Τουρκία – Σήμα για μείωση των επιτοκίων

Σήμα για μείωση των επιτοκίων, όπως επιθυμεί φυσικά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στέλνει όλο και πιο συχνά το τελευταίο διάστημα ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας,  Σαχάπ Καβτζίογλου.

Τελευταίο παράδειγμα η σημερινή ομιλία του στο γερμανο-τουρκικό εμπορικό επιμελητήριο, στην οποία φανέρωσε μια μετατόπιση του κέντρου βάρους της προσοχής της κεντρικής τράπεζας σε έναν βασικό πυρήνα τιμών σε ένα διάστημα που ο πληθωρισμός συνεχίζει να καλπάζει, κάτι που οι αγορές ερμήνευσαν ως μήνυμα πως πλησιάζει η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Δεν είναι τυχαίο οι πιέσεις που δέχτηκε αμέσως η τουρκική λίρα.

«Οι ειδικές συνθήκες που επικρατούν, κυρίως λόγω της πανδημίας, ενισχύουν τη σημασία των δεικτών του δομικού πληθωρισμού» επεσήμανε ο κ. Καβτζίογλου

«Παγκοσμίως, όταν καθορίζεται η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, οι δομικοί δείκτες αποκλείοντας παροδικούς παράγοντες από τομείς εκτός της επιρροής της νομισματικής πολιτικής είναι αυτοί που λαμβάνονται ως βάση» επεσήμανε εξηγώντας πως οι κεντρικές τράπεζες και οι αρχές παρακολουθούν τις διακυμάνσεις στις τιμές των τροφίμων, στον δομικό πληθωρισμό και τον αντίκτυπο του επιταχυνόμενου πληθωρισμού στις πληθωριστικές προσδοκίες.

Στροφή στον δομικό πληθωρισμό

Σημειωτέον πως, αν και ο πληθωρισμός συνεχίζει την ανοδική του πορεία φτάνοντας τον Αύγουστο το 19,25% σε ετήσια βάση, ο δομικός πληθωρισμός (ήτοι ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή εξαιρουμένων των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας) υποχώρησε κατά 50 μονάδες βάσης, στο 16,76%. Σε κάθε περίπτωση δε, η κεντρική τράπεζα επιμένει –όπως επανέλαβε και σήμερα ο Καβτσίογλου- πως οι πληθωριστικές πιέσεις σταδιακά θα υποχωρήσουν και ο δείκτης θα αρχίσει να υποχωρεί από το τέταρτο τρίμηνο του έτους.

Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, με την ανάληψη των καθηκόντων του πριν λίγους μήνες, είχε δεσμευτεί να κρατήσει τα πραγματικά επιτόκια πάνω από τα επίπεδα του πληθωρισμού, όμως το να τηρήσει τη δέσμευση αυτή γίνεται όλο και πιο δύσκολο καθώς οι τιμές συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Έτσι, μετατοπίζοντας το κέντρο βάρος της προσοχής της τράπεζας στον δομικό πληθωρισμό, ο οποίος βρίσκεται πιο χαμηλά, το συμβούλιο και ο ίδιος προσωπικά διασφαλίζουν μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων ώστε όχι μόνο να αποφύγουν να προχωρήσουν σε νέα αύξηση των επιτοκίων, αλλά αντιθέτως να δρομολογήσουν τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.

Εντολή… σουλτάνου 

Αυτό άλλωστε είναι που επιθυμεί και ο σουλτάνος, ο οποίος καρατόμησε τους προηγούμενους τρεις προκατόχους του Καβτσίογλου, αλλάζοντας έτσι τέσσερις διοικητές μέσα σε μια διετία, επειδή διατηρούσαν σφικτή τη νομισματική πολιτική.

Ο Καβτσίγλου, έχοντας λάβει το… σαφές προεδρικό μήνυμα αφότου ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο, έχει κρατήσει έκτοτε σταθερά τα επιτόκια στο 19% και είναι προφανές πως ψάχνει τρόπο και να αντιστρέψει την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Θυμίζουμε πως ο Ερντογάν είναι οπαδός της ανορθόδοξης θεωρίας πως τα υψηλά επιτόκια ωθούν ακόμη πιο ψηλά τις τιμές, αντί να τις συγκρατούν, ενώ βέβαια δυσφορεί για την πίεση που ασκούν τους ρυθμούς ανάπτυξης τα ανεβασμένα επιτόκια.

Προφανώς οι αγορές δεν συμμερίζονται το ερντογανικό δόγμα, όπως και η λίρα, που μετά την ομιλία του Καβτσίογλου κατέγραψε μια βουτιά της τάξεως του 1,6% έως και στα 8,4631 έναντι του δολαρίου. Συνολικά δε, οι απώλειες του τουρκικού νομίσματος, αφότου ανέλαβε το τιμόνι της κεντρικής τράπεζας ο «εκλεκτός» του Ερντογάν, ξεπερνούν το 14%.