Πότε ψηφίζεται η νέα εισφορά άνθρακα στις εισαγωγές – Τι προβλέπει το σχετικό σχέδιο της ΕΕ

Στα μέσα του περασμένου Ιουλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια δέσμη μέτρων σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με στόχο τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 (σε σχέση με τα επίπεδα του 1990).

Κατόπιν αυτού, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει τις προτάσεις τις Επιτροπής, που συμπεριλαμβάνουν μέτρα για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και τη θέσπιση μιας νέας εισφοράς άνθρακα σε εισαγωγές.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η σχετική ψηφοφορία θα διεξαχθεί το τρέχον εξάμηνο.

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΚ υποστήριξε την ανάγκη πρόληψης “διαρροών άνθρακα” μέσω της επιβολής εισφοράς σε εισαγωγές προϊόντων που προέρχονται από κράτη με λιγότερο αυστηρούς κανόνες για τις εκπομπές CO2.

Την ώρα που η ευρωπαϊκή βιομηχανία προσπαθεί να συνέλθει από την κρίση του COVID-19 και να ανταπεξέλθει στην οικονομική πίεση των φθηνών εισαγωγών, η ΕΕ προσπαθεί να τιμήσει τις κλιματικές της δεσμεύσεις προστατεύοντας παράλληλα τις ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας και αλυσίδες παραγωγής.

Εισφορά άνθρακα για την αντιμετώπιση των διαρροών άνθρακα

Οι προσπάθειες της ΕΕ να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, και να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 κινδυνεύουν να υπονομευτούν από λιγότερο κλιματικά φιλόδοξες χώρες.

Για να μετριαστεί αυτός ο κίνδυνος, η ΕΕ θα προτείνει τη δημιουργία ενός μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (ΜΣΠΑ) που θα επιβάλλει εισφορές άνθρακα σε εισαγωγές ορισμένων προϊόντων που προέρχονται από κράτη εκτός ΕΕ. Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τις σχετικές προτάσεις στην πρώτη ολομέλεια του Μαρτίου.

Η εισφορά αναμένεται να εφαρμοστεί σε εισαγωγές προϊόντων που προέρχονται από τρίτες χώρες με λιγότερο φιλόδοξους κανόνες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διασφαλίζοντας ότι τα εισαγόμενα προϊόντα δεν είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχα προϊόντα της ΕΕ.

Πώς θα εφαρμοστεί η ευρωπαϊκή εισφορά άνθρακα;

Η εισφορά θα εφαρμοστεί σε εισαγωγές προϊόντων που προέρχονται από τρίτες χώρες με λιγότερο φιλόδοξους κανόνες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διασφαλίζοντας ότι τα εισαγόμενα προϊόντα δεν είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχα προϊόντα της ΕΕ.

Δεδομένου του κινδύνου μετεγκατάστασης ρυπογόνων βιομηχανιών σε χώρες με λιγότερο αυστηρούς περιορισμούς των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, η τιμολόγηση του άνθρακα θεωρείται απαραίτητη εντός του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS).

Τι είναι η διαρροή άνθρακα;

Η διαρροή άνθρακα είναι η μετατόπιση της παραγωγής των ρυπογόνων βιομηχανιών εκτός της ΕΕ για την αποφυγή συμμόρφωσης σε αυστηρότερα πρότυπα.
Καθώς η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα που απαιτεί παγκόσμιες λύσεις, οι ευρωβουλευτές θέλουν να το επιλύσουν μέσω της δημιουργίας ενός μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (ΜΣΠΑ).

Η υφιστάμενη τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών στην ΕΕ

Στα πλαίσια του υφιστάμενου συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS), που παρέχει οικονομικά κίνητρα για τον περιορισμό των εκπομπών, οι σταθμοί πραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και οι βιομηχανίες πρέπει να εκδίδουν άδεια για κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που παράγουν. Η τιμή αυτών των αδειών επηρεάζεται από τη ζήτηση και την προσφορά. Λόγω της τελευταίας οικονομικής κρίσης, η ζήτηση για αυτές τις άδειες έχει μειωθεί, το ίδιο και η τιμή τους, αποθαρρύνοντας, κατά συνέπεια, τις εταιρείες από επενδύσεις στις πράσινες τεχνολογίες. Η ΕΕ θα μεταρρυθμίσει το υφιστάμενο σύστημα για την επίλυση αυτού του προβλήματος.

Τι ζητάει το Κοινοβούλιο;

Ο νέος μηχανισμός πρέπει να είναι συμβατός με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και να ενθαρρύνει την απαλλαγή των ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών βιομηχανιών από τις ανθρακούχες εκπομπές. Θα ενσωματωθεί επίσης στη μελλοντική βιομηχανική στρατηγική της ΕΕ.

Μέχρι το 2023 ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να καλύπτει τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και τους βιομηχανικούς κλάδους έντασης ενέργειας, που αντιπροσωπεύουν το 94 % των βιομηχανικών εκπομπών της ΕΕ και συνεχίζουν να λαμβάνουν σημαντικές δωρεάν κατανομές δικαιωμάτων, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές.

Υπογραμμίζουν ότι ο μηχανισμός θα πρέπει να είναι σχεδιασμένος αποκλειστικά για την προώθηση των κλιματικών στόχων και να μην χρησιμοποιείται καταχρηστικά ως εργαλείο για την ενίσχυση του προστατευτισμού.

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν επίσης την πρόταση της Επιτροπής να χρησιμοποιήσει τα έσοδα που προκύπτουν από τον ΜΣΠΑ ως νέους ιδίους πόρους για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, και ζητούν από την Επιτροπή να διασφαλίσει πλήρη διαφάνεια όσον αφορά τη χρήση των εν λόγω εσόδων.