Ανάλυση – Γιατί το ΑΕΠ συνεχίζει να εκπλήσσει!

Είναι η τρίτη φορά τους τελευταίους μήνες που οι εξελίξεις στον ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας μας εκπλήσσουν θετικά. Η πρώτη ήταν η μικρότερη ύφεση του αναμενόμενου το 2020, η δεύτερη ήταν ο ρυθμός ανάκαμψης του πρώτου τριμήνου του έτους και τώρα ο ρυθμός ανάκαμψης του δεύτερου τριμήνου. Με δεδομένο μάλιστα την καλύτερη του αναμενόμενου ανάκαμψη του τουρισμού δεν αποκλείεται να συμβεί το ίδιο και στο τρίτο τρίμηνο.

Είναι μάλιστα εμφανής η θετική απόκλιση ακόμα και στις προβλέψεις της Κυβέρνησης που εκτιμούσε ένα +3,6% για το 2021 και τώρα εκτιμούμε ότι θα κινηθεί πάνω από το 5%.

Οι αποκλίσεις σημειώνονται σε σύγκριση με τους προβλεπόμενους από τους αναλυτές ρυθμούς ανάκαμψης σε σύγκριση με τις πραγματοποιήσεις. Βεβαίως καθένας που προβλέπει έχει σχεδόν δικές του εκτιμήσεις που αντιστοιχούν στο μοντέλο που χρησιμοποιεί. Μάλιστα οι αναγνώστες του ΟΤ μπορούν να παρακολουθούν τη μηνιαία μεταβολή της μεταβολής των προβλέψεων εδώ  και μπορούν να δουν τις διαφορετικές εκτιμήσεις των Oxford Economics, Focus Economics, Consensus Economics, IMF κ.τ.λ. και βεβαίως τις δικές μας που αποτελούνε μία συνισταμένη αυτών. Φαίνεται όμως να υπάρχει μία γενική συμφωνία ότι στην Ελληνική οικονομία οι πραγματοποιήσεις ξεπερνούν τις προβλέψεις. Έτσι τίθεται και το σχετικό ερώτημα για την ερμηνεία αυτή της συστηματικής θετικής εξέλιξης.

Βεβαίως τα στοιχεία πραγματοποιήσεων της ΕΛΣΤΑΤ έχουν ένα προσωρινό στοιχείο αλλά όποτε γίνονταν διορθώσεις έχουμε και πάλι θετική εξέλιξη.

Τη θετική λοιπόν διάσταση την αποδίδουμε σε μία σειρά από λόγους:

Ο πρώτος σχετίζεται με το μεσαίο επίπεδο ανάπτυξης της Ελληνικής οικονομίας. Ευρισκόμενη εκτός των μεγάλων γραμμών παραγωγής δεν παρουσιάσαμε το φαινόμενο της διακοπής των δυνατοτήτων παραγωγής που παρατηρήθηκε στις υπόλοιπες οικονομίες λόγω των διαταραχών της προσφοράς που σχετίστηκαν με τον COVID. Έτσι όμως η εξέλιξη των εξαγωγών είναι αξιοσημείωτη.

Ο δεύτερος σχετίζεται με την εκτεταμένη μαύρη εργασία που συνήθως δεν μεταβάλλεται εύκολα από διαταραχές όπως ο COVID, αλλά το σημαντικότερο επιστρέφει πολύ εύκολα στις διαδικασίες παραγωγής ενώ ταυτοχρόνως απολαμβάνει επιδόματα κ.τ.λ.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους ερμηνείας των συνεχών αυξήσεων των αποταμιεύσεων. Έτσι ακόμα και ασθενέστερες εισοδηματικές τάξεις βρέθηκαν με αυξημένη αγοραστική δύναμη που διοχετεύουν στην κατανάλωση άρα στην άνοδο του ΑΕΠ.

Ο τρίτος σχετίζεται με την καλύτερη του αναμενόμενου εξέλιξη του τουρισμού που σχετίζεται βεβαίως με τον τρόπο που οι ευρωπαίοι άνοιξαν τις οικονομίες τους από τον COVID αλλά και τις ετοιμότητάς μας να δεχτούμε.

Ο τέταρτος σχετίζεται με την συγκριτικά μεγαλύτερη στήριξη της οικονομίας στην διαχείριση ακίνητης περιουσίας για λόγους που σχετίζονται με την πολύ σωστή δημοσιονομική πολιτική (στήριξη ενοικιαστών και ιδιοκτητών) και λόγω της φύσης της κρίσης (ποσοτική χαλάρωση, μηδενικά επιτόκια) οι τιμές τους παρουσιάζουν ανθεκτικότητα και αυξητικές τάσεις.

Τέλος ακόμα και οι εμφανιζόμενες τελευταία πληθωριστικές πιέσεις, αφενός μεν δίνουν την ευκαιρία, στο χαμηλό επίπεδο που ακόμα βρίσκονται, να επαναδραστηριοποιείται η οικονομική δραστηριότητα αλλά συγχρόνως ασκούν αυξητική πίεση στις τιμές των ακινήτων αφού αποτελούν αντιπληθωριστική επενδυτική επιλογή.

Ο Παναγιώτης Ε. Πετράκης είναι καθηγητής ΕΚΠΑ