NextGenerationEU – Ξεπερνούν τα 58 δισ. οι προκαταβολές – Πόσα θα πάνε στην πράσινη ανάπτυξη

Ο φετινός Αύγουστος σηματοδότησε για την Ευρώπη την απαρχή για τις προχρηματοδοτήσεις στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, με συνολικά οκτώ χώρες να έχουν μέχρι στιγμής λάβει πάνω από 58 δισ. ευρώ.

Το ποσό αντιστοιχεί στο 13 % των επιχορηγήσεων και δανείων που προορίζονται για τις χώρες αυτές στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF).

Οι χώρες αυτές στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων που προωθούν έχουν δεσμευτεί ότι θα διαθέσουν πάνω από 43 δισ. ευρώ για την πράσινη μετάβαση.

Τα ευρωπαϊκά ομόλογα

Οι εκταμιεύσεις αυτές πραγματοποιούνται μετά την πρόσφατη επιτυχή εφαρμογή των πρώτων δανειοληπτικών πράξεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Έως τα τέλη του έτους, η Επιτροπή σκοπεύει να συγκεντρώσει έως και 80 δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, η οποία θα συμπληρωθεί με βραχυπρόθεσμα γραμμάτια της ΕΕ για να χρηματοδοτηθούν οι πρώτες προγραμματισμένες εκταμιεύσεις προς τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του NextGenerationEU.

Στο πλαίσιο του μηχανισμού RRF, ο οποίος αποτελεί μέρος του NextGenerationEU, θα διατεθούν 723,8 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων σε όλα τα κράτη μέλη.

Η Ελλάδα

Στις 9 Αυγούστου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωνε την εκταμίευση 4 δισ. ευρώ με τη μορφή προχρηματοδοτήσεων για την Ελλάδα. Η χώρα μας αναμένεται να λάβει συνολικά 30,5 δισ. ευρώ καθ’ όλη τη διάρκεια του σχεδίου της (17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια).

Οι προχρηματοδοτήσεις αυτές αποτελούν το εναρκτήριο λάκτισμα για την εφαρμογή των κρίσιμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων που περιγράφονται στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας.

Σε ό,τι αγορά την διασφάλιση της πράσινης μετάβασης θα διατεθούν 645 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της διασύνδεσης με τις Κυκλάδες, αυξάνοντας το δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ικανότητα αποθήκευσης.

Η αρχή

Η αρχή έγινε στις 3 Αυγούστου, όταν 3 χώρες το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Πορτογαλία έλαβαν στα ταμεία τους τις πρώτες προκαταβολές.

Ειδικότερα το Λουξεμβούργο έλαβε 12,1 εκατομμύρια ευρώ, επί συνόλου 93,4 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με το σχέδιο της χώρας, θα διατεθούν 30,5 εκατομμύρια ευρώ στις βιώσιμες μεταφορές στο Λουξεμβούργο μέσω ενός προγράμματος στήριξης για την επέκταση του δικτύου σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε όλη τη χώρα.

Η Πορτογαλία έλαβε 2,2 δισ. ευρώ, από σύνολο 16,6 δισ. ευρώ (13,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια).

Αρκετά έργα στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Πορτογαλίας υποστηρίζουν την πράσινη μετάβαση της Πορτογαλίας. Αυτό περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα ανακαίνισης μεγάλης κλίμακας χρηματοδοτούμενο με 300 εκατομμύρια ευρώ για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων κατοικιών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκταμίευσε 770 εκατομμύρια ευρώ στο Βέλγιο, από σύνολο 5,9 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το RRF η χώρα επενδύει 400 εκατομμύρια ευρώ για την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής σε μέτρα για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και την αύξηση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή, για την προστασία από πλημμύρες, ξηρασίες και επιπτώσεις από τη θερμότητα. Αυτό περιλαμβάνει έργα κυκλικής χρήσης νερού, επενδύσεις σε ένα συνεκτικό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών για τη φύση και τα κλιματικά ανθεκτικά δάση, για τον επαναπροσδιορισμό των ποταμών και τη δημιουργία και αποκατάσταση της υγρής φύσης και κοιλάδων.

Στις 13 Αυγούστου εκταμιεύτηκαν 24,9 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ιταλία. Η χώρα πρόκειται να λάβει συνολικά 191,5 δισεκατομμύρια (68,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 122,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια).

Με 32,1 δισεκατομμύρια ευρώ, περισσότερες περιοχές θα ενσωματωθούν στο σιδηροδρομικό δίκτυο υψηλής ταχύτητας και θα ολοκληρωθούν οι σιδηροδρομικοί εμπορευματικοί διάδρομοι. Θα ενισχύσει επίσης τις βιώσιμες τοπικές μεταφορές μέσω της επέκτασης ποδηλατόδρομων, μετρό, τραμ και λεωφορείων μηδενικών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής σταθμών φόρτισης ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη τη χώρα και σημείων ανεφοδιασμού υδρογόνου για οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές.

Στις 17 Αυγούστου η Κομισιόν εκταμίευσε 9 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ισπανία, επί συνόλου 69,5 δισ. ευρώ. Το σχέδιο περιλαμβάνει έναν φιλόδοξο νόμο για την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή μετάβαση, ο οποίος κατοχυρώνει τους ανανεώσιμους στόχους για το 2030 και την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, συμπεριλαμβανομένου ενός 100% ανανεώσιμου συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Το σχέδιο θα υποστηρίξει επίσης καινοτόμες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ και περιλαμβάνει 3,4 δισεκατομμύρια ευρώ για τη στήριξη περισσότερων από μισού εκατομμυρίου ανακαινίσεων ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια κατοικιών.

Την ίδια ημέρα εκταμιεύτηκαν 289 εκατομμύρια ευρώ στη Λιθουανία. Η χώρα πρόκειται να λάβει συνολικά 2,22 δισεκατομμύρια ευρώ, που αποτελείται πλήρως από επιχορηγήσεις.

Εξ αυτών 242 εκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για την ανάπτυξη υπεράκτιων και χερσαίων αιολικής και ηλιακής ενέργειας, καθώς και για τη δημιουργία δημόσιων και ιδιωτικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης ενέργειας. Θα επενδυθούν 341 εκατομμύρια ευρώ για σταδιακή κατάργηση των πιο ρυπογόνων οχημάτων οδικών μεταφορών και αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα των μεταφορών.

Η Γαλλία έλαβε ως προχρηματοδότηση στις 19 Αυγούστου 5,1 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η χώρα πρόκειται να λάβει συνολικά 39,4 δισεκατομμύρια ευρώ, που αποτελείται πλήρως από επιχορηγήσεις.

Η Γαλλία, βάσει του σχεδίου της επενδύει 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την ανακαίνιση κτιρίων, χρηματοδοτώντας ένα πρόγραμμα ανακαίνισης μεγάλης κλίμακας για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.