Ιράκ – Η πρόταση- έκπληξη προς τον ΟΠΕΚ

Μία απρόσμενη πρόταση επεφύλασσε το Ιράκ στα άλλα μέλη του ΟΠΕΚ, ενόψει της μηνιαίας συνάντησης του καρτέλ… Ο  υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Ιράκ Ali Allawi, με άρθρο στον Guardian τους καλεί να πραγματοποιήσουν μια πράσινη στροφή. Με άλλα λόγια, παροτρύνει τους παραγωγούς πετρελαίου να επιδιώξουν «μια οικονομική ανανέωση επικεντρωμένη σε περιβαλλοντικά υγιείς πολιτικές και τεχνολογίες» που θα περιλαμβάνει ηλιακή ενέργεια και δυνητικά πυρηνικούς αντιδραστήρες ώστε να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων.

Μαζί με τον εκτελεστικό διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας , Φατίχ Μπιρόλ, έγραψε: «Προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο κόσμος πρέπει να αλλάξει θεμελιωδώς τον τρόπο που παράγει και καταναλώνει ενέργεια, καίγοντας λιγότερο άνθρακα, πετρέλαιο και το φυσικό αέριο… Εάν τα έσοδα από το πετρέλαιο αρχίσουν να μειώνονται πριν οι χώρες παραγωγές διαφοροποιήσουν επιτυχώς τις οικονομίες τους, τα μέσα διαβίωσης θα χαθούν και τα ποσοστά φτώχειας θα αυξηθούν».

Οι Allawi και Birol τονίζουν επίσης ότι η τρέχουσα αστάθεια των τιμών του πετρελαίου, που προκλήθηκε από την πανδημία, ήταν μόνο η αρχή των προβλημάτων για τους παραγωγούς.

Η κλιματική κρίση δεν θα απαιτήσει μόνο απομάκρυνση από το πετρέλαιο, αλλά θα πλήξει ιδιαίτερα τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική, όπου η αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί ήδη σοβαρά προβλήματα.

Το Ιράκ είναι ιδρυτικό μέλος του καρτέλ που περιλαμβάνει πολλούς από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κόσμο , συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, του Κουβέιτ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Βενεζουέλας, της Νιγηρίας και αρκετών άλλων αφρικανικών κρατών πετρελαίου. Ο όμιλος OPEC+ περιλαμβάνει επίσης τη Ρωσία και μερικούς μικρότερους παραγωγούς. Τα περισσότερα μέλη του ΟΠΕΚ+ εμφανίζονται πολέμιοι  στις εκκλήσεις για δράση για την κλιματική αλλαγή, ενώ μερικοί απορρίπτουν την επιστήμη του κλίματος και η Σαουδική Αραβία, ιδιαίτερα, συχνά παρεμποδίζει τις διαπραγματεύσεις των Ηνωμένων Εθνών για την παγκόσμια κλιματική δράση.

Στο παρελθόν, οι Σαουδάραβες υπουργοί φλέρταραν με την κλιματική δράση, υποδεικνύοντας για παράδειγμα ότι η χώρα θα μπορούσε να τροφοδοτηθεί με ηλιακή ενέργεια στο μέλλον . Αλλά κανένας δεν πρότεινε σοβαρά μια πολιτική για τη διακοπή των εξαγωγών πετρελαίου.

Ωστόσο, ορισμένοι παραγωγοί πετρελαίου έχουν υιοθετήσει μια πιο επιθετική στάση. Το Ομάν, το οποίο δεν είναι πλέον μέλος του ΟΠΕΚ, προτιμά το υδρογόνο ως πιθανό καύσιμο χαμηλών εκπομπών άνθρακα για το μέλλον. Τα ΗΑΕ εργάζονται επίσης για το υδρογόνο, ενισχύουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και εγκαινίασαν πρόσφατα ένα νέο πυρηνικό εργοστάσιο. Η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Ιορδανία είναι μεταξύ άλλων χωρών της περιοχής με σημαντικά προγράμματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ο Birol, ένας από τους κορυφαίους ενεργειακούς οικονομολόγους στον κόσμο, δήλωσε στον Guardian: «Περισσότερο από οποιοδήποτε σημείο της ιστορίας, οι θεμελιώδεις αλλαγές στο οικονομικό μοντέλο σε χώρες πλούσιες σε πόρους φαίνονται αναπόφευκτες. Οι χώρες της περιοχής καταβάλλουν ορισμένες προσπάθειες για τη μετάβαση στην ενέργεια. Υπάρχουν πολλά υποσχόμενες πρωτοβουλίες [μεταξύ των παραγωγών πετρελαίου], αλλά όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο, η επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών θα απαιτήσει πολύ ισχυρότερες δράσεις και πολύ μεγαλύτερη διεθνή συνεργασία ».

Και πρόσθεσε: «Ο IEA προειδοποιεί εδώ και πολλά χρόνια ότι οι χώρες που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο πρέπει να κινηθούν γρήγορα για να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους μακριά από ορυκτά καύσιμα για να συμβαδίσουν με τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Ο αντίκτυπος της  Covid στην αγορά πετρελαίου πέρυσι μας έδωσε μια φευγαλέα εικόνα για το πώς θα μπορούσαν να είναι οι οικονομίες της περιοχής στο μέλλον σε έναν κόσμο όπου η ζήτηση για πετρέλαιο και φυσικό αέριο είναι δομικά ασθενέστερη – και όπου οι χώρες δεν λαμβάνουν σοβαρά μέτρα για τη διαφοροποίηση οικονομίες και να αυξήσουν την ανθεκτικότητά τους ».