Βρετανία – Η κλιματική αλλαγή αλλάζει ραγδαία την οικονομία

Η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές αλλαγές στη βρετανική παραγωγή τις επόμενες δεκαετίες, καθώς η χώρα προσπαθεί να αποφύγει τις «καταστροφικές» επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως τονίζουν ειδικοί αναλυτές στο CNBC.

Στα τέλη Ιουλίου, η Βασιλική Μετεωρολογική Εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου δημοσίευσε την έκθεση «Βρετανία – Κλίμα 2020», με τους συντάκτες της να σημειώνουν ότι πέρυσι ήταν η τρίτη θερμότερη χρονιά της Αγγλίας από την έναρξη καταγραφής θερμοκρατιών, το 1884.

Εν τω μεταξύ, η υπηρεσία πρόγνωσης καιρού, Met Office, προβλέπει ότι η χώρα είναι έτοιμη για θερμότερους και υγρότερους χειμώνες, πιο ζεστά και ξηρά καλοκαίρια και «πιο συχνά και έντονα ακραία καιρικά φαινόμενα», λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Ο Μάικλ Κρίστι, καθηγητής περιβαλλοντικής και οικολογικής οικονομίας στο Aberystwyth Business School στην Ουαλία, δήλωσε στο CNBC ότι εάν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα στο Ηνωμένο Βασίλειο και διεθνώς, η αύξηση της θερμοκρασίας θα έχει «όλο και πιο καταστροφικές επιπτώσεις».

«Και αυτές οι επιπτώσεις θα είναι μη αναστρέψιμες», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι ορισμένες βιομηχανίες κινδυνεύουν περισσότερο.

«Για τη γεωργία, για παράδειγμα, θα υπάρχουν κίνδυνοι όσον αφορά τον πιθανό αντίκτυπο στις καλλιέργειες που μπορούν να αναπτυχθούν», είπε και πρόσθεσε τα εξής: «Υπάρχουν επίσης ζητήματα όσον αφορά τις εκπομπές μεθανίου από το ζωικό κεφάλαιο, οπότε οι κτηνοτρόφοι ενδέχεται να μην μπορούν να έχουν τον ίδιο αριθμό ζώων στο μέλλον. Αλλά ίσως υπάρχουν κάποια οφέλη από το γεγονός ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να οδηγήσουν στην αύξηση των γεωργικών αποδόσεων».

Επιπτώσεις στη γεωργία

Πέρυσι, το 71% της γης στο Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποιήθηκε ενεργά για την γεωργία και την κτηνοτροφία. Η γεωργία αποτελούσε το 0,5% της ακαθάριστης εγχώριας παραγωγής της χώρας το 2020 και η βιομηχανία ήταν η πηγή του 1,4% του συνόλου των βρετανικών θέσεων εργασίας.

Ο Μάρτιν Λούκατς, καθηγητής επιστήμης των οικοσυστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Ρίντινγκ, δήλωσε στο CNBC ότι ορισμένοι Βρετανοί αγρότες αισθάνονταν ήδη τον αντίκτυπο των συχνότερων ακραίων καιρικών φαινομένων, συγκεκριμένα των πλημμυρών και των ξηρασιών.

«Σε περιοχές όπου η έλλειψη βιομάζας χόρτου για τη διατροφή των βοοειδών δεν ήταν ποτέ ζήτημα, ξαφνικά, προέκυψε ως πρόβλημα, επειδή δεν υπήρχαν βοσκότοποι».

Αυτό που συμβαίνει στο εξωτερικό επηρεάζει επίσης τη βρετανική γεωργία, επεσήμανε ο Λούκατς.

«Οι αλλαγές σε μια χώρα θα γίνονται αισθητές και σε άλλα μέρη του κόσμου», είπε στο CNBC. «Για παράδειγμα, μια αποτυχία στις σοδειές στη Βραζιλία θα γίνει αισθητή στην κτηνοτροφία του Ηνωμένου Βασιλείου, επειδή αγοράζουμε σόγια από τη Βραζιλία για να ταΐζουμε τις αγελάδες στη Βρετανία».

Τα θέματα με τη διαθεσιμότητα νερού θα μπορούσαν επίσης να φέρουν νέες προκλήσεις στο μέλλον, προέβλεψε ο Λούκατς.

«Το κόστος του νερού είναι ελάχιστο αυτή τη στιγμή – δεν κοστίζει πραγματικά στα επιχειρηματικά μοντέλα των αγροτών. Αλλά υποψιάζομαι ότι κάποια στιγμή, όταν οι αγρότες θα ανταγωνίζονται άμεσα με το γενικό πληθυσμό για το πόσιμο νερό λόγω των περιορισμών στην κατανάλωση που θα προκύψουν, αυτό θα γίνει ζήτημα », εξήγησε.

Τα τελευταία χρόνια, πρόσθεσε ο Λούκατς, το μεταβαλλόμενο κλίμα της Βρετανίας έχει προκαλέσει μεταβολές και στις τοπικές καλλιέργειες. Για παράδειγμα, περισσότερες περιοχές είχαν καταστεί ικανές να καλλιεργήσουν καλαμπόκι. Εν τω μεταξύ, οι κυβερνητικές πολιτικές που στοχεύουν στη μείωση των εκπομπών είχαν αυτό που ο ίδιος αποκάλεσε «φαινόμενο καταρράκτη».

«Πριν από μερικά χρόνια υπήρχε μια προσπάθεια για βιοντίζελ», είπε. «Η αγροτική πολιτική στο Ηνωμένο Βασίλειο άλλαξε και άρχισε να επιδοτεί την ελαιοκράμβη λίγο περισσότερο από άλλες καλλιέργειες. Αυτή ήταν μια σημαντική αλλαγή στον τύπο των ειδών που καλλιεργούμε και στην πραγματικότητα, έπρεπε να αλλάξουμε ξανά τη γεωργική πολιτική [για να ενθαρρύνουμε] την ποικιλία των καλλιεργειών ».

Βρετανική έκρηξη στην οινοπαραγωγή

Σε κάποιες περιπτώσεις, το θερμό κλίμα του Ηνωμένου Βασιλείου ενθάρρυνε την επέκταση της βιομηχανίας κρασιού της χώρας.

«Εδώ στη Μεγάλη Βρετανία, ο κλάδος της οινοποιίας αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία 10 με 15 χρόνια», δήλωσε στο CNBC ο Στιβ Ντόρλινγκ, διευθυντής καινοτομίας στη Σχολή Περιβαλλοντικών Επιστημών του Πανεπιστημίου East Anglia.

Ο Ντόρλινγκ, ο οποίος συμμετέχει στην ομάδα εργασίας για την έρευνα και ανάπτυξη της βιομηχανίας WineGB, πρόσθεσε ότι η «μεγάλη επιτυχία» της βιομηχανίας ήταν εν μέρει στη μέση καλλιεργητική περίοδο – Απρίλιο έως Οκτώβριο – με θερμοκρασίες άνω των 14 βαθμών Κελσίου. Αυτό κατέστησε δυνατή την πιο αξιόπιστη καλλιέργεια εμπορεύσιμων ποικιλιών σταφυλιών.

Παρόλο που το κλίμα έγινε πιο κατάλληλο για την παραγωγή κρασιού σε ορισμένες περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Ντόρλινγκ σημείωσε ότι μια φυσική μεταβλητότητα στο κλίμα της χώρας θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοκ στην παραγωγή.

Ωστόσο, καθώς τα οινοποιεία συνεχίζουν να φυτεύουν περισσότερα αμπέλια από έτος σε έτος, η WineGB προβλέπει αύξηση της παραγωγής σε περίπου 40 εκατομμύρια φιάλες κρασού μέχρι το 2040. Πέρυσι, οι βρετανικοί αμπελώνες παρήγαγαν 8,7 εκατομμύρια φιάλες κρασί, με βάση τα στοιχεία του οργανισμού.

Βιομηχανίες που προσαρμόζονται

Οι εταιρείες και οι επενδυτές εκτός βιομηχανιών που εξαρτώνται από τη γη αλλάζουν επίσης τον τρόπο λειτουργίας τους.

Η υψηλής ταχύτητας σιδηροδρομική γραμμή HS2 της Αγγλίας θα χρησιμοποιήσει τρισδιάστατο εκτυπωμένο σκυρόδεμα με γραφένιο, το οποίο είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον από το παραδοσιακό σκυρόδεμα.

Σε μια άλλη περίπτωση, ένα υβριδικό αεροσκάφος πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση 37 μιλίων μεταξύ Orkney και Wick στη Σκωτία νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Ο Άντριου Γουόρντσγουορθ είναι CEO της Sustainable Ventures, μιας βρετανικής εταιρείας VC που επενδύει σε εταιρείες που εργάζονται για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ο οργανισμός, που ιδρύθηκε το 2011, έχει δημιουργήσει 8 εταιρείες, επένδυσε σε 27 και υποστήριξε την ανάπτυξη άλλων 250.

«Ένα βασικό χαρακτηριστικό των καινοτομιών [που υποστηρίζουμε] είναι ότι επιτρέπουν στους ανθρώπους να συνεχίσουν να απολαμβάνουν καταναλωτικά αγαθά και εμπειρίες, αλλά με πιο βιώσιμο και συχνά χαμηλότερο κόστος», δήλωσε στο CNBC. «Δεν πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρξει αντιστάθμιση μεταξύ εμπορικής επιτυχίας και βιώσιμου μέλλοντος».

Επιχειρήσεις απροετοίμαστες

Ενώ ορισμένες επιχειρήσεις προσπαθούν να μετριάσουν τον κίνδυνο για το κλίμα και να γίνουν πιο βιώσιμες, άλλες υστερούν.

Το 2008, το βρετανικό κοινοβούλιο ψήφισε συντριπτικά υπέρ του Νόμου για την Κλιματική Αλλαγή, ο οποίος στοχεύει στη μείωση των εκπομπών κατά 100% έως το 2050 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.

Μέρος της στρατηγικής ήταν η εισαγωγή του “προϋπολογισμού άνθρακα”, που προβλέπει όρια στις εκπομπές της χώρας για περίοδο πέντε ετών. Τον Απρίλιο, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ο έκτος προϋπολογισμός άνθρακα – που καλύπτει το 2033 έως το 2037 – «θα θέσει σε νόμο τον πιο φιλόδοξο στόχο της κλιματικής αλλαγής στον κόσμο», με στόχο τη μείωση των εκπομπών κατά 78% έως το 2035 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται στην τρίτη περίοδο προϋπολογισμού άνθρακα, η οποία λήγει το 2022.

Σύμφωνα με την Επιτροπή Κλιματικής Αλλαγής (CCC) – ένα ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο που δημιουργήθηκε το 2008 – το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται επί του παρόντος «εκτός τροχιάς» για τον τέταρτο, πέμπτο και έκτο προϋπολογισμό του.

Μιλώντας στο CNBC, ένας εκπρόσωπος της CCC είπε ότι υπάρχει έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων ότι οι επιχειρήσεις λαμβάνουν μέτρα για να προετοιμαστούν για τους κλιματικούς κινδύνους, όπως πλημμύρες, αλλαγές ακτογραμμών, ακραία καιρικά φαινόμενα και διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας.

«Χωρίς δράση για την κλιματική προσαρμογή, θα δυσκολευτούμε να επιτύχουμε βασικούς κυβερνητικούς και κοινωνικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Net Zero», προειδοποίησε ο εκπρόσωπος της CCC.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, τα Ηνωμένα Έθνη δημοσίευσαν μια έκθεση ορόσημο που προειδοποιούσε ότι χωρίς άμεση, εκτεταμένη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 ή 2 βαθμούς Κελσίου θα είναι σύντομα «απρόσιτος».