Η πιο σπάνια λέξη του manager

Ο φίλος μου ο Νίκος είναι στέλεχος στη διεύθυνση λειτουργίας μιας εταιρείας ταχυμεταφορών. Πριν από το καλοκαίρι, δημιουργήθηκε ένα πρόβλημα στη διαδικασία διανομής των προϊόντων στους πελάτες. Όσο περνούσε ο καιρός αυτό γινόταν όλο και σοβαρότερο. Ο διευθυντής του τμήματος είναι ένας έμπειρος άνθρωπος, που είχε πρόσφατα έλθει στην επιχείρηση από τον ανταγωνισμό. Εξ αρχής έδειχνε με κάθε ευκαιρία τις γνώσεις και την εμπειρία του. Ίσως, κάπως πιο έντονα από ό,τι θα έπρεπε. Πιθανόν, για να αποκτήσει αξιοπιστία και να εδραιωθεί στη θέση του.

Πίσω στο λειτουργικό πρόβλημα. Όταν η κατάσταση έφτασε σχεδόν στο απροχώρητο, αποφασίστηκε να συζητηθεί το θέμα με τη στελεχιακή ομάδα του τμήματος. Μέσα σε αυτή την ομάδα ήταν και ο Νίκος. Το συμβούλιο κράτησε αρκετές ώρες. Περιγράφηκε και αναλύθηκε το πρόβλημα με κάθε λεπτομέρεια. Έγινε προσπάθεια να βρεθούν τα αίτιά του. Ζητήθηκε από όλους να συνεισφέρουν τις ιδέες τους για πιθανές λύσεις. Έτσι και έγινε. Εν τέλει όμως, η λύση που επιβλήθηκε, ήταν αυτή του διευθυντή. Απέρριψε τις υπόλοιπες, θεωρώντας ότι η καθεμιά τους είχε και κάποιο αδύναμο σημείο. Ο Νίκος υπερασπίσθηκε τεκμηριωμένα την τοποθέτησή του. Επιπλέον, εξήγησε γιατί θεωρούσε ότι η πρόταση του διευθυντή είχε συγκεκριμένα κενά. Όμως, οι αιτιάσεις του έπεσαν στο κενό.

Όταν οι λύσεις αποτυγχάνουν

Στο επόμενο διάστημα, εφαρμόσθηκαν κατά γράμμα οι αποφάσεις εκείνου του συμβουλίου. Στην αρχή δημιούργησαν μια ελαφρά βελτίωση στη λειτουργικότητα του συστήματος.

Όμως, σύντομα αυτή ατόνησε, έως του σημείου που κατέληξε στο ίδιο σημείο όπως πριν την εφαρμογή τους.

Σε κάποιες περιοχές μάλιστα, η κατάσταση εμφανίστηκε λίγο χειρότερη. Μιλώντας με το φίλο μου, μου εξήγησε ποια από τα κενά που είχε εντοπίσει εκ των προτέρων είχαν επαληθευθεί.

Και έτσι, την περασμένη εβδομάδα έλαβαν πρόσκληση από το διευθυντή τους, να συμμετέχουν σε νέο συμβούλιο, για να εκτιμήσουν τα νέα δεδομένα.

Το λόγο πήρε ο διευθυντής. “Δυστυχώς φαίνεται ότι η λύση που δώσαμε δε λειτουργεί όσο θα έπρεπε”, ξεκίνησε να λέει. Και συνέχισε αναφέροντας ότι τώρα ίσως έπρεπε να συγκεράσουν κάποιες από τις άλλες προτάσεις που είχαν αναφερθεί. “Πιθανόν αυτή τη φορά να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα”, κατέληξε.

Αναφέροντας την περίπτωση ο Νίκος, μου έλεγε ενοχλημένος: «Όχι, δε δώσαμε τη λύση. Εκείνος την έδωσε. Δεν ήθελε να ακούσει τον αντίλογο. Απλώς τώρα δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Και δεν απολογείται γι’ αυτό…»

Η πιο δύσκολη λέξη για ένα manager

Και εδώ φτάνουμε στη λέξη που δύσκολα προφέρει ένας προϊστάμενος, ιδιαίτερα προς τους υφισταμένους του. Αυτή είναι η «συγγνώμη». Όχι όμως μια τυπική, επιπόλαιη έκφραση. Για παράδειγμα,: «συγγνώμη που σε διακόπτω …», ή «συγγνώμη για την καθυστέρηση…» Αυτές, και ανάλογες φράσεις είναι ευγενικές μεν, αλλά δεν είναι αυτό στο οποίο αναφερόμαστε. Η «συγγνώμη» που εκφράζει την αναγνώριση ενός λάθους, είναι εκείνη που μετρά πραγματικά. Και είναι δύσκολο να προφερθεί. Γιατί; Απλώς γιατί χρειάζεται το πρόσωπο το οποίο την εκφράζει να διαθέτει ανωτερότητα, αυτοπεποίθηση, ικανότητες και θάρρος για να παραδεχθεί ότι αστόχησε.

Ένα πρόσωπο χωρίς αυτές τις ιδιότητες, είναι δέσμιο των ανασφαλειών του και του παρεπόμενου φόβου. Του φόβου της έκθεσης, της αποδυνάμωσης, της “αποτυχίας”.
Και αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα απέναντι στους υφισταμένους του. Κάτι ανάλογο παρατηρείται πολλές φορές ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά. Δύσκολα παραδέχονται τα λάθη τους οι πρώτοι. Και ακόμα πιο δύσκολα ζητούν από τα δεύτερα να τους συγχωρέσουν.

Είναι δυστυχώς σχεδόν κανόνας, ότι η εξουσία, κάθε μορφής «εξουσία», αλλοτριώνει τον άνθρωπο. Αλλά ταυτόχρονα, σε αυτή την περίπτωση, επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις του.
Εν τέλει, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η απόσταση μεταξύ ενός manager και ενός ηγέτη, είναι μια «συγγνώμη»…

Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων