μεγάλο ηθικό πλήγμα για την αφγανική κυβέρνηση», είπε. «Και ξαφνικά ο Μπάιντεν ανακοινώνοντας ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν ό, τι και να γίνει μέχρι τις 11 Σεπτεμβρίου, νομίζω ότι διέλυσε το ηθικό των αφγανικών ενόπλων δυνάμεων. Γιατί αν πιστεύετε ότι η κυβέρνησή σας είναι πιθανό να καταρρεύσει τις επόμενες εβδομάδες, δεν πρόκειται να βγείτε έξω και να πεθάνετε για αυτό ».

Ορισμένοι επικριτές δήλωσαν ότι το πραγματικό φταίξιμο δεν ανήκει στις αφγανικές δυνάμεις ή στην εσφαλμένη εκτίμηση των ΗΠΑ για αυτές, αλλά στον πρόεδρο των ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν, υποστήριξαν, αγνόησε σκόπιμα τις αξιολογήσεις πληροφοριών και έδωσε προτεραιότητα σε μια πολιτική απόφαση που άρεσε στους ψηφοφόρους των ΗΠΑ.

«Αντί να επιλέξει την υπεύθυνη προσέγγιση, επέλεξε να βασιστεί σε πολιτικές δημοσκοπήσεις, όχι σε δεδομένα από τους στρατιωτικούς ηγέτες του και την κοινότητα των πληροφοριών για τις συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή», δήλωσε ο Τζιμ Ινχόφε, κορυφαίος Ρεπουμπλικανός στην Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας. «Αυτό το χάος είναι κτήμα του Προέδρου Μπάιντεν – το αίμα είναι στα χέρια του», είπε.