Εκδηλώσεις του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος» για τα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία

Εορταστικές εκδηλώσεις στη Χίο και στα Ψαρά καθώς και μια πλωτή έκθεση κειμηλίων σε όλα τα νησιά θα πραγματοποιήσουν σε συνεργασία το Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος» και το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο για τα 200 χρόνια της Εθνικής Παλιγγενεσίας.

Τα εγκαίνια της πλωτής Έκθεσης θα γίνουν το πρωί της Κυριακής, 12ης Σεπτεμβρίου, στο λιμάνι της Χίου. Την ιδέα πλωτής έκθεσης ενθουσιωδώς ενστερνίσθηκε ο ιδρυτής του Ιδρύματος καπετάν Παναγιώτης Τσάκος, ο οποίος και πρόσφερε σκάφη της οικογένειας του – βασικά το καλλίγραμμο ιστιοφόρο «Μάνια», το οποίο στη συνέχεια προσέφερε στο Ίδρυμα – γιά την πραγματοποίηση του περίπλου της Έκθεσης.

Την ίδια μέρα θα λάβει χώρα, στον αίθριο χώρο του Ναυτικού Λυκείου του Ιδρύματος στη θέση Φάρκαινα της Χίου, η επίσημη τελετή του Νησιού για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση με ομιλήτρια την Καθηγήτρια κ. Μαρία Ευθυμίου και θέμα: «1821: Οι Μεγάλες Ώρες στη Στεριά και στη Θάλασσα».

Κατά τη διάρκεια της τελετής, θα γίνει παρουσίαση Λευκώματος με τίτλο «Ο ναυτικός αγώνας του 1821», στην έκδοση του οποίου συνεργάσθηκαν στενά Μουσείο και Ίδρυμα. Διακεκριμένες προσωπικότητες των Ελληνικών Γραμμάτων προσέφεραν κείμενα γιά την κατάρτιση του Λευκώματος, το οποίο επιμερίζεται σε 7 Κεφάλαια:

1. Η άνοδος του στόλου της «διάσπαρτης ναυτικής πολιτείας»,

2.Ο ελληνικός στόλος κατά την Επανάσταση,

3.1821: Κριτική του ναυτικού αγώνα,

4.Πρόσωπα του ναυτικού αγώνα από τις συλλογές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου,

5.Αποτίμηση του ρόλου του ναυτικού αγώνα,

6. Προς τη δημιουργία εθνικού στόλου, και

7. Η ελληνική ναυτιλία από το 1830 έως σήμερα.

Την Τετάρτη, 15 Σεπτεμβρίου, στα Ψαρά, σε εκδήλωση θα μιλήσει η Καθηγήτρια κ. Τζελίνα Χαρλαύτη και θέμα: «Η μεγάλη των Ψαρών ναυτιλία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την Επανάσταση»

Στη συνέχεια, ο Καπτά Παναγιώτης Ν. Τσάκος θα προσφέρει στο Δήμο Ψαρών, εκ μέρους του Ιδρύματος, ομοίωμα του θωρηκτού «Γ. Αβέρωφ» ̶ το τρίτο σειράς οκτώ ομοιωμάτων που το Ίδρυμα έχει αποφασίσει να προσφέρει σε νησιά του Αιγαίου (το πρώτο προσφέρθηκε στο Δήμο Χίου και το δεύτερο στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων).

Τέλος η πλωτή Έκθεση στο πλοίο «Μάνια», προσφορά της Οικογένειας Τσάκου στο ίδρυμα, θα αναχωρήσει στις 16 Σεπτεμβρίου, σε ταξίδι δύο εβδομάδων, κατά την διάρκεια των οποίων θα καταπλεύσει στα λιμάνια Οινουσσών, Μυτιλήνης, Αγ. Ευστρατίου, Λήμνου, Σαμοθράκης, Καβάλας, Άνδρου, Σύρου, Σπετσών, Ύδρας, Πόρου, Αίγινας και Πειραιά (βλ. συνημμένο δρομολόγιο).

Κατά τη διάρκεια της τελετής, θα γίνει παρουσίαση Λευκώματος με τίτλο «Ο ναυτικός αγώνας του 1821», στην έκδοση του οποίου συνεργάσθηκαν στενά Μουσείο και Ίδρυμα.

Προλογίζοντας το Λεύκωμα, ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος ευχήθηκε το ευτυχές αυτό προϊόν αγαστής συνεργασίας Ιδρύματος και Εθνικού Ιστορικού Μουσείου να πετύχει το στόχο που έταξαν οι δύο πλευρές όταν το οραματίζονταν και να καταδείξει στους αναγνώστες του ότι το Ναυτικό μας διαδραμάτισε ρόλο κρίσιμο, καταλυτικό και αποφασιστικό, στην αίσια διεξαγωγή και κατάληξη του Αγώνα του ’21, στην αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού, στην απελευθέρωση, έστω και μερική, ιερών χωμάτων της Πατρίδας και, τελικά, στην εισδοχή της στην λίστα των ανεξάρτητων και κυρίαρχων κρατών της Ευρώπης. «Αν παραφράζαμε», τόνισε ο καπετάν Παναγιώτης, «γιά τους σκοπούς των στόχων του Λευκώματος, τα λόγια του Δημοσθένους, θα μας επιτρεπόταν να πούμε, για μία Χώρα θαλασσινή σαν την Ελλάδα: «Δει δε Ναυτικού και άνευ τούτου ουδέν εστιν γενέσθαι των δεόντων». Μήπως έτσι δεν το ‘χε πη ο Θεμιστοκλής εμπιστευόμενος την τύχη της Ελλάδας στα Ξύλινα Τείχη; Κ’ έτσι δεν το επανέλαβε, είκοσι τρεις αιώνες αργότερα, ο Κωνσταντής Κανάρης: «Τίποτ’, αρχόντοι δεν φελλά – μονάχα το Καράβι.!»

Και κατέληξε τονίζοντας τον διακαή πόθο όλων όσοι ασχολούνται με τα ναυτιλιακά να δουν ξανά νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, να πυκνώνουν τις τάξεις αυτών που έχουν θέσει τη ζωή τους στην υπηρεσία των θαλασσίων μεταφορών επανδρώνοντας τα Ελληνόκτητα πλοία, τα γραφεία της ξηράς και όλες τις παρεμφερείς ναυτιλιακές και παραναυτιλιακές δραστηριότητες. «Γιά να μπορέσουν έτσι τα πλοία αυτά, με ελληνικά πληρώματα και ελληνική σημαία, να συνεχίσουν το ταξίδι του πεπρωμένου της Ελλάδας στη θάλασσα: να εξέχει και υπερέχει, διατηρώντας, για έτη πολλά, την πρωτοκαθεδρία και την ηγετική θέση που, με τόσες θυσίες, αγώνα και στερήσεις αλλά και που με τόση λατρεία για το υγρό στοιχείο και τόσο βαθιά γνώση του αντικειμένου, κατέκτησε στο παγκόσμιο στερέωμα. Κι έτσι, το «αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων» να βρίσκει και σήμερα πλατιά εφαρμογή στο χώρο της ναυτιλίας μας όπως το επεδίωκαν και κατάφερναν με τόση επιτυχία οι πρόγονοί μας στα αρχαία χρόνια με τον Άη-Νικόλα, χριστιανική απόδοση του Ποσειδώνα, στη πλώρη των Ελληνικών καραβιών».