Τουρισμός – Ταινίες που σπάνε ταμεία και τα… νεύρα των κατοίκων

Μεγάλες αυξήσεις στις ροές τουριστών έχουν φέρει, κατά καιρούς, ταινίες που έχουν σπάσει ταμεία σε διάφορες χώρες του κόσμου.

Σύμφωνα με το CNBC, το 1996, η ιστορική ταινία δράσης του Mel Gibson, “Braveheart”, οδήγησε σε αύξηση ύψους 300% των επισκεπτών στο Εθνικό Μνημείο Γουάλας, στη Σκωτία, ενώ, η ταινία “Harry Potter” οδήγησε σε αύξηση του τουρισμού κατά τουλάχιστον 50% για κάθε περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου όπου γυρίστηκε η ταινία, όπως αναφέρεται και σε άρθρο, το 2006, στo Journal of Travel Research.

Ο κινηματογραφικός αυτός τουρισμός (“film tourism”), όπως είναι γνωστός, ενισχύει σε μεγάλο βαθμό την τοπική οικονομία και καλύπτει τα κενά που δημιουργούνται από περιόδους χαλάρωσης του εποχιακού τουρισμού.

Η αρνητική πλευρά των γυρισμάτων

Παρόλο που η ταινία «ο Νονός» χαρακτηρίζεται ως μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, έχει προκαλέσει σειρά προβλημάτων στις περιοχές όπου γυρίστηκε, με τουρίστες να μένουν απογοητευμένοι, μετά την επίσκεψή τους, καθώς δεν κατάφεραν να βρουν τη «μαγεία» της ταινίας στην ατμόσφαιρα.

Όπψς ανέφερε και η Ιταλίδα καλλιτέχνης Μαρία Ραπικάβολι «ίσως να πίστευαν ότι θα έβλεπαν ανθρώπους με όπλα ή μαυροφορεμένες γυναίκες να περιπλανιούνται στην περιοχή», ενώ παράλληλα, δεν έλειψαν και οι τουρίστες που δήλωναν ευτυχισμένοι που βρίσκονταν σε μία περιοχή που απέπνεε κάτι από μαφία ή αλλοι που αναρωτιούνταν πώς θα πάνε στο χωριό του Νονού.  Η τραγική ειρωνία, όμως, εδώ είναι ότι η ταινία δεν είχε γυριστεί καν στο Κορλεόνε, το οποίο επισκέπτονταν οι τουρίστες, αλλά στα χωριά Σάβοκα και Φόρτσα ντ’Αγκρο της Σικελίας.

Παράλληλα, θεωρείται ότι ταινίες όπως «ο Νονός», «τα καλά παιδιά» και «οι άθικτοι», έχουν αυξήσει τα στερεότυπα για τους Ιταλοαμερικανούς, παρουσιάζοντάς τους ως βίαους και μισογυνιστικούς εγκληματίες.

Απερίσκεπτες Συμπεριφορές

Ταινίες, όπως το “The Hangover”, με  σκηνές που προβάλλουν άγρια bachelor πάρτι και ναρκομανείς, ίσως να ενθαρρύνουν απερίσκεπτες συμπεριφορές στις περιοχές όπου γυρίστηκαν, όπως, εν προκειμένω, στο Λας Βέγκας. Οι τουρίστες προσπαθούν, συνήθως, να μιμηθούν τις διάσημες σκηνές από τις ταινίες αυτές, με πολλούς να ζητούν να μείνουν στη «Σουίτα Hangover», ενώ άλλοι ανεβαίνουν σε ταράτσες και ρωτάνε πού μπορούν να βρουν ζωντανές τίγρεις.

Πόσες φορές, ακόμη, έχουμε δει τουρίστες, στη Ρώμη, να μπαίνουν στο Fontana di Trevi, προσπαθώντας να μιμηθούν τη διάσημη σκηνή από την ταινία του Φεντερίκο Φελίνι «Γλυκιά Ζωή»; Ακόμη και σήμερα, 60 χρόνια αργότερα, οι ιταλικές αρχές έρχονται αντιμέτωπες με ιδιαίτερα ενθουσιώδεις φαν που φορούν παρόμοια ρούχα με τους πρωταγωνιστές της εν λόγω σκηνής, για να βιώσουν στο έπακρο την εμπειρία. Δεν έχουν λείψει και οι πιο ακραίες συμπεριφορές, με τις ιταλικές αρχές να επιβάλλουν πρόστιμα μέχρι και 450 ευρώ (527 δολάρια) για απείθαρχες συμπεριφορές στο Fontana di Trevi.

To 2020, το Δημοτικό Συμβούλιο της Ρώμης ενέκρινε τη δημιουργία ενός προστατευτικού, ύψους ενός μέτρου, στο Fontana di Trevi, σχέδιο που δέχθηκε πληθώρα κριτικών, καθώς θεωρήθηκε από ειδικούς ότι κάτι τέτοιο θα κατέστρεφε τη θέα.

Υπερβολικά πολλοί τουρίστες

Μετά τις τριλογίες «ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» και «το Χόμπιτ», η Νέα Ζηλανδία ήρθε αντιμέτωπη με ραγδαία αύξηση των τουριστικών αφίξεων, με τουρίστες να ψάχνουν τα τοπία και τις περιοχές που προβάλλονταν στις ταινίες.

Οι ταινίες αποτέλεσαν το βασικό κριτήριο που οδήγησε περίπου το 10% των τουριστών να επισκεφθούν τη Νέα Ζηλανδία, το 2019, προσθέτοντας, έτσι, περίπου 630 εκατ. δολάρια Νέας Ζηλανδίας (437 εκατ. δολάρια ΗΠΑ) στην οικονομία της χώρας.

Παράλληλα, όμως, εγείρονται και ανησυχίες για τις υπερβολικές αφίξεις τουριστών, καθώς η χώρα στερείται σημαντικών υποδομών για τη σωστή διαχείριση των τουριστικών αφίξεων. Άλλα ζητήματα, ακόμη, θεωρούνται τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν στο περιβάλλον αυτές οι τουριστικές αφίξεις, ο συνωστισμός και η κυκλοφοριακή συμφόρηση, δημιουργώντας μία εικόνα επικράτησης χάους στην περιοχή.

Υπερβολικός αντίκτυπος

Μετά την προβολή των ταινιών «Ο Πόλεμος των Άστρων: η Δύναμη Ξυπνά» (2015) και «Ο Πόλεμος των Άστρων: οι τελευταίοι Τζεντάι» (2017), παράτηρήθηκε έντονο ενδιαφέρον για το νησί της Ιρλανδίας, Skellig Michael, με 17.000 τουρίστες να επισκέπτονται το νησί αυτό, το 2018, σημειώνοντας, έτσι, σημαντική αύξηση σε σχέση με τις 11.100 αφίξεις πριν μία δεκαετία.

Ανησυχίες, όμως, προκάλεσαν αυτές οι αυξήσεις στους κατοίκους, με την UNESCO να δηλώνει ότι η αύξηση των τουριστικών αφίξεων δεν αποτελεί απειλή για την περιοχή.

Το εν λόγω νησί δέχεται τουρίστες από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο, ενώ, για να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα, έχει ήδη τεθεί μέγιστο όριο αφίξεων στους 180 τουρίστες ανά ημέρα. Το εν λόγω όριο τέθηκε το 1994 και εγκρίθηκε από την UNESCO το 1995. Τέλος, τα πλοία που μεταφέρουν τουρίστες στο νησί είναι, επίσης, περιορισμένα σε αριθμό και χρειάζονται ειδική άδεια για να μετακινηθούν.